Denbêjîye sey tarîxê edebîyatê fekkî yê kurdan yena zanayene. Denbêj Evdilezîzê Koçer (Evdilezîz Şîmşek) ajansê ma rê dengbêjîye ser o qisey kerd.

‘DENGBÊJÎYE TARÎX A, EDEBÎYAT A, EŞQ A‘

Dengbêj Evdilezîzê Koçerî dîyar kerd ke dengbêjîye semedê ey çîyêka zaf erjîyaye ya û wina dewam kerd: “Roja ma de hayîya xeylê merdiman denbêjîye ra çin a û nê tehmê weşî ra mehrum ê. Her kilame ke dengbêjî vanê, esasê xo de yew tarîx a. Tarîxê ma yo. Bi dengbêjîye Gelîyê Zîlane, Şêx Seîd Efendî, Xalîs Begê Cibrî û sewbîna xeylê şexsîyetê ke semedê şarê kurdî erjîyaye yî û meseleyê muhîmî dîyenê nas kerdene. Dengbêjîye eşq a, herb a, tekoşîn a, tarîx a, edebîyat a û xeylê çîyê bîn a. Cok ra semedê mi dengbêjîye hunerêko zaf erjîyaye ya.”

‘MA DORMEYÊ RADYOYA ERÎVANÎ DE AMEYÊNE PÊSER‘

Dengbêj Koçerî qiseykerdişê xo wina domna: “Qicitîya mi de keyeyê ma de tim û tim Radyoya Erîvanî akerde bîye û ma pê coş û heyacanêko gird goşdarî kerdêne. Wexto ke vengê dengbêjan ameyêne, ma dormeyê radyo de kom bîyêne. Keyeyo ke dengbêjan tede kilamî vatêne, cayê ronîştişî nêmendêne. Cinîyan zere de ca nêdiyêne, berteng de nîştêne ro û dengbêjî goşdarî kerdêne. O wext kilamî ziwan ra ziwanî vila bînê. La nika dengbêjî nêşkenê sey o wext kilaman vajî.’’

'KILAMÎ ŞÎFA VILA KENÊ‘

Koçerî kilamî sey şîfayêk şinase kerd û wina dewam kerd: “No huner bitaybetî hunerê kurdan o. Kurdî her kilame de xo ra yew letê vînenî. Denbêjê bêmergî Meryem Xane, Kawîs Axa, Mihemed Arîfê Cîzrawî, Huseynê Mûşî û xeylê dengbêjê sey înan mi ser o têsîrêko gird kerd. Hûnca înana pîya ez kilamanê Keremê Milazgirî, Huseynê Mûşî û sewbîna dengbêjan vana. Kilamê ke darbe rê derman benê û weş kenê, ez înan ra se zêdeyêr kilaman vana. Ez bawer kena ke kilamî şîfayin ê û şîfa vila kenê.

‘GANÎ SEBA KOBANÊ KILAMÊKA HOLE BERA VIRAŞTENE’

Evdilezîzê Koçerî vist vîr ke kulturê Kurdan de hêver eke yew dewe de merdimêk bimerdêne pê lawikvatişê cinîyan bi aşman şîn ameyêne tepiştêne û wina va: ‘’Eke kesêk biameyêne kiştene, cinîyan û denbêjan pîya lawîkî vatênê. Dengbêjan ra pîya ê ke goşdarî kerdêne, pêro pîya hesirî war kerdênê. La ewro zextê sîstemî ver dej sey çîyeko normal yeno dîyayene. Zaf lazimîya ma bi kilamanê dengbêjan esta. Tekoşînê azadîye ke ma heta nika dayo, ganî bi kilamanê ma bêrî belge kerdene. Ma vajê tekoşînê Kobanê ser o ganî kilamêka hole bêra viraştene. Kilamêka winasî yew di aşman de nê, ganî bi serran ser o bêro xebitîyayene. Ewro seba viraştişê kilaman hîna zaf îmkanê ma estî. Dengbêjîye wextê dadîye ra bîyayîşî ra yena. Xora xeylê kesî estî ke zerrîya înan kewta denbêjîye û wazenê ke bimûsî. Herçiqas ke sîstem bi asteng zî, seba dayîşê perwerdeyî dezgeyê kulturî û banê dengbêjî yê ma estî. Ê ke perwerde vînenê eke cewher tede bibo, xora o vejîyeno aver. La eke çin bo, dest ra tiway nîno.‘‘

‘GANÎ MA TARÎXÊ XO RÊ XÎYANET MEKERÊ’

Dengbêj Evdilezîzê Koçerî peynîya qiseykerdişê xo de veng da pêroyîya dengbêjan û wina qedêna: “Ez rîca kena ke kilama ke şima vanê, goreyê xo mevajê û eslê ci wa nêro xeripnayene. Reng û vengê her dengbêjî xora cîya yo. La ganî vateyê kilaman nêrî bedilnayene. Eke vateyê esasî yê kilaman bêrî bedilnayene tarîxê ma zî bedilîyeno û no zî şarî rê heqaretêko gird o, xîyanet o.”