Rojnameyê Dêrsimî: Heqîqet ma yê heqdar zî ma yê

Rojnameyê Dêrsimî bi etifê Seyîd Rizayan bi manşetê ‘Heqîqet ma yê heqdar zî ma yê’ vejîya.

Hûmara 80. ya bi tarîxê Teşrîyan peyêne/Kanûne ya Rojnameyê Dêrsimî bi manşetê ‘HEQÎQET MA YÊ HEQDAR ZÎ MA YÊ’ vejîyaye. Hûmara ke raştê seragêrayîşê serra 81. ya îdamê Seyîd Riza û embazanê ci amî, tede Seyîd Riza û embazê ci bi hurmet yenê vîrardene. Na hûmara ke tede îmzayê xeylî cigêrayox û nûştoxan estê kîşta Dêrsim 38 û îdaman de xeylî babetan ser o yeno vindertene.

“MEHKEMAYÊK KE ZIWANÊ CI NÊZANÊ DE BI NAMEYÊ DÊRSIMÎ AMEYÎ MUHAKEMEKERDENE ”

Nûşteyê dayîşnaskerdişî yo ke bi îfadeyê ‘ma Seyîd Rıza, Resik Uşen, Hesenê Îvraîmê Qijî, Uşenê Seydî, Alîyê Mîrzê Silî, Hesen Axa û Findiq Axayî seragêrayîşê 81. yê îdamê înan de bi hurmet bi vîr anê’ wina yo:

Dewamê têgêrayîşê eskerîyî yo ke 4ê Gulane 1937 de amebi destpêkerdene de xeylî pêşê Dêrsimî ameyî dawetkerdene la dima ameyî tepiştene û îdamkerdene. Dewaya ke menga Êlule ya 1937î ra dima amî destpêkerdene de 72 versûcî estbî. Sîstemê dagerîya tirkî rê na dewa sey “Dersim Davasi” (Dewaya Dêrsimî) ravêrte.   

Muhakemekerdişê ke çarçiwaya “Qanûnê Tuncelî”yî de ameyî kerdene heqê înan ê girewtişê avûkatî, xopawitiş û îtîrazê mehkemeyêka berze rê çinbi. Înan ziwanê mehkema nêzanayêne, la reyna ameyêne muhakemekerdene. Dozger Hatemî Semîhîyî xora hukmê xo dabi. Hewtay û di versûcî “sûcanê ke kerdê înan ra” vêşêr bi kîn û qesasêkê tarîxkîyî têrî mendîbî. Dozgerî îdîanameyê xo bi nê vatişan şidênayêne: “Dêrsim eşqîyatî û talan o, Tuncelî ber o ke medenîyetî rê abeno. Dêrsim şikefte û feodalî yo, Tuncelî xo xelesnayîşê penceyê feodalîye ra yo.”     

“DEWAYÊK BÎYE KE HUKMÊ CI VERÎ RA DÎYABI”

Nûşte de ame vatene ke qerarê îdamî verê muhakemerdişî ra ameyo dayene û bale ancîya ke hewna zî cayê mezelan nêno zanayene û wina vajîya:

“Îdîaname bi huqûqê dişmenîye ameyo nûştene, eşkera yo ke hukmê ci verî ra ameyo dayene. Dewa mîyanê di mengan de yena qedênayene, 7 kesî yenê îdamkerdene, ê bînî zafaneyê înan muebbet gênê. Teberê çend kesan de înan ra çew anêgêreno û cayê mezelanê înan zî nêno zanayene.”

Hûmara 81. de  nûşteyêkê hunermend Ferhat Tunçî yê bi nameyê “Ma senî Seyîd Rizayî ra mûsayî ma do wina xatir biwazê” zî esto.