Esnafê Amedî: Ma nêeşkenê kîra û faturayanê xo bidê

Esnafanê Amedî pare kerd ke semedê polîtîkayanê şaşan ê dewlete ra krîzo ekonomîk her ke şino giranêr beno û vat: ''Ameyeyê ma çin o la şîyayeyê ma zaf ê. Hînî ma nêeşkenê xo bidevirnê û welat de ekonomî nêmend.''

Lîraya tirkan vera dolar û euroyî de roj bi roje bêqîmet bena. No zî krîzê ekonomî yê Tirkîya giranêr keno û vaya her çîyî zêdîneno. Esnafê ke hînî nêeşkenê heqê faturayanê ceyran û awe bidê, tay mendo ke dikananê xo pabidê. Esnafê Amedî zî binê tesîrê nê krîzî de yê û înan vat hînî ê nêeşkenê xo bidevirnê.

Esnafê bi nameyê Harun Harmayo ke 7 serrî yo rayîrê Melîk Ehmedî de karê çayî û tostî keno ard ziwan ke şert û mercê cuye xeylêk giranêr bîyî. Harmayî vat: ''Kurdîstan û Tirkîya de krîzêko pîl esto û ma hînî nêeşkenê nan berê keyeyê xo.Ez serê sibayî ra heta şanî xebitîyena la nêeşkena 100 TL bera keyeyê xo. Rewşa ma zaf xirab a. Ez nêeşkena heqê ceyran, aw û kredîyanê xo bidê. Deynê ceyranê mi 70 mîlyar o û ez nêeşkena nê deynî bida. Ceyranê mi birîya û ez nêeşkena hînî ceyran abikera.''

Esnafê bi nameyê Mehmet Zekî Eren 36 serran ra nata Sûr de esnafîye keno. Erenî vat: ''25 serrî yo tîya de dikana mi esta la mi heta nika krîzo winasên nêdî. Dikana mi hînî heqê mesrafanê xo biveja. Her ke dolar zêdîyeno esnafî zî teng benê. Par vaya rûnî 135 TL bîye nika bîye 205 TL. Faturayî 3-4 qat zêdêr ê. Awe û gaza xozayîye zî wina yê. Ma tîya de xo ver danê la heta key do daymîş bibê nêzanena. Eke wina dewam bikero ez do dikana xo bigêra.''

Esnafê bi nameyê Alî Demîrî da zaneyene ke rewşa înan tewr hol nîya û vat: ''Di serrî yo rewşa ma wina ya. Ne ma eşkenê çîyêk biroşê ne zî muşterîyî eşkenê çîyêk bihêrînê. Bi zêdêrbîyayîşê dolarî bazar zî felc bîyo. Ez nêeşkena kîraya xo zî bida. Peynî de ez do dikana xo biqefilna.''

Esnafa cinîye ya bi nameyê Şehene Yildiz vat: ''Prosesê pandemî û zêdîyayîşê vaya dolarî ra dima ekonomîya ma bîya xirabêr. Bêkarîye ra cepê merdiman veng ê. No zî tesîrê karê ma keno. Her roje selahîyetdarî televîzyon de vanê ekonomî hol a. La ma rewşa ekonomî vînenê.''

Esnafê bi nameyê Hasan Dalgulluyî 25 serran ra nata esnafîye keno. Dalgulluyî vat: ''Ez serê sibayî dikana xo akena la çew nêno. Ameyeyê ma çin o la şîyayeyê ma zaf ê. Mi banka ra kredî girewt la ez nêeşkena deynê xo bida. Rîyê polîtîkayanê şaşan ê dewlete ra rewşa ma wina ya. Ê qesran de ronişenê ma zî tîya de nêeşkenê kîraya xo bidê. Hînî ma nêeşkenê xo bidevirnê û welat de ekonomî nêmend.''