Nuştoxe Şîmşeke: Oyo ke mi dîyo qesasê dewlete yo

Şaîre-Nuştoxe Merale Şîmşeka ke kitabê ci xeylêk xelatî girewtî da zanayene ke oyo ke aye dîyo qesasê dewlete bi û vat: ''Semedo ke mi ê polîsê ke Meletî de ez remnaya deşîfre kerdî mi rê hende çîyî ameyî kerdene.''

Endama PENî Şaîr û nuştoxa kurde Merale Şîmşek hetê îqtîdarî ra tim krîmînalîze bena û raşta şîdetê sîstematîkî yena. Kitab û nuşteyê Şîmşeke bîyî bahaneya tehqîqatî û Şîmşeke Mehkemeya Cezaya Girane de yena muhakemekerdene. Dewaya Şîmşeke 21ê êlule de ya.

Şîmşeke Amed de dadîya xo rabîya û hema domanîya xo de rîyê dewleta zorbaze şinasna. Kek û waka Şîmşeke têkoşîn de şehîd bîyî, a zî hema 13 serre bîye ameye destbendkerdene û îşkence dî. Şîmşeke îşkenceyê ceyranî, falaka, tecawuzê bi copî dîyî û hema rêçê nînan bedenê ci de yê. Şîmşeke pê kitabanê xo dejê kurdan pêro dinya rê vatî. Kitabê Şîmşeke Îngilîstan, Almanya û Iraq zî tede 9 reyî xeylêk welatan de xelatî girewtî. La Şîmşeke kitabanê xo ra semed pê îdîaya 'endamî û propagandaya rêxistine' yena sûcdarkerdene.

Şîmşeke derheqê babete de ANFyî rê qisey kerd. Şîmşeke da zanayene ke  Meletî de nîsana 2019î de hetê tay polîsanê sîvîlan ra ci rê ajanîye ameye ferzkerdene la aye no qebul nêkerd û babete Hemsereka ÎHDyî Erene Keskîn reyde berde Neteweyanê Yewbîyayeyan. Înan gerreyê Mudirîya Asayîşî ya Meletî kerd.

Merale Şîmşek vat: ''Nê kerdişî ra dima 9ê kanûna 2020î de derheqê mi de dewa ameye akerdene. Polîsan dest na pêro malzeme û kitabanê mi ser, asayîş de mi rê cigêrayîşo rût ame kerdene. O çax ez newe amelîyat bibîya. Îşkenceyê serranê 90an ra dima rahîmê mi ame girewtene, roqleyê mi şîyî. Mi polîsan rê vat ke ez newe amelîyat bîya la înan reyna zî kontrolê vajînalî kerd.

Kitabê min ê hîkayeyan 'Arzela' ya ke PENê Îngilîstanî di xelatî dabî ci sey îsbatê 'endamî û propagandaya rêxistinîye' îdîaneme de ame mojnayene. Arzela zî îdîaname de sey 'nameyê min ê qodî' ame pênasekerdene. Kitabê min o otobîyografîk 'Nar Lekesi' yo ke tede mi dejê şarê kurdî nuştî, sey sûc ame mojnayene. Êlih de festîvalêke de mi vatbi 'Semedo ke ez bi ziwanê xo yê dayîke nênusena şermîyena.' No zî îdîaname de sey sûcî ame hesbinayene.''

Merale Şîmşek tedayan ra dima 29ê hezîrana 2021î de pa cinîya kurda rojawanije Dicle Mohammed xîret kerd ke pê rayîrê qeçaxî debikewa Yunanîstan. La sînor de reyna maruza îşkenceyî menda.

Merale Şîmşek vat: ''Polîsanê yunanan ma tacîz kerdî, kincê ma pê zorî vetî, destna telefon, cuzdan û tabletê mi ser, awe nêdaye ma. Dima transportêko sipî û bêplaka ame. Wexto ke mi o dî ez tersaya çunke ez zanena wesayîto bêplaka yeno çi mana. Transportî ra cinî û camêrdêk ameyî war. Înan ma rê cigêrayîşo rût kerd, kontrolê vajînalî kerd. Înan eşyaya ma nêdaye û ma eştî awe. Artêşa tirke ma tepiştî û erşawitî Zîndanê Edîrne. 8 rojan ra dima pê şertê kontrolê edlîyî ma vera dîyayî. Selahîyetdaranê yunanan derheqê nê kerdişan de çîyêk nêkerd.''

Nuştoxe û Şaîre Merale Şîmşek nê travmayan ra semed nika Weqfa Heqanê Merdiman a Tirkîya (TÎHV) de tedawîya psîkolojîke û fîzîkî vînena.

Semedê Merale Şîmşeka ke dadîya di domanan a cezaya zîndanî ya 15 serran yena waştene û roniştişê dewaya ci 21ê êlule de yo. PENê Mîyanneteweyî bi hawayêkê pîlî paştî daye Şîmşeke.

Şîmşeke da zanayene ke oyo ke aye dîyo qesasê dewlete bi û vat: ''Semedo ke mi ê polîsê ke Meletî de ez remnaya deşîfre kerdî mi rê hende çîyî ameyî kerdene. Na dewa de şexsê mi de edebîyat ho yeno muhakemekerdene. Nuştiş semedê mi vurnayîşê dejî bi rindîye yo. Mi berdel, xizanîye, wehşetê Hîzbullahî, şîdetê camêrd û dewlete, dejê doman û cinîyan nuştî. Nêno waştene ke nê dejî bizanîyê coka kam nînan binuso yeno bêvengkerdene. Eke ma bêveng bibê komel zî bêveng beno. Ez do bêveng nêmana; qet yew ceza û muhakemekerdiş do nêeşkê raywanîya min a hêvîye çin bikerê.''