DAÎŞijî pabeyê hukmkerdişî yê

Hukmkerdişê cerganê DAÎŞî yê zîndananê Rojawanî hema zî babetêka nêkifşe yo. No zî beno semedê meseleyan ê neweyan. ANF kewt zereyê di zîndanan û îdarekaran û DAÎŞîjan reyde qisey kerd.

Bi hezaran DAÎŞijî Rojawan de tepişte yê û pabeyê hukmkerdişî yê. Semedo ke cergî hema nêameyî hukmkerdene hema zî meseleyê cîyayî qewimîyenê. Kêmîtîta îmkananê Îdareyê Xoserî û kêmîtîya kapasîteyê zîndanan bîyî semedê serewedaritişî.

ANFyî di zîndanê tewr sixletinênî yê DAÎŞî zîyaret kerdî û şert û mercê zîndanan û meseleyî teqîb kerdî. Zîndanî pabesteyê Îdareyê Xoserî yê. Asayîşê înan zî hetê QSDyî ra yeno caardene. ANFyî îdarekaranê zîndanan ra zanayîşî arê dayî û DAÎŞijan reyde pêvînîyaşî kerdî.

Zîndano Merkezî yê Hesekê

Zîndanê Merkezî yê Hesekê de meseleyê DAÎŞîjan giran bîyî ke tede 4 hezar tepişteyî estê. Beşêkê nînan OSO û Cephet El Nûsra ra yo la bi giranî DAÎŞîjî tede estê. Beşêkê nînan rê serra 2014î de hetê Pawitişê Şarî ra ceza ameye dayene û koxuşanê 50 kesan de manenê.  Rîxmo ke sucê nê tepişteyan ameyî îsbatkerdene û hukm werd hema zî îdîa kenê ke nînan sûcêk nêkerd têna waranê DAÎŞî de mendêne. Coka seba arêdayîşê delîlanê sûcanê ci karêko hesas yeno kerdene. Endamanê DAÎŞî ra Ahmed Talîb Mansur û babîyê ci Masur Ek Huwedy El Şemmarî heman koxuşî de manenê. Selahîyetdarî vanê Ahmed Talîp kiştoxanê DAÎŞî ra yew bi la ahmed naye red kerd. Dima ame îsbat kerdene ke Ahmed sûcê înfazî kerd. Pawitişê Şarî (Mehkemeya vera terorî ya Îdareyê Xoserî) cezaya muebede daye Ahmed.

Hema zî barbarîye pawenê

Tay tepişteyî vanê ke ê poşman ê ke tewrê DAÎŞî bîyê la zafînê nînan vanê ke ê pabesteyê îdeolojîyê DAÎŞî yê û no îdeolojî do nînan bixelisno. Tepişte Hadîr Şaît El Osmanî zî poşman nîyo ke tewrê DAÎŞî bîyo. Goreyê ci ey barbarîye nêkerde la wexto ke ma Qirkerdişê Şengalî vist ey vîrî  vat: ''Şerîat seba kafiran ney wazeno.'' Tepişteyê bînî yê bi nameyê Eşref ahmed Vahadî zî vat: ''Ez zaf poşman bîya ke tewrê DAÎŞî bîya. Ez wazena cezaya xo bianca. Zîndan de vera ma nêzdîbîyayîşêko merdimî esto, ma rê teda nêkenê.''

Tehlûkeyê pîlî estê

Ma şinê zîndanê bînî yê Hesekê yo ke tede zaf endamê DAÎŞî tepişte yê. No zîndan zîndano tewr sixletên ê Rojawanî yo. Tede 5 hezar DAÎŞijî estê. Werdiş, şimitiş û kincî pêro hewcedarîyî hetê Îdareyê Xoserî ra yenê peydakerdene. Asayîş zî hetê QSDyî ra yeno caardene. Koxuşanê zîndanî de 100 yan zî 150 kesî manenê.  Eke kapasîteyê zîndanî nêro zêdekerdene yan zî tepişteyî sewqê cayêkê bînî nêrê kerdene serewedaritiş, fîrar û rîskê bînî zî do bêrê meydan. Beno ke nêweşîyê ganî zî lez vila bibê û bibê semedê mergî.  Zaf kesanê ke ma tede pêvînayîşî kerdî vat ke ê xo sey DAÎŞij qebul nêkenê. Ê vînayîşê DAÎŞî tesdîq kenê la sercergan ra zaf lome kenê. Vanê ke sercergan ê binê bombardumanan de verdayî û remayî Tirkîya û Ewropa.

Cergê bi nameyê Ridvan Genço ke şaristanê Afyonî yê Tirkîya ra yo, îdîa keno ke ey tena karê teknîkî yê wesayîtan kerdêne. Wexto ke ma ci rê vat DAÎŞî vera merdimîye, cinîyan sûcê barbarî kerdî, Gençî vat: ''Eke dîn de estbe do bêro kerdene. Dîn wijdanî ra ver yeno.''Abdullah Noman hemwelatîyê Belçîka yo û eslê xo de faij o. Nomanî vat: ''Ez Almanya ra pê teyara ameya Tirkîya uca ra zî sînorî ra derbaz bîya. Wexto ke ez derbaz bîyêne asayîşî ez dîye la çîyêk nêkerd. Ma sûc kerd cezaya ma çi biba bidê ma.'' Fatîh Çîftçî (55) qezaya Bagcilarî ya Îstanbulî ra tewrê DAÎŞî bîyo. Çîftçîyî vat: ''Tîya de meseleya werdişî û şimitişî çin a. Nêzdîbîyayîşêko merdimî esto. Ganî ma bêrê hukmkerdene. Kam sûcdar o cezaya ci çî yo ganî bêra dayene.'' Îdarekarê zîndanî vanê ke ganî tepişteyî cade bêrê hukmkerdene. Selahîyedarê Îdareyê Xoserî zî na babete de bi heman hewayî fikirîyenê. Selahîyetdarî vanê ke eke na mesele nêra çareserkerdene cergî do hîna radîkal bibê û tehlûkeyê DAÎŞî newe ra bivejîya meydan.