Rençber Ezîz serra 1955 de Çewlîg, Wusfan de, yew keyeyo muhafezekar de yeno dinya.  Semedê têkilîya Tewgêre Şêx Seîdî ra keyeyê ci koçê Elezîzî keno. Des serran tepîya keyeyê ci defêna agreno Çewlîg, erdê xo. 

Rençber Ezîz hîna hîrêserrî yo rîyê nêweşîyêk ra çimanê xo ra beno feqîr. Seba ke herême de doxtorî çin ê, tedawîyê ci goreyê adetanê ê wext yeno kerdene û semedê nê tedawî ra Ezîz her di çimanê xo keno vîndî. Bi no qeyde cuya xo berdewam keno. Pîyê Ezîzî Hacî Fîlît seba ke o bibo hafizêko baş ey erşeweno qursê Quranî. Ezîz tîya de perwerdeyo dînî vîneno.

Erdlerzê serra 1971 de Ezîz maya xo keno vîndî. Pîyê ci Hacî Fîlît agêrayîşêkê hecî ra ey rê teypêk ano û eleqeyê Rençber Ezîzî muzîkî reyde dest pêkeno. Azîzî dest keno ci muzîkî de leqedar beno labelê kuturo feodal ê bajar û keyeyê ci verê ci astengêk o. Bi taybetî pîyê ci nêwazeno o tenbûr bicino û xo sey hunermend, çepgir û  welatperwer biresnayo. Raxmê her çîyî Ezîz na raywanîya xo ra fek ranêverda û dewam kerd. Bi vengê xo yo weş, bi vîrê xo yo hêzin, bi meraxê xo yê şîîre, bi qabîlîyet bestkerdiş û tenbûrcinitişî hunerê xo resna xêzêka şorişgêrî. 

Serra 1972 şono Îstanbul û Îstanbul de Cemîyetî Koran de nuştiş û wendiş museno. Û eynî wext de Rençber Azîz xortanê welatperweran reyde zî têkilîye ronano. Mabênê nê şoregêran de tenbûrî şinasneno. Hîna heştesserrî yo dest bi cinitişê tenbûrî keno. Tenbûr  Rençber Ezîzî rê berêko newe akeno û êdî tenbûr beno her çîyê ey. Dej û janê xo bi tenbûrî ano ra ziwan. 1974-75 ra pey  vejîyeno sehne û embazanê xo reyde vejîyeno turneyan. O êdî kesêko polîtîk û şorişger o û semedê qiseykerdişanê xo yê sîyasî ra – propangandaya komunîzmî ra- nêzdîyê heşt mengî hepisxane de maneno.

Rençber Ezîz rîyê neheqî û zorê dewlete serra 1978 de şono Almanya. Almanya de leyê nasanê xo de maneno. Wextêko kilm de ziwan museno û xebeta xo ya muzîkî dewam keno. Labelê çi heyf ke serra 1988 de, Hannover ê Almanya de balkona keyeyî yo ke tede maneno ra kuneno waro û mireno. Wexto ke mireno hîna hîrês û hîrê serrî yo.

Rençber Ezîz  bi tirkî û kurdkî (zazakî/dimilkî) şîîr û deyîrî nuştê û vate. Rençber Ezîz hîna zêde bi deyîranê xo yê zazakî yeno naskerdene. Ey deyîrî şarî zî, deyîrê folklorîkî zî vatî, labelê esas bi deyîr û şîîran ê xo yê kirdkî yeno naskerdene. Zafê nê şîîr û deyîrê Ezîzî sîyasî yê, yanî yew mesajê înan est o. Hususîyetî Ezîz ê en muhîm no yo. Ezîz bi xeta xo ya sîyasîye ameyo naskerdene û hênî zaf bi deyîranê xo yê sîyasî tarîx de cayê xo girewto.

Rençber Ezîz verê cû têsîrê hunermendanê sey Mahsunî Şerîf, Aşik Îhsanî, Selda Bagcane de maneno. Çunke ê wextan nê hunermendî zaf populer ê. Badê zî ver heşarê dawaya Kurdîstanî beno û rayîrê xo çarneno no het. Almanya de komel û rêxistinanê Kurdan de têkilîye ronano. Newroz û sazgehanê kurdan de vejîyeno sehne. 

Rençber Azîz endamê qet partî û rêxistinan nebîyo, labela sey yew hozanê şarî mabênê têwgeranê azadî û xelisnayîşê Kurdîstanî de ca girewto. Bi muzîkê xo vera neheqîye de vindeto. Muzîkê ey muzîkêdo polîtîk o. O seba karkeran, seba dewijan, seba feqîran, seba kurdan ê ke serewedarito vano. Û eynî wextê seba eşiqan, sozdaran û zerrîpakan… 

Kilamê ey het zaf hunermendan ra ameyê vatene û serra  2013 de hetê Medya Muzîkî ra bi nameyê “Hesreta Azadi” yew albumê ci ame vatene. Nê albumî de kirdkî û kurmanckî pêro pîya hîrês deyîrê Rençber Ezîzî ca gênê.

Şima do nika cêr de nê deyîran ra çend nimûneyan bivînê:

Dilo dilo

Wusar diyên awkê sağyer wuşena dilo dilo

Kênek ha ver derîd pilasu şûwena dilo dilo

Ere wilay ti mi vîra nêşîna dilo dilo

Feqîrê çewlîg mi vîra nêşîna dilo dilo

 

Omnun diyên awkê sağyer pêsena dilo dilo

Ti qe çirê mir mektup nênusena dilo dilo

De mi ra vaj ti xuêr komî ra tersena dilo dilo

De mi ra vaj ti xuêr komî ra tersena dilo dilo

 

Tûcar umên wusvond turaq gurêtîn dilo dilo

Werrê mi bîur helag ma lawik vatîn dilo dilo

Yo mi vatîn yo mi dima yê vatîn dilo dilo

Yo mi vatîn yo mi dima yê vatîn dilo dilo

 

Payîz dîyên awkê sağyer zêdêna dilo dilo

Ere wîllay zerrê mi tûr helyena dilo dilo

Vuna: ʻEz komunîst’ kênek nîgena dilo dilo

Nîgena dilo dilo, nigena wax dilo dilo

 

Lo halê min

 

Lo halê min halê min, gelo çî be halê min

Lo halê min halê min, gelo çî be halê min

Dîjmîn her roj dîkujî, çar pênc heb hevalê min

Dîjmîn her roj dîkujî, çar pênc heb hevalê min

Şer dikim, qet nawestim dîsa jî ne serbestim

Şer dikim, qet nawestim dîsa jî ne serbestim

Çend sed salê bin destim, way halê min halê min, gelo çî be halê min

Çend sed salê bin destim, way halê min halê min, gelo çî be halê min

 

Lo halê min halê min tune cî ûwarê mi

Lo halê min halê min tune cî ûwarê mi

Dîjmîn îro dîsa kuşt, çar pênçeb hevalê min

Dîjmîn îro dîsa kuşt, çar pênçeb hevalê min

Xwarzê min ûxalê min

 

Em perçe perçe bûne, yekîtîya me tune

Em perçe perçe bûne, yekîtîya me tune

Millet li hev xayîne, way halê min halê min, gelo çî be halê min

Millet li hev xayîne, way halê min halê min, gelo çî be halê min

 

Şer dikim cengewarim, birano hun ji werin

Şer dikim cengewarim, birano hun ji werin

Erdê min tune Rençberim, way halê min halê min, gelo çî be halê min

Erdê min tune Rençberim, way halê min halê min, gelo çî be halê min

 

Şûno Şûno

Şûno şûno, bira şûno

Şûno şûno, heval şûno

Îdrîs şûno, Cîhat şûno

Şakîr şûno, bira şûno

Ez bermeno, şima r` vûno

Xeber amey xebera pîs

Cîhat dima kişiya Îdrîs

Heval ma yî marksîst–lenînîst

Şûno şûno, bira şûno

Ez bermeno, şima r` vûno

Şûno şûno, keko şûno

Adir kot zerrê daykûno

Dêrd hevalûn derdo girûno

Faşîst bî yo veciyay texto

Heval Şakîr girot berdo

Ezîz vûno, ″kurd cûmiyer do″

Şûno şûno, bira şûno

Şakîr bira avukatî pêşmergûn o

Şûno şûno, keko şûno

Bira şûno, heval şûno

Ez bermeno, şima r` vûna