Dima ke lîderê mafya û paramîlîterê dewleta tirke Sedat Pekerî pê tay vîdeoyan têkilîyê dewlete û çeteyan eşkera kerde mekanîzmaya 'şerê taybetî' (gayrî nîzamî) ya dewleta tirke reyna bîye babeta nîqaş. Endamê Konseya Rayberdişî ya KCKyî Mustafa Karasuyî derheqê babete de ANFyî rê qisey kerd. Beşê yewinî yê roportajê Karasuyî ra qismêk wina yo:

''Dima ke destê Osmanîyan ra xeylêk erd şi înan ferasetê dewleta netewe aver berd. Îtîhat û Terakkî zî rêxistinêke bîye ke no feraset qebul kerdêne. Osmanîyan wextê Şerê Dinya yê 1. de waşt nê erdî apey bigêrê la pê peymana Lozanî Tirkîyaya ewroyîne vejîyaye werte. Na peymane heman wextî de seba qirkerdişê kurdan destûr da. Lozanî ra pey pêro Kurdîstan seba îşxalî ame pêşkêşkerdene. Tirkîyaya newîye de şerto verên ê îqtîdar bîyayîşî polîtîkaya qirkerdişê kurdan qebulkerdiş bi. Çepgîrî û kurdî na Tirkîyaya newîye de ameyî teberkerdene. Kurdîstan de teda ameye caardene, îdaman reyde sey Terteleyê Dêrsimî qirkerdişî ameyî kerdene. Dewlete hetê bînî ra kurdê hemkarî girewtî binê kontrolê xo. Pêro yewinê dewlete bîyî organê şerê taybetî û îstîxbaratî.

Tirkîya hêverî seba ke bieşka kurdan hîna rehet qir bikera tewra NATOyî bîye. Dima Tirkîya de Heyetê Tetkîkî yê Seferberîye, Dayîreyê Şerê Taybetî yanî awanîya kontragerîlayan ronîyaye. Ronayoxê nê awanîyan dişmenê kurdan bîyî. Nînan ra Başbug alparslan Turkeş Amerîka de perwerde dî. MHP bi nê hawayî bi hêzêkê kontragerîlayî.

Endamîya NATOyî reyde Tirkîya de qirkerdişê kurdan zêdîyayî. Wextê Partîya Demokrate de asîmîlasyonê kurdan ame averberdene û tay eşîranê kurdan ê hemkaran zî nê asîmîlasyonî û qirkerdişî meşrû kerdî. Kurdîstan de Îslam sey hacetê şerê taybetî seba ke kurdî nasnameyê xo ra bêrê dûrîvistene ame şuxilnayene. Kurdî û elewîyî wextêkê dergî nêgêrîyayî mektebanê subayîye. Bi nê hawayî kurdî û elewîyî mekanîzmayanê qirkerdişî ra ameyî dûrîvistene. Kurdî û elewîyî tim sey 'tehlukey' ameyî dîyene, bîyî hedefê îstîxbarat û dezgehanê şerê taybetî.

Dewleta tirke pê Darbeya 12ê Êlula 1980î vera kurdan pêro metodê şerê taybetî şuxilnayî û waşt şexsê PKKyî de kurdan tasfîye bikera. Zîndanê Amedî yê 5. de general û subayê tewr pisporî ameyî wezîfekerdene. La kadroyanê PKKyî Zîndanê Amedî de pê xoverdayîşê xo hetê îdeolojîkî ra Darbeya 12ê Êlule çin kerde.Dima Hemleya 15ê Tebaxe ameye kerdene. Dewleta tirke cade pê destekê NATOyî vera gerîlayan hêzê kontragerîlayî ca kerdî û pêro Kurdîstan de 'rewşa îstîsnayî' îlan kerde, walîyî ca kerdî. Seba ke vera gerîlayan bêro girewtene qoricîtîye ameye caardene, dewî ameyî vengkerdene. Reyna zî nê metodanê şerê taybetî qet yew netîce nêdaye.

90an ra pey Kurdîstan de vera gerîlayan û şarê kurdî bi her hawayî metodê lêşinî ameyî caardene. Kurdîstan de verê Îslamê sîyasalî ame akerdene. Nê şerê lêşinî de pêro terefgîrê PKKyî maruzê teda û qirkerdişî mendî la kerdoxê şerê taybetî ameyî xelatgirewtene.

O çax cînayetê faîl-î meçhulî zêdîyayî. Nê cînayetî pê destê çete, mafyayan ameyî kerdene. Bi nê hawayî çete û mafyayî zereyê dewlete de ca bîyî û dewlete vera kurdan bin kewte. Çunke her ca de dewletê qijî vejîyayî werte. Rayber Apoyî serranê 90an de no pûçbîyayîşê dewlete ercna.

Qezayê Susurlukî Tirkîya de bi sebebê tay netîceyan. Mehmet Agarî pê zorê rayaumûmîye îstîfa kerd. La semedo ke nê serebûtî de têna şexsan û netîceyan ser o amebi vindertene afernayoxê na rewşe vînî bîyî. Rayber Apoyî o çax vat şerê dewlete yê vera kurdan nê çeteyî afernayî la çewî goş nêda ey. Seba ke çimeyê na rewşe nêame cigêrayene serebût ame peygoşkerdene û şerê taybetî yê vera kurdan dewam kerd.

AKP di sebeban ra semed ame îqtîdarkerdene;

1-Esaretê Rayber Apoyî ra dima kurdî wa pê îslamî û pawitişê demokrasî sîstemî reyde pê bikerê

2-Amerîka wexto ke mudaxeleyê Iraqî bikera wa îqtîdarê Tirkîya de îslamo hemkar bibo.

Semedo ke Tirkîya de 12ê Êlule ra nata teda, zulm, krîzo ekonomîk zî estbî zemînê nê îqtîdarî virazîya.

Înan vatêne qey PKK hînî nêno xo ser û tasfîye beno coka wezîfeyêko winasên da AKPyî. A raşte Darbeya 12ê Êlule zî xîret kerd ke pê destê Îslamî kurdan ehl bikera. La Hemleya 15ê Tebaxe ya gerîlayan no plan pûç kerd. AKP pê destekê Fettullahçîyan bi îqtîdar. Wirdemînan zî yewbînî şuxilnayî. Rolê AKPyî o bi ke wa reyna kurdan bikerê mîyanê sîstemê qirkerdişî.

PKKyî o çax tim venga dewlete û AKPyî dayêne ke wa meseleya kurdan pê rayîrê demokrasî bêra çareserkerdene. Gerîlayan 1ê hezîrana 2004î de pê hemleya xo têkoşîno leşkerî newe ra vist werte. AKP seba ke îqtîdar de bimano gerîlayan reyde adirbirnayîşêk viraşt. O çax Rayber Apoyî tim şîyar kerdêne ke no adirbirnayîş bêbedel o, fermîtîya ci çin a û eke na rewşe bivurîya pêro kurdê aktîfî do bêrê tepiştene. Rayber Apoyî bi nê hawayî prosesê peyê 2015î nîşan kerd. Nê şîyarkerdişî yê Rayberîye ameyî peygoşkerdene. Hêzê demokratîkî yê şorişgêrî nê serran de bi zerrîrehetî têgêrayî. AKPyî zî 2014 de seba ke verê têkoşînê kurdan bigêro 'Planê Çinkerdişî' amade kerd. AKPyî Ergenekon û MHPyî reyde îtîfaq kerd û bi hawayêkê topyekûnî hêrişê kurdan kerd.

Nê prosesî ra dima Mutabaqatê Dolmabahçe ame çinkerdene, tecrîdê vera Rayberîye ame xurtkerdene. Weçînayîşê 7ê Hezîrane ame çinhesibnayene, pê îtîfaqê DAÎŞî îqtîdarî hêrişê kurdan kerd. Heta ke meseleya kurdan çareser nêba şerê vera kurdan tim do bibo lêşin. Dewlete seba ney teber û zereyî de têkilîya xirabe do rona.

Eke Tirkîya demokratîk biba, meseleya kurdan çareser biba Tirkîya hînî do muhtacê nê hêzan û çeteyan nêba. Dewleta tirke destpêkî ra nata seba ke kurdan asîmîle bikera, qir bikera têgêraye û dezgehê xo nê armancî ser o awan kerdî. Oyo ke îqtîdar payan ser o vindarneno, armancê 'yew milet' o ke stratejîya neteweyî ya bingeyîne ya dewleta tirk a. Heta ke no armanc nêvurîyo na têkilîye, îtîfaq û rêxistinîya lêşine dewam kenê.''