Kelaya Wanî tarîxîye binê nameyê restorasyonî de werte ra yena wedaritene. Kelaya Wanî ya ke kewta Lîsteya Mîrasê Dinya ya Demkî ya UNESCOyî de ca gêna tay beşê ci pê restorasyonê betonî rijîyayî, tay beşê ci yê bînî zî bi temamî taybetmendîya xo ya tarîxîye ra ameyê dûrvistene.

Kelaya Wanî hetê Qralê Urartuyî Sardurî ra mabênê serranê 840-825î de virazîyaya. Kişta Kelaya Wanî de Gola Wanî esta. 

Tarîxnas-nuştoxê kurdî Îhsan Colemêrgîyî vera restorasyonê 'rijnayîşî' yê Kelaya Wanî nêrazîbîyayîşê xo mojna. 

Colemêrgî vist vîrî ke kurdan tarîx de dormeyê Gola Wanî û temamîya Kurdîstanî de xeylêk dewlet û medenîyetî awan kerdî, nînan ra yew zî Împaratorîya Urartuyî ya. Colemêrgîyî îfade kerd ke eşîranê kurdan Împaratorîya Urartuyan naye ro û vat: ''Kurdî bîyê yew, dima Wan (Tûşba) de paytextê xo awan kerdo. Kelaya Wanî o çax hende heybetin bi ke destvistişê ci zaf zehmet bi.''

Kelaya Wanî seba tarîx û medenîyetê kurdan xeylêk girîng a. Wexto ke merdim bala xo dano restorasyonê nê eserê kurdan ser vîneno ke raştî û taybetmendîyanê xo yê tarîxîyan ra ameyo dûrvistene. Binê nameyê restorasyonî de xîret yeno kerdene ke taybetmendîya tarîxîye ya Kelaya Wanî werte ra bêro wedarnayene. Ewro beşêko pîl ê kela bîyo beton. Nê bînayê betonkerdeyî zî rijîyenê. Bi nê hawayî Kelaya Wanî bêqîmet bena. Nê rayîr û metodan reyde wazenê wina bimojnê ke kurdan tarîx de qet yew dewlete û medenîyet awan nêkerdo û tarîxê ci çin o.''