Merkezê girewtiş-dayîşî yo ke sûkanê tewr pîlan ê Amedî ra yew o û veşateyê pîl ê serra 1914î ra tepya nameyê xo bîyo Sûka Veşateye krîzê tewr pîl ê serranê peyênan ciwîyena.

22 hezar 323 kez bi zor ame koçkerdiş

Sûka ke Qeza Sûrî de ya qedexeyê vejîyayîşê kolanano ke 2ê kanûne 2015î de ameybî îlankerdene de rijnayîşê 6 taxan û bi zor dayîş koçkerdişê 22 hezar 323 kesan ra dima candarîya xo ya verêne kerde vîndî.

‘Krîzê xo yê tewr pîlî ciwîyeno’

Muhamed Emîn Kayayo ke Sûka Veşateya ke sûkanê tewr kehanan ê şaristanî ra yew a de dikanê kincan o ke pîyê xo ra mendo xebitneno vat ke sebebê krîzî yo tewr pîl rijnayîşê Sûrî yo.

‘Şîyaye 5 hezarî yo la ameye çin o’

Kayayî “Zerrîya Amedî Sûr bî, zerrîya şaristanî raqilayne û eşte. Sûr de kes nêmend, ma zî tena mendê. Uca êdî qedena. Xora ma zî warê tîcaretî de êdî merdê.”vat û rewşa ke esnafî tede yê bi kimlmekî arde ziwan. Kayayî vat ke şîyayeyê dikanî aşmane 5 hezarî yo la çi heyf ke nê çar serranê peyênan de qet ameye çin o.

‘Kincî êdî bî luxs’

Kayayî bale anite ser ke her serre rotiş hîna beno kêm û wina vat “ Tewr çîyêk nêno rotene, zam ame purtî û lakî ser. Malîyetê terzî, kargo, ameyîş û şîyayîş, neqlîya her çî bîyo vay.”

Şar êdî nêeşkeno ke nan sifreyê xo de rono, naye ra kincî seba şarî êdî bîyê lux. Merdim eşkeno kincanê kehanan xo ra do la nêeşkeno ke vêşan bimano.

‘Esnaf deyndarê Bankayan o’

Kayayî ard ziwan ke esnafî deyndarê bankayan ê û êyê ke nêeşkenê deynanê xo bide êdî problemanê psîkolojîkan ciwîyenê. Kayayî vat ke eke wina şoro o do nêçare dikanê xo padero.

Mehmet Adsizo ke 25 serrî yo sûke de dikan xebitneno îfade kerd ke malê ke sûke de ameyêne rotene mîmarîyê qeza Sûrî reyde ameyêne were, Sûr ke ame rijnayene sûke candarîya xo ya verêne kerde vîndî.

‘Muşterîyo ke ma do berhemî biroşe ci çin o’

Adsizî dîyar kerd ke êdî çimê înan turîstanê cayî û xerîban de yo ke çî-mî biherînê. Adsizî wina dewam kerd “sey yew esnafê Sûrî dikanê mi 100 roje padaye bî. Seba nê zerarê mi dewlete tena 1500 lîra pere da mi. Eke ma ronişê û tena nan biwerê 1500 lîra tena nanî rê zî nêvejeno.

‘Binê destmizê tewrkêmî yê aşmaneyî de detkewte/qezenç’

Cahît Satici yo ke verî suke de karê sifirî kerdêne û pey cû karê xo vurenayo kewto karê zênî dîyar kerd ke esnafî êdî bîyê deyndarê bankayan û nêeşkenê ke deynanê xo bidê. Satici dîyar kerd ke 4 domanê xo estê û  destkewteyê xo yê aşmaneyî qase destmizê tewrkêmî yê aşmaneyî zî nîyo.