Hîkayeyê vîraşîyayeyî yê kurdanê ke bîyî qurbanê qedexeyî

Qedexekerdişê PKKyî yo ke 26ê teşrîna peyêne ya 1993î de Wezîrê Karanê Zereyî Manfred Kantherî îlan kerd, seba şîdetê vera kurdan dewlete rê bahaneyêke aferna.

Sembol û sloganê têgêrayîşê azadîye, şayîyê Newroxe, şewê kulturî bi hawayêkê keyfî hetê polîsan ra ameyî qedexekerdene. Aktîvîst û şorişgêranê kurdan rê tedaya girane ameye kerdene.

Kurdan vera qedexeyî bedenê xo dayî adirî ver, ciwanê kurdî 'daliqnayîşê afîşan ê qedexeyan' ra ameyî qetilkerdene, polîsan çalakîya vêşanîye de zulm kerd, faşîstanê tirkan kurdî mîyanê rayîrî de qetil kerdî. Vera polîtîkaya qedexekerdişî ya Almanya verî di cinîyan adirê xoverdayîşî vist ta. Hîkayeyê kurdanê ke tarîxê Almanya de sey 'mergê sîyasî yê kurdan' ca girewt û kewtî qedexeyî ver wina yê:

Ronahî û Bêrîvane: Serra 1993î de şayîya Newroze pêro Almanya de ameye qedexekerdene. Tewr zaf eyaletê Bayernî vera qedexeyî nêrazîbîyayîşê xo mojna. Newroza 1994î de Bayern de 500 kurdan ser o tehqîqatî dîyayî destpêkerdene û hema zî dewam kenê. 21ê adara 1994î de şaristanê Mannheimî de aktîvîstanê cinîyan ê kurdan Nîlgune Yildirim (Bêrîvane) û Bedriye Taş (Ronahî) bedenê xo dayî adirî ver. Rixmê qedexeyan zî 10 hezar kurdî tewrê merasîmê cenaze bîyî.

Halîm Dener: Halîmo ke qezaya Dara Hêni ya Çewlîgî ra bi. Şerê Kurdîstanî ra amebi Almanya. Şewa 29-30ê hezîrana 1994î de wexto ke  Hannover de tay ciwanan afîşê Cepheyê Xelisîyayîşê Neyeweyî yê Kurdîstanî (ERNK) daliqnayêne polîsêkê sivîlî pey ra guleyî eştî ciwanan ser. Halîm nêweşxane de dinyaya xo bedilnaye. Xeylêk kesî tewrê merasîmê ci bîyî û cayê qetilbîyayîşê ey pê afîşê ERNKî xemilîyayî. Serra 1997î de Mehkemeya Hannoverî sûcê polîsê kiştoxî mîyan kerd.

Gulnaze Bagistanî: Hamnanê 1995î de Berlinê Almanya de kurdan seba ke paştî bidê grevê vêşanîye yê tepişteyanê Tirkîya û Vakurê Kurdîstanî dest pê çalakîya grevê vêşanîye kerd. Polîsan roja 8. de hêrişê çalakîkeran kerd. Dadîya 5 domanan Gulnaze Bagistanî bîye hedefê polîsan û 27ê temmuze de şîye rehm.

Seyfettîn Kalan: 3ê êlula 1995î de ciwano kurd o 21 serre Seyfettîn Kalan şaristanê Neumunsterî de netîceya hêrişê faşîstan ê tirkan de ame qetilkerdene. Şaristananê Ulm, Bielefeld û Mulheim de keyeyê kurdan ameyî vêşnayene. Kiştoxê Kalanî dima vera dîya.

Ercan Alkaya: Alkaya zî sey Kalan bi hedefê faşîstan ê tirkan û Kiel de 3ê çeleyê 1997î de ame qetilkerdene.

Eser Altinok: Eser domanêkê keyeyê çewlîgijî bi û serra 1990î de tewrê Têkoşînê Azadîye bi. Seba ke verî tay sûcê ci estbî polîsan bi zorî pê ey ajanîye kerde. Eser serra 5ê çeleyê 1998î de vera ajanîye xo kişt.

Hasan Akdag: Hasanî Newroza 1997î de tewrê têkoşînî bi. La dima muracatê ci yê multecîtîye ame redkerdene. Hasanî 30ê gulana 1998î de seba ke sînorî ra vetiş û tedayanê vera kurdan şermezar bikero bedenê xo da adirî ver.

Cebelî Hoca: Cebelî Hoca multecîyêko sîyasî bi. Cebelîyî seba ke tedayanê Almanya şermezar bikero serrgêra rojeyê mergî yê Zîndanê Amedî de 14ê temmuza 1998î de şaristanê Bochumî de bedenê xo adirî ver.

Barzan Ozturk (Murat): Murat tebaxa 1998î de sînorê Hollanda de ame destbendkerdene û erşawîy Zîndanê Stamheimî. Dima ame veradayene le heqê ci yê roniştişî ame batalkerdene. Murat erşawîya Zîndanê Stuttgartî û 1ê kanûna 1998î de seba ke komplo şermezar bikero bedenê xo da adirî ver.

4 kurdê kişteyî: Seba şermezarkerdişê esîrgirewtişê Rayberê Şarê Kurdî Abdullah Ocalanî 17ê sibata 1999î de verê Konsolozxaneyê Îsraîlî yê Berlinî de rayraşîyayîşêk ame kerdene. Konsolosxane ra fîşekî erzîyayî kurdîstanijan ser û Sema Alp, Ahmet Acar, Mustafa Kurt û Sînan Karakuş (Serhat) hêriş de merdî. 13 kurdî zî birîndar bîyî.

Hamza Polat: Hamza Polato 28 serre maruzê tedaya ajanî û îtîrafkerîye yê polîsanê Almanya û MÎTî mend. Vera rewşe 8ê adara 2000î de verê bînaya Reichtagî ya Berlinî de bedenê xo da adirî ver. Keyeyê ci da zanayene ke  mergê ci ra hukmatê Almanya mesuldar o.