Fîlê Sipî û Girî
Nuştoxanê ma ra Xeyrîye Zîn hîkayeya Fîlê Sipî û Girî ya Ernest Hemingwayî ya ke kitabê ci yê bi nameyê ''Cinîyê bêcamêrdî'' de ca gena semedê wendoxanê ma îngîlîzkî ra açarnaye kirdkî.
Nuştoxanê ma ra Xeyrîye Zîn hîkayeya Fîlê Sipî û Girî ya Ernest Hemingwayî ya ke kitabê ci yê bi nameyê ''Cinîyê bêcamêrdî'' de ca gena semedê wendoxanê ma îngîlîzkî ra açarnaye kirdkî.
Girê ke nezdîya newala Ebro de bî sipî û berz bî. Nê hetî de ne versîyêk estbî ne zî darêke. Îstasyon zî mîyanê di xêzanê rayan de bi. Nêzdîya îstasyonî de versîya yew banî asayêne. Yew perdeyo ke seba ke mêsî nêrê zerreyî murayanê bambo ra virazîyaybi û verberê barî de amêbi pakerdene. Amerîkayîj û kêneke teberê banî de binê versîye de yew masa de niştibî ro. Hewa zaf germ bi û tren o ke do Barseloa ra bêro çewres deqayan ra pey do biresayêne. Tren nêzdîya di deqayan nê çatrayîr de vindertêne û hetê Madrîd ser o dewam kerdêne.
“Ma çita bişimî?” Kêneke persaye. Kêneke şewqa xo vete û naye ro ser masa.
Mêrik va; “Ewro zaf germ o.”
“Ma bîra bişimî.”
“Dos cervezas.” Va mêrik hetê perde ra.
“Ê girdan ra yan?” Yew cinîye persaye verberî ra.
“Ê, ê girdan ra di hebî.”
Cinîyeke di hebî şuşe û di hebî binşuşeyê kulavînî ardî û awil binşuşeyî nayî ro barcî zî şuşeyî. Cinîyeke ewnîyaye mêrik û kêneke ra. Kêneke ewnîyayêne xêzanê giran rê. Girî binê tîje de sipî aseyêne û herre zî huşk û şalên bî.
“Girî manenê fîlanê sipîyan.”
“Mi rayêk zî ê nêdî.” Mêrik bîrayê xo şimit.
“Beno ke to nêdî”
“Beno ke mi dî zî. La eke mi dî zî çîyêk rê nêbeno.”
Kêneke ewnîyaye perdeyo murayin ra. “Perde de yew nuşte esto. Vano se?”
“Anis del Toro, yew şimit a.”
“Ma bişimî?”
Mêrikî perde ra veng da cinîyeke. Cinîyeke barî ra vejîya ameya.
“Çar realeyî.”
“Ma di hebî Anis del Toro wazenî.”
“Ez awe dekere ci?”
“Ti ey xo awin wazena yan?”
Keyne va; “Nêzanena, awin bo hîna weş o?
“Hîna weş o.”
Cinîyeke persa; “Şima vanê wa awin bibê?”
“Heya awin bo.”
“Tehmê ci sey sûsik o.” Va kêneke, şuşeyê xo na ser masa.
“Tehmê herçî sey sûsik o.”
“Rast o.” Va kêneke. “Tehmê herçî o tewr o, hela tehma ê çîyan ê ke ti rewî ra pabeyê ci yê, sey apsent ê.”
“Off, de vindere.”
“Awil to dest pê kerd.” Kêneke va. “Keyfê mi ca de bi, ez ke şayî bî.”
“O wext reyna bibe şayî, bicerebne.”
“E mi zî cerebanayêne hela bîne. Mi va girî manenê fîlanê spîyan. Qiseyê mi weş nêbî?”
“Weş bî.”
“Mi waşt ke ez na şimita newe bicerebna. Xora ma tim wina nêkenê? Ma ewnîyenê cayêk ra û çîyeko newe şimenê.”
“Ez vano qey wina yo.”
Kêneke ewnîyaye hetê giran ra.
“Girî zaf rind ê.” Va kêneke “Aslê xo de ê nêmanenê fîlanê spîyan. Ez teyna ewnîyaye daran ra û mi rengê çermeyê înan qest kerd. ” “Ma yewna şimite bişimî?”
“Temam.”
Perdeyo murayin kewto vayî ver, hetê masa ra amo.
“Bîra hol û rind o.”
“Weş o.” va keyne.
“No operayonêko zaf asan o, heta operasyonêko raştikên zî nîyo.”
Keyne ewnîyaye erdî ra linganê masa ra.
“Ez zaneno ke seba to do zehmet nêbo Jig. Raşt a do çîyêk nêbo. Teyna ti biverde ke hewa bidê to”
Kêneke çîyêk nêva.
“Ez do to dir bêro û heta peynîye to hetî de bimano. Ê teyna hewa danê to, herçî do zaf rehet û normal bibo.”
“La barcî ma do se bikî?”
“Barcî ma do bibê hol sey verî.”
“Ti çara zanenî do wina bibo?”
“Çike teyna na semede ra ma eciz benê, na semede ra ma qehirîyenê.”
Kêneke ewnîyaye perdeyo murayin ra, destê xo derg kerd hetê ci û di gilareyî girewtî xo destî.
“Yanî ti vanî barcî ma do şa û zerrîweş bibî.”
“Ez zaneno, do wina bibo. Hewce çin o ke ti biterse. Ez bi sayan merdiman şinasneno ke înan zî wina kerd.”
“Ez zî şinasnena.” Va kêneke. “Û barcî pêro bîyê zerrîweş.”
“La,” Va mêrik “Eke ti nêwazena, ti mejbur nîya. Ez nêşkeno bi zor pey to çîyek biko. La ez zaneno ke no her hetî ra zaf asan o.”
“Û ti zerrî ra wazenî?”
“Ez vano qey no çîyêko tewr rast o ke ma do bikê. La eke ti zerrî ra nêwazena, ez nêwazeno ti bikî.”
“Û eke ez bika ti do bibî şayî û herçî do sey verî bibê, ti do mi ra hes bikî?”
“Ez nika zî to ra hes keno. Ti zanena ke ez keno.”
“Ez zanena. La eke ez bika, herçî do reyna rind bibê? Eke ez vaja çiyî manenê fîlanê spîyan do weşê to şêro?”
“Do şêro. Nika zî şino weşê mi la ez nêşkena ser o bifikîro. Ti zanena wexto ke ez qilqilîyeno se beno mi rê.”
“Eke ez bika ti do qet nêqilqilî?”
“Ez do qet nêqilqilîyo. Çike no her hetî ra zaf asan o.”
“O wext, ez do bika. Ez xemê xo de nîya.”
“Ti wazena vaja se?”
“Mi va, ez xemê xo de nîya.”
“Off, la xemê mi ti ya.”
“Heya, la ez xemê xo de nîya. Ez do nê bika û barcî herçî do bibo rind.”
“Eke ti wina fikîrîyena ez nêwazeno ti bika.”
Kêyneke werişta û hetê peynîya îstasyonî ser şîya. Cayê îstasyonî de hetê bînî de axpînê genimî û qeraqê royî yê Ebroyî de darî estbî.Dûrî de wetê royî de koyî estbî.Versîya yew hewrî şîya serê axpînê genimî. Kêneke darê hetê royî dî.
“Ma eşkayêne bibê wayîrê nê çîyan.”
“Ma eşkenê.”
“Nê, ma nêşkenê.”
“Ma eşkenê bibê wayîrê pêro dinya.”
“Nê, ma nêşkenê.”
“Ma eşkenê şêrê her cayî.”
“Nê, ma nêşkenê. A hînî ayê ma nîya.”
“Ayê ma ya.”
“Nê, nîya. Eke ê rayêk aye ma ra bigêrê, ti hînî nêşkenê aye tepîya bigêrî.”
“La hema înan aye ma ra nêgirewte ke.”
“Ma do bivînê do se biba.”
“Hadê bê binê versîye. Va mêrik. “Ganî ti wina hîs meke.”
“Ez çîyêk hîs nêkena, teyna ez hol zanena.”
“Ez nêwazeno bi zor pey ...”
“To çîyêk biko.” Va keyne. “Mi fam kerd. Ma bîrayêko bîn bişimî?”
“Beno. La la ganî ti hol bizane ke...”
“Ez zanena,” Va kênek. “Ma bineyk hîş bikê nêbeno?”
Her di zî niştê ro û kêneke heto wişk ê newale ra ewnîya serê girî ra û mêrik zî ewnîyayo ci rê û masa rê.
“Ez wazeno ti hol bizane ke eke ti nêwazena, ez zî nêwazeno. Eke no seba to muhîm o se beno wa bibo ez do paşt bido to.”
“La seba to muhîm nîyo? Ma eşkenê ser pî bikê.”
“Xora muhîm o. La ez to ra berî çewe nêwazeno. Ez yewna kese nêwazeno. Û ez zaneno no her hetî ra zaf asan o.”
“Heya, ti zanenî o her hetî ra zaf asan o.”
“Ti zaf rehet wina vana, la ez raşta zî zaneno.”
“Ti eşkenî seba mi çîyêk bikî?”
“Ez seba to eşkeno herçî biko.”
“Keremê xo ra, keremê xo ra ma hînî ser nê qisey mekê, nêbeno? Keremê xo ra.”
Mêrik çîyêk nêvat, teyna ewnîyayo walîzanê binî yê dêsanê îstasyonî ra. Serê walîzan de etîketê otêlan estbî ke heta nika tede mendê.
“La ez nêwazeno pey to çîyêk biko.” Mêrik va. “Tewr xemê mi de nîyo.”
“Ez do nika biqêra.”
Cinîyeke destanê xo de di şuşeyanê bîra perdeyo murayin ra vejîya ameya û şuşeyî nayê ro binşuşeyanê kulavinan ser o. “Tren do panc deqayan ra pê bêro.” Va.
“Cinîyeke vana se?” Kêneke persaye.
“Vana ke tren ho yeno.”
Kêneke cinîyeke ra zerrî ra peşmirîyaye seke sipas kerd.
“O wext ez zî şêro walîzan bîyaro nê hetê îstasyonî.” Va mêrik. Kêneke ci rê peşmirîyaye.
“Temam. O wext lez bigêre a ke ma bîrayanê xo biqedênê.”
Mêrik di walîzê giranî girewtî xo destî û dormaleyê îstasyonî ra ê berdî rayîro bîn. Ewnîyayo rayîrî ra la nêşkîyo trenî bivîno. Agêrayîş de hete odayê barî ser şîyo. Merdimî tîya de niştê ro hem pabeyê trenî bî hem zî înan çîyêk şimitêne. Mêrikêk zî barî de yew Anis şimito û ewnîyayo merdimanê bînan ra. Eşkere bî ke pêro pabeyê trenî bî. Perdeyo murayîn ra vejîyayo şîyo. Kêneke masa de niştêne ro. Kêneke peşmirîyaye mêrikî ra.
“Ti nika holêr a yan?” Va mêrik.
“Ez hol a.” Va kêneke. “Çîyêkê mi çin o. Ez hol a.”