Şaîr û Hozanê Welatî: Fexrî Ergun – 24

Fexrî Ergunî reya verêne 1968 de rojnameyê Dengê Sêwregê de bi kurmanckî şîîrî nuştî. Serra 2005 ra nat zî dest pêkerdo bi zazakî/dimilkî şîîran nuseno.

Fexrî Ergun 1946 de Sêwregi de ameyo dinya. Wendegehê verên û mîyanên Sêwregi de, lîse Dîyabekir de temam kerde. 1970 de Îstanbul de “Özel Işık Mühendislik” ra mezun bi û sey muhendis û muteahîdêk dest bi karê înşatî kerd. Wan, Mûş, Cizîr û Amed de xebetîyaya. Serra 1981 ra nat Îstanbul de maneno. Çar domanê ci est ê.

Fexrî Ergunî reya verêne 1968 de rojnameyê Dengê Sêwregê de bi kurmanckî şîîrî nuştî. Serra 2005 ra nat zî dest pêkerdo bi dimilkî şîîran nuseno. Fexrî Ergun seba destpêkerdişê kirmanckî şîîran wina vano “ 2005 di ez nêweş kewta. Mi televîzyon temaşe kerdê. Ez winîyaya ki zuwanê ma ke çinî yo. Mi va çirê dimilî ca menda. Mi fehm kerd ki dimilî nîyameya nuştiş coki ra peynî di menda. Mi a roje qelemi giroti xo dest. Ez a wextan ra nusena“. Teberê şîîrenuştişî de Fexrî Ergun eynî wext de ressam o. 

Fexrî Ergun eynî wext de “Neslê 68“î yo. Na babete Ergun wina vano, “ Ê rojî weşî bî. Hima xebatê kurda tayn bî. Tesîrê tirka ma ser o zaf bî. Nika ma biyê aya. Fewzî Dağlı, Yilmaz Güney, Denîz Gezmiş, Zulkuf Şahîn, Ruşen Arslan, Nacî Kutlay, Fethî Gümüş, Taylan Özgür, Mustafa Özer enbazê mi bî. Necmedîn Büyükkaya, Ferîd Uzun û Mehmed Uzun Sêwregi ra enbazê mi bî.“

Kitabê ey o verên “Diza Sêregi” yo. Ey heta nika xeylê şîîrî nuştê û reyna o na babete de wina vano “Ez çendi şena nusena. Nika nezdî 220 helbestê mi resayê pê. Mi 70 helbestî pirtukan di weşanayê. Hewna 150 heb helbestê mi estê. Înan ra ê ki mi sere kewê ez a pirtukan di ca bida ci. Hewna pirtukê mi do bivijîyê“. Senî ke o bi xo zî cor ra vano xeylê şîîrê ey est ê û Fexrî Ergun bi ziwanêko herêmkî şîîranê xo nuseno.

  Hetanî nika nê her di eserê ey weşanîyayê:

1) Fexrî Ergun, Diza Sêregi, Weşanxaneyê Arya, Îstanbul, 2010, 100 rîpelî

2) Fexrî Ergun, Zuwan Vinîbose, Weşanxaneyê Arya, Îstanbul, 2012, 240 rîpelî   

3) Fexrî Ergun, Na Fin Do Bibo, Weşanxaneyê Arya, Îstanbul 2013, 120 rîpelî

ÇEND ŞÎÎRÊ FEXRÎ ERGUN

NEXŞÊ ALEMÎ

Boya xeri vilaya, seqam şikyayo

Erd biyo koo, dara ru dayo

Ê nî ber biyê, ale ayayo

Pel û pincarê ma pro vicyayo

 

Riçanê dara ra, aw vicyena cor

Gan kewno gila, benê sûr û mor

Serçiqtê vamêrayê, vilikî qor qor

Ê eruga sipeyê, ê xewxêra mor

 

Yaxer vareno, erdo dolekî benê

Çilkta yaxerya, pindilikî benê

Bi kefêna yenê pê, usul geyrenê

Amayena wesarî ê xeber danê

 

Leym û lax nêmendo, heme ca pak o

Sîyê sîyay birqenê, yaxerî şut o

Serdo nîyaseno, zek xo nimito

Terstê zipikira, citêr helak o

 

Serdê wesarî vanê namdar o

Kilm rameno, labê zilimkar o

Vaê vakurî, zahf zirarkar o

Similda tenîrodo, vewr bena moro

 

Wesaro xasek, nexşê alemî

Kay kenê qeêekî, rocî bî germî

Doş benê erdara zey delemî

Çiçyo xasek esto, vicyayo vernî
 

BÊ VENGÎNI 

Na bêvengey, no xof, no lerz

Wextê murxu bî, zaf beno berz

Qesewatê tersîyo, Sêreng ser o

Beno qulixi, kure erd.

 

Çare çin yo, çileo wina qewiniyeno

Vengê jew jew wawikî, jew qor durî ra yeno

Pêro merdê vanê qey, hendo ke bêvengeya

Hilmê mergî vilao, roca ki merdim kişyeno

 

Xeme ca zilimato, ne hewriyê, ne istarey

Kesî di wext nêmendo, hemi rê bîyo berey

Êdî şewî şikyaya, hewn biyo vinî

Kilawaci jewa, la bê baranaê serey.

 

Teslî kewta, omid çinyo do wina şiro

Rocê xirab roncê rind, do wina ravêra

Nek ma qazix ronao, dinya ê ma niyo

Êkêyose kişta ma ra, bimbarek bo ci ro.