Perestgehêkê xoverdayîşî: Girê Sor-II

Botan, Serhildan û Zinarîn fermandarê xoverdayîşî bîyî. Êyê ke perestgehê xoverdayîşî yê Girê Sorî kerdo kela xîret, ruho Apogîr û embazîya înan bîyî.

Xoverdayoxanê Mizgîne Dalaho, Armanc Simko û Têkoşîn Devrîm qala xoverdayîşê Girê Sorî yê 80 rojan kerde. Beşo diyîn wina yo:

Dişmenî Girê Silêmanî de derbe werdbî. Kişte û birîndarî dabî. Gerîlayî bêtexrîbat uca ra vejîyabî ke seba dişmen no derbêka pîle bi. Coka heta ke Girê Sipî ra ameyî Girê Sorî didil bîyî. Heta hewteyêk do bieşkayêne xo biresnê Girê Sorî. Girê Silêmanî de teqaberê dişmenî amebi teqnayene, coka ê bi giranî ameyî Girê Sor.

Girê Sor e3 cabîyayîş

Dimayê Girê Silêmanî erdî ra ê aneyî serê girê çarinî. Xora Girê Sipî û no ca yewnînan ra zaf dûr bi. O çax serê girî de Mizgîne, Serhildan û Ozgur estbîyî. Cêr de zî Têkoşîn, Argêş û Zinarîn estbîyî. Botan seba ke bieşko desr bierzo wird qedemeyan warê mîyanênî de bi. Delale seba ke ciwan bîye hetê Botanî de mende. Her qar de sabotajwan û sekbanî estbîyî. Baz û Armanc zî verê berê Çarçela de bîyî. No cabîyayîş goreyê rewşe tim vurîyayêne. O çax hûmara gerîlaya 10 bîye. Fermandarê Herême Botan wextê tewrbîyayîşî ra heta şehadetî tim Avaşîn de bi û her warê herême de gêrabi. Botan şerwanîye zî fermandarîye zî nê erdî de musabi. Avaşîn de zerrînizmî û fedakarîye bîye. Prosesê xoverdayîşî de şensanê tewr pîlan ra yew no bi ke merdim wayîrê fermandarêkê winasênî bi. Eke teslîmîyetêk nêbi û xoverdayîş hende derg bi tîya de bara Botanî pîl a.

Fermandarê Yewina Serhildanî herêma Basya de, waranê Silêman, Qertal û Girê Sor de mendbî û ey war hol şinasnayêne. Bi taybetî waranê Qertal û Girê Sorî de viraştişê tunelanê şerî de keda ey zaf bîye. Embazan ge ge bi sereyê xo tunelê bi metreyan viraştêne. Serhildan embazêko mesuldar û çimeyê moralî bi. Tunelê Girê Sorî pê deyîr û şîîranê ey geş bîyêne. Ey waranê zehmetan de wezîfeyê giranî kerdbî, fermandarîye kerdbî. Rixmê mesuldarîyanê giranan ê pratîkan o wayîrê hîsanê xorînan û ruhêkê aktîfî bi. Ey şîîrê weşî nuştêne û wendêne.

Fermandarê tîma gerîlayan ê cinîyan Zinarîne fermandarêka ciwane bîye ke pêro gerîlayan zaf ci rê hûrmet kerdêne. Xoverdayîşê Girê Sorî de taybetmedîyê rêxistinkar, berardox, tewirê azadîye, kesayetê fermandarîye û embazîya Zinarîne wayîrê barêka zaf girîng bîye. Wextêko kilm bi ke a amebî warê leşkerîye labelê lez bîye gerîla û giranê zehmetan ê Zagrosan de fermandarîye kerdbî. Botan, Serhildan û Zinarîne fermandarê xoverdayîşî bîyî. Êyê ke perestgehê xoverdayîşî yê Girê Sorî kerdo kela xîret, ruho Apogîr û embazîya înan bîyî.

Ê fermandar bîyî labelê ê pêro gerîlayê weçinayeyî bîyî. Pêro sey fermandarêkî/e tewrê prosesî bîyî. Têkoşîn û Ozgur sabotajwan, Armanc, Argêş, Mizgîne û Baz sekban bîyî. Êyê serê girî wayîrê hunerêk û branşêkî bîyî. Embaza tewr newîye Delale bîye. A zî lez gerîlatîye musabî.Mîyanê gerîlayan de hem aheng gem zî tecrube estbîyî. Serê girî de sabotajwanêk, sekbanêk û gerîlayêk estbi ke otomatîkê mîyanênî ra fam kerdêne.

21ê hezîrane de ê ameyî heta girê diyînî

Roja verêne giran ra ke nêameybî keşfkerdene înan dişmen teqîb kerdêne. Dişmen Girê Sipî ra dima erdî ra şi. 21ê hezîrane de ê ameyî heta girê diyînî yê Girê Sorî. Seba ke têgêrayîşê dişmenî cayê gerîlayan ra nêasayêne hînî tam teqîb nêbîyêne. Verî Ozgurî têgêrayîş ferq kerd. Ozgurî wextê nobete de vengê dişmenî eşnawit û pê durbûnî dî ke dişmen ho yeno. Dişmen verî ke bêro girê esasî xîret kerdêne kle mewzîyanê xo yê bînan ê giran zixm bikero. Înan girê diyînî de dest pê mewzî viraştişî kerd û dima ver bi girê esasî şîyî.

A raşte dişmen seke gerîlayan pawitêne nêame. Dişmenî verî serî ra hêriş kerd, seba ke zanayêne tira netîce nêvejîyeno cêrî ra hêriş nêkerdêne. Dişmenî armanc kerdêne ke verî kontrol bikero û tebervejîyayîşî asteng bikero. Cara qasê 100 metreyan dûrî de vindertêne. Coka qata ser ra dest pê hêrişî kerd. Reya verêne tunelanê Girê Sorî de şer ameyêne kerdene û no tecrubeyo verên ê gerîlayan bi. La gerîlayî hê musayêne. Mîsal key dişmenî çîyo newe ceribnayêne gerîlayan zî seba ke ney pûç bikerê tedbîrê neweyî girewtêne. Şer pê taktîkanê neweyan ameyêne afernayene.

Hûmara înan zaf bîye

Vengê dişmenî girê diyînî ra ameyêne la cayê înan zaf net nêasayêne. Înan nêzanayêne ke dişmen hende aver şîyo. Her hîrê giran de zî leşkerî estbîyî. Ê erdî ra ameybî la hûmara înan zaf bîye. A şewe helîkopteranê Skorskyî girê çarinî de leşkerî ardî war. Gerîlayan exlebî verî ra pê doçkayan dayêne dişmenî ro. Naye ra nêeftayêne ke uca de leşkeran bîyarê war. Doçka ra sebeb rayîrê xo derg kerdêne û xeta xo vurnayêne.

Mizgîne dest pê suîkastî kerd

Mizgîne wexto ke dişmen serê girê diyînî de bi pêşnîyazê çalakîya suîkastî kerd. Mesafe qasê 500 metreyan bi. Mizgîne 22-23ê hezîrane de tîya de di reyî çalakîyê suîkastî kerdî. Înan zî raşta raşte pê bombaeştox û çekanê ferdîyan adir eşt. Mizgîne roja bîne reyna vera 6-7 leşkeran çalakîya suîkastî kerde. Leşkerî hîna nêzdî bîyî û na mesafe qasê 450 metre bîye. Mizgîne kincê kamuflajî dayî xo rê, vejîyaye teber û di guleyî eştî; 1 leşker kişîya û 1 leşker birîndar bi. Nê çalakîyan ra dima dişmenî sey hingî çîyêk ver bi tunelan fir kerd û vengdayîşê teslîmîyetî kerd. Vengê nê cîhazî ecêb bi. Bi nê hacetî veng dayêne ke ma teslîm bibê.

Pêkewtişo verên

Artêşa dişmenî 23ê hezîrane de ameye serê girê yewinî û hêriş kerd. Roja diyîne qata core ra vengê leşkeran nêzdî ra ameyêne. Dişmen hînî amebi serê şikefteyî. Mizgîne qata leweyî de eşnawitêne ke 1 leşkerî ferman dayêne êyê bînî û 3 leşkerî dîyêne. Wexto ke Mizgîne sereyê xo berz kerd dişmenî têgêrayîşê aye dî û pêkewtişo verên dest pêkerd.

A şewe dişmenî xo apey ant girê diyînî

Leşkeranê tirkan ver bi berî guleyî eştî. Mizgîne zî yew bomba eşte û ameye ke xebere bida. A roje qata leweyî de Ozgur, Argêş, Serhildan û Mizgîne estbîyî. O pêkewtiş 40 deqayan ra zêdêr dewam kerd. Leşkeran xo nêzdîyê berî nêkerdêne, vera dûrî ra guleyî eştêne.Gerîlayan a roje 3 beran ra da dişmenî ro.Dişmen mat bibi. Nêzanayêne ke guleyî çara yenê. Dişmen pê hesîya ke Girê Sor hîna rehet dest nêkeweno û ver bi girê diyînî xo apey girewt. Dima ke tarîye dîyaye dişmen vindert, gerîlayî zî vindertî. Naye ra pey çend rojî şanan ge ge pêkewtişî qewimîyayî.

Teşxeleyê cebilxaneyî

Gerîlayan zafêr bombayî şuxilnayêne. Rojanê verênan de şer giran bi. Coka atmosferêko cîya estbi Tay gerîlayan dayêne dişmenî ro, dişmen keşf kerdêne û tecrubeyê xo neql kerdêne, tedbîrî girewtêne. Zere de gerîlayan paştî dayêne yewbînan ver. Gerîlayan nêwaştêne cebilxaneyê înan biqedo la pêkewtişî ra zî xo apey nêgirewtêne. Dişmenî roja verêne berê leweyî ra bomba eştêne, la bombayî nêameyêne war. Teqayîşî ra dima toz û dûman û gazî raşta raşte ameyêne war. Roja verêne bi pêkewtişî vîyarte, dişmenî hema zî giranîye nêdabî teqayîş û çekanê kîmyewîyan.

Îdîa pîle bîye la dezavantajî estbîyî

Îdîaya ê gerîlayan pîl bîye ''Ma do qetî dişmen Girê Sor de bişiknê.'' Pêro gerîlayan wezîfe û mesuldarîyê xo ardêne ca, zêdêr giranîye dayêne embazîye ser. Pêro gerîlayan fikrê xo pêşkêş kerdêne, înîsîyatîf girewtêne.

Girê Sor lokasyonê xo ra sebeb wayîrê tay dezavantajan bi. Gerîlayanê Girê Sorî seba her çîyî xo amade kerdbi. Înan zanayêne ke teberî ra paştdayîş do nêro û şerê erazî do nêro kerdene. Dişmen dima ke Mamreşo îşxal kerd Girê Sor bi temamî girewt binê ablûqa. Teberî ra têna yew xete bîye la a xete zî zehmet bîye. Xora cara înan zanayêne ke teberî ra çew do koordîne nêkero yan zî çalakîye û mudaxele nêkero. Hînî ê tik û têna bîyî. Înan mîyanê xo de şertan ser o qisey kerdêne. Ge vatêne ''Ma heta payîzî xo ver danê, eke varan de teberî ra mudaxele nêro ma tunelan ra vejîyenê û çalakîyan kenê.'' Coka wezîfe çita beno wa bibo çewî îtîraz nêkerdêne, pêroyînan wezîfeyê xo ardêne ca.

'Dişmen nika gazî şuxilneno la ma hol ê'

Cîhazê pîlî ra seba Girê Sorî mesaj ameyêne wendene. 24ê hezîrane bi. Wexto ke mesaj ameyêne wendene dişmenî cor ra çîyêk eşt war. Gerîlayan pê guleyan cewab da. Gerîlayan o çi teqna. 20 sanîyeyan ra dima teqayîşêko bîn qewimîya. Dişmen seba ke nê kîmyewîyî pêt pirodo teqayîşo diyîn kerd. O çax gerîlayan zanayêne ke dişmen cîhazê înan goşdarî keno. Dişmenî o çax gaz şuxilnayêne, gerîlayan zî waştêne ke dişmen bizano ke xîretê înan boş o. Gerîlayan cade pê cîhazî qisey kerd. Korîdorî pê gazî bibî de la hetê bînî ra Botanî cîhazî rra vatêne ''Dişmen nika gaz şuxilneno, teqayîş keno la rewşa ma hol a, ma rê tesîr nêkeno.'' Dişmenî reya verêne o çax gazo kîmyewî şuxilnabi.

Tamê ci sey şekerî û rengê ci kesk bi

Nê gazê kîmyewî yê verênî de boya şekerî, tamê şekerî û rengê keskî estbîyî. Gerîlayan fam kerd ke na çeka kîmyewî ya. Wexto ke boya weşe ameya Têkoşîn vat: ''Embaz boya ney çend weş a.'' Çunke ey nêzanayêne ke o gazo kîmyewî bi. Botanî gerîlayî hişyar kerdî û vat: ''Sereyê xo bîyare war, ti do bixeniqî, no kîmyewî yo yarî nîyo. Eke şima cidî nêbê do tesîrê şima bikero.'' Dima gazî gerîlayan rê tesîr kerd. Ê gazî merdim bêhal verdayêne. O çax Werxelê de zî xoverdayîş estbi. Gerîlayanê Werxelê gerîlayê girî hişyar kerdî ke wa tedbîran bigêrê. Seba ke qulika hewagirewtişî hol nêbîye gerîlayî binê tesîrê gazî de mendî. Gerîlayî şîyêne bin la Botan nêşîyêne. Gerîlayan Botan bi zorî berdêne.

Teqîbê bi durbûnî

Cayo ke nameyê ci lewe bi dezavantaj bi çunke tunelê ci dîk bîyî. Reyna zî dişmen rojan zî berî ra dûrî vindertêne û bombayê gazî zî dûrî ra eştêne. Dişmenî dûrî ra kerra eştêne, mesafe ceribnayêne. Ge ge dûrî ra vengê leşkeran ameyêne. Înan tirkî qisey kerdêne la tayê înan bi kurdkî qisey kerdêne. Aseno ke nê kesî qoricî bîyî. Kameraya teberî îmha bibî, gerîlayan beranê ke deşîfre nêbîyê ra pê durbûnî dişmen teqîb kerdêne la pêro girî nêasayêne. Dişmen dest pê şuxilnayîşê gazê îsotî kerd. Reya verêne tunelan de şer ameyêne kerdene û bêtecrubetîye estbîye. Dişmenî exlebî rojan hêriş kerdêne. Gerîlayan goreyê ney taktîkê alternatîfî aver berdêne.

Bira hempare: Ma do lewe de nêmanê

Hewteyo verêne dişmenî bi giranî hêriş kerd. Dişmenî Mamreşo, Şehîd Serdar, Werxelê û Silêmanî de bi giranî gazê îsotî şuxilna. Dişmenî Girê Sor de gaz, teqaber û kîmyewî şuxilnayêne. Hewteyê verênî ra dima tesîrê verênî qewimîyayî. Di hewteyan ra dima hînî gerîlayan de hal nêmendbî ke vejîyê leweyî. Pêro bêhal kewtbî. Botan qerardar bi ke lewe war meverdo. Dişmen zî tersayêne ke nêzdîyê berî bibo û mesafeya dûre ra guleyî eştêne. Gerîlayan bira hempare daye ke lewe de nêmanê. Dişmen uca de tay wayîrê hukmî bi. Gerîlayî bêhal kewtbî û bire daye ke lewe biqefilnê. Dişmenî her roje zêdêr gazê îsotî û gazo kîmyewî şuxilnayêne. Gerîlayan seba ke ber biqefilnê herre ardêne û no kar zaf zehmet bi. Dişmen serê înan de bi, erzaqê înan tay bi. Gerîlayan lewe de çîyêk nêverda.

Kayê 'qefilnayîşê berî'

Roja ke dişmenî bi giranî gaz şuxilnabi de Mizgîne û Baz bêhal kewtî. Mîyanê înan de tay kesan qezaya Cizîre de gazê îsotî ser o tecrubeyî girewtî. Nînan vatêne lîmon, kolonya û şeker gazê îsotî rê hol ê. Mizgîne şîye kolonya arde. Ê tay ameyî xo ser. Dima ê musayî gazê îsotî. Dişmenî zî hînî xo nêzdîyê leweyî nêkerdêne. Dişmen ver bi berê Çarçela şîyêne. Dişmen qademe-qademe ameyêne. Gerîlayan berê Çarçela ra dayêne dişmenî ro la o ber noqtaya qelse ya şikefteyî de bi. Gerîlayan uca qefilnabi. La dişmenî vera ber teqanayêne û newe ra akerdêne. Dima gerîlayan vat: ''O çax ma zî nê berî ra danê piro, wa ber akerde bo.'' O çax dişmenî bi xo ber qefilna. Yanî uca de kayê 'qefilnayîşê berî' estbi.

Dişmen rojan bi giranê hêriş kerdêne şewan xo apey girewtêne. Berê Çarçela de Baz mendêne, uca qasê 3 metreyan qefilîya. Gerîlayan uca ra têna kontrol kerdêne, uca de nêmendêne. Dişmenî uca de bi giranî teqayîşî kerdêne, B7 û BKC şuxilnayêne. Boya TNTyî zaf ameyêne û gerîlayan rê tesîr kerdêne. Dima ke berê Çarçela qefila dişmenî uca de tay teqayîşî kerdbî û ber seba ke herre nerm bîye her teqayîşî ra dima xo bi xo qefilîyayêne. Dima ke nê di berî qefilîyayî dişmen tay bêveng mend. Heta 6ê temmuze...

Do dewam bikero...