Meseleya bêstatuya kurdan a ke asta estbîyayîşî de ya do se biba? Serrgêra 100. ya parçekerdişê dewletan ê netewîyan ya kurdan de zerrîya merdimîye de hêvîyêke xo mojnena ra. Her çiqas ma serebûtanê xiraban ê polîtîkan ra derbaz bibê zî qewimîyayîşê neweyî sebebê na hêvî yê. Bi taybetî destkewtişê têkoşînê Têgêrayîşê Azadîye yê Kurdîstanî û sey hêzanê bitesîran ê herêmî kurdê ke netîceyê nê têkoşînî de eşkera bîyî, benê sebebê na hêvî.

Bi taybetî vatişê 'Newekerdişê Lozanî' mojneno ke kurdî îmtîhanê neweyî yê seba ameyoxî de têrî yê. Qewimîyayîşê herêmî zî game bi game rayîrê newekerdişê Lozanî de dormeyê Kurdîstan û kurdan de yenê têhet.

Nê prosesî de eşkera yo ke yewîya neteweyîye vera bêstatutîye gamêka tewr raştikêne û binetîce ya ke kurdî do bierzê. Coka yewîya neteweyîye seke wezîfeyo seserran o û ameyoxê kurdan do eşkera bikero. Sena kesanê ke naye zanenê meseleya yewîya kurdan bena meseleya verêne.

Nêzdîbîyayîşo raştikên û rexneker

Ez hayîdar a ke na mesele çend hesas a û ez xeylêk kesan ra zêdêr wazena ke na mesele pê serkewtişî binetîce biba. Coka ez bi hawayêkê raştikên û rexnekerî nêzdîyê na mesele bena.

Xîretê mabênê PYD û KDP-ENKSî yê seba yewîya neteweyîye pê hetkarîya DYA û Fransa zî  pê kombîyayîşan û pêvînayîşan vîyartî. Dima ame eşkerakerdene ke safhaya diyîne ya pêvînayîşan dest pêkerde. Her çiqas rayaumûmîye reyde nêame parekerdene ke safhaya yewine de çend gamî erzîyayî, reyna zî perranê pêvînayîşan da zanayene ke pêvînayîşî bi hawayêkê pozîtîfî derbaz bîyî. Serfermandarê QSDyî Mazlûm Ebdîyî derheqê pêvînayîşan de çapemenîye reyde wina qisey kerd: ''Yewîya kurdan zaf zehmet a, çunke hêzê xerîbî pevînayîşan de rolêkê negatîfî kay kenê.'' Ebdîyî îfade lerd ke ê do heqê zehmetîyan ra bêrê û xîretê seba yewîya neteweyîye do dewam bikerê.

Rewşa alozî û zehmete

Raştîye tam zî na ya! Meseleya yewîya neteweyî ya kurdan bîye pirrê alozî û zehmetan. Mesele na nîya ke terefî israranê xo ra fek vera danê, tawîzan danê yan zî haştîye kenê. Mesele na ya ke netîceyê xîretanê caardişê yewîya neteweyîye do bikerê ke hêzê mîyanneteweyî û herêmîyî vera nê prosesî teda bikerê û proses bigêrê binê kontrolê xo.

Dişmenê kurdan zî masa de yo

Meseleya verêne zî na ya ke Tirkîyaya ke binê îdareyê AKP-MHP-Ergenekonî de ya serê na masa de cayê ci çade yo. Raştîye na ya ke Tirkîya dormeyê masa de hetê tewr verênî de nişena ro ke ganî na masa de hêzê kurdî bêrê pêser. Yanî a masa de ke tede yewîya neteweyîye yena nîqaşkerdene, ameyoxo neteweyî yeno eşkerakerdene, dişmenê kurdan o tewr pîl, îdareyo tewr faşîst nişeno ro. Hem zî nê dişmenî hewce nêkerd ke hetê fîzîkî ra masa de ronişo.

Têkilîya Tirkîya û PDK-ENKSî

Na rewşe netîceya têkilîyanê Tirkîya û PDKyî de veîyaye werte. Têkilîyê sîyasî, leşkerî û ekonomîkî yê PDK û Tirkîya bîyî sebeb ke Başûrê Kurdîstanî bibo eyaletêkê Tirkîya û seba PDKyî dûştîya PKKyî bibo rayîrêkê ciwîyayîşî.

ENKSî zî na xete Rojawan de aver berde. Tirkîya ENKS kerd kelaya tewr pîle ya dişmenîya Şorişê Rojawanî. Tirkîya wazena sey Başûrê Kurdîstanî Rojawan zî bigêra binê kontrolê xo. Nika nê çîyî yenê qiseykerdene; Tirkîya pê rayîrê ENKSî Şorişê Rojawanî do mîyanê hêzanê kurdan ê bînan de vla bikera û dima zî sere de Tirkîya hêzê teberî yê bînî hêzanê bînan ê kurdan do tasfîye bikerê û bi nê hawayî şoriş do bikewo destê Tirkîya. Xora Tirkîya têna bi hawayêkê zûrayînî vera nê prosesî nêrazîbîyayîşê xo mojna, ENKS zî pê rayîrê PDKyî prosesê pêvînayîşan Tirkîya reyde nîqaş keno. Nê mojnenê ke tîya de nîyetê pakî çin ê. Reyna ENKSî prosesê pêvînayîşan de waştişanê xo ra dima Îdareyê Xoserî rê ard ziwan ke eke waştişê înan nêrê qebulkerdene Tirkîya do hêrişê Rojawanî bikera. Pê nê polîtîkayan bi xo yeno xîretkerdene ke Tirkîya masa de ca bigêra.

Grantorîye ra xodûrgirewtişê DYA

Estbîyayîşê Tirkîya yan zî tesîrê Tirkîya yê masa hetê terefanê bînan ê masa Fransa û DYA ra zanîyeno. James Jeffreyî seba nê prosesî no soz da Tirkîya.  Xora naye ra wexto ke selahîyetdaranê PYD û QSDyî DYA ra waşt ke nê prosesî de sey garantor têbigêra DYA red kerd. DYA îfade kerd ke ê do sey garantor nê sey çimdaran têbigêrê û seba ke tesîrê Tirkîya kêm nêkera û mesuldarîye nêgêra xo ser, xo dûr girewt.

Xîretê Tirkîya yê seba destsernayîşî

La meseleya yewîya neteweyîye ya kurdan, meseleya kurdan a. Xora mumkîn o ke dostê kurdan hetkarî bikerê la na mesele qet haceto polîtîk  yan zî planê tasfîye yê hêzanê heremîyan nîya.  Na rewşe de ganî verê ci bêro girewtene ke Tirkîya na masa pê hetkarîya hêzan ê mîyanneteweyîyan bivisna destî. Raşta zî hêzê mîyanneteweyî û herêmîyî nê pêvînayîşan ra netîceyêke pawenê la ma do bivînê ke na netîce sey waştişê kurdan  'YEWÎYE' ya yan nê.

Mesajê ke ganî kurdî bigêrê

Nê wextî de her çi pê têkoşînî visîyeno dest ganî kurdî nê mesajan bigêrê:

Her şeyin mücadele ile olduğu bu coğrafya da her şeyin mücadeleyle kazanıldığı bir zamanda Kürtlerin alacağı mesajın şu olduğu kanısındayım;

*Ganî seba yewîya neteweyîye zehmet bêro antene

*Yewîye pê têkoşînî visîyena destî û heqê plananê tasfîyekeran ra  têkoşînî yeno.

*Heta ke verê faşîzmê Tirkîya nêro girewtene serfîrazîya yewîya neteweyîye mumkîn nîya.

*Eke xebatanê yewîye de têna hêzanê teberî û dîplomasî ser o bêro vindertene o wext beno ke xafletê neweyî vejîyenê werte.

Do dewam bikero...