Dewleta tirka ke vera Têgêgarîşê Azadîye yê Kurdîstanî bin kewt temmuza 2015 de reyna dest pê şerî kerd. 14ê kanûna 2017 ra nata pê zêdînayîşî hêrişanê xo yê vera Başûrê Kurdîstanî domanena û 15ê hezîrane de kewte merhaleyêka neweyî. Îqtîdaro faşîst hesabê îşxalê hîrayî yo ke Qendîl zî tede yo keno. Heta ewro bi nameyanê cîyayayan 29 rey şansê xo şuxulna ke îşxal bikerê la ser nêkewte. Hîrê serranê peyênan de bi stratejîyêka bêmabên semedê naye hêriş kena. Têna hêrişo leşkerî nê her hetî ra hêriş kena. Hemkarîya herêmîye û ekonîmîke rexistin kenê. Dewleta tikre hêrişê xo yê tewr pîl ê serranê peyênan kerd nizdê 30 teyarayanê şerî pîya bi ÎHA û SÎHAyan Herêmanê Pawitişî yê Medya, Mexmûr û Şingalî ser o bombayî varnayî. Badê nê hêrişî ke vînîbîyayîşê gerîla û şervanan çîn o vera Heftanînî hem hawa û hem zî erdî ra hêrişêko girdî dest pêkerd. No hêriş raştê xoverdayîşê girdî yê gerîlayan ame. Naye ser ra dewleta tirke çîyo  ke tewr rind kena reyna aye rê agêraye û hêrişê sivîlan kerd. Hîrê rojanê peyênan de 7 hemwelatijî ameyî qetilkerdene. Dewleta tirke 37 serrî yo bi hawayêkê sîstematîkî na stratejî rayra bena.

Dewleta tirke raya verêne bi nameyê ''Teqîbê operasyonê germinî'' 27ê gulana 1983 de  bi tewrbîyayîşê 7 hezar leşkeran operasyonêk da destpêkerdene ke 5 km sînorî ra ravêrte. Operasyonê hawayî yo verên zî 12ê tebaxa 1986 de ame kerdene. Herra Başûrê Kurdîstanî  a roje ra nata bi seyan rey ameye bombardumankerdene û huqûqê mîyanneteweyî ame binpaykerdene.

Leşkerê tirkî ameyî cakerdene

Dima ke dewleta Iraqî serranê 1988-1991 veto kerd mabên dîya operasyonan de û hamnanê 1991 de operasyon reyna dest pêkerd. Operasyono ke tebexe ra heta teşrîna verêne bi nameyê ''Gezi'' yîdewam kerd PDK û YNKyî zî paştî daye ci. Badê operasyonî Dihok, Zaxo, Hewlêr û Selahadîn de hêzê tirkî ameyî cakerdene.

Şerê Başûrî yê 92

Hêrişê hîra yo verên şerê Başûrî yê 92 yo ke hêzê peşmerge zî tewrê ci bîyî ame kerdene.  Artêşa tirke bi heme hêzê xo tewr nê şerî bîye.

Zelê de sivîlî zî ameyî qetilkerdene

''Operasyonê teberî sînorî'' yê 28ê çeleyê 19194 de Kampa Zelê zî ameye hedef giretene û xeylêk sivîlê ke mecbûr mendî ke Vakûrkê Kurdîstanî ra bar bikerê kampe de ameyî qetilkedene.

Seba herêma tampone

Artêşa tirke adara 1995 de zî bi nameyê ''Çelik'' bi tewrbîyayîşêê 35 hezar leşkeran dest pê herîşî kerd. Amanc o bi ke PKK bêro ''pakerdene'' û Başûr bigêrîyo binê kontrolî. Nê hêrişî tem 45 rojî kerd derg. Tebaxa 1995 de tîtîkê Dublinî de dewleta tirke xeyale xo kerdî raştî. Nê kombîyayîşî de Mesud Barzanî artêşa tirke sey fermî dawete Başûrî kerd. Bi nê hawayî mabênê Hewlêr û Anqara de vera PKKyî hemparîya stratejîke dest pêkerde.

Artêşa tikre kanûna 19196e de sey Tugayî kewt herra Başûrî. Operasyonê ''Balyoz‘' yê 1997 de 5 hezar leşkeran ca girewt. Hêrişê teşrîna peyêne de hezar leşkerî xeta sînor de ameyî cakerdene. Bi nameyê ''Çekîç, Murat û Sandvîç''î 1998 ra heta 2000 hêrişê cîya cîyayî ameyî kerdene û 15ê tebexa 2000 de warê Kendakolê yê mabênê Lolan û Xakurkê de bombayî ameyî varnayene.

Qirkerdişê Kendakolê

Qirkerdişanê tewr pîlan ê dewleta tirke ra yew Qirkerdişê Kendekolê yo. Zafê înan cinî û tutî 30 koçberê Herkî ke  wareyan de bî ameyî qetilkerdene. Eşîrê Herkî, Surçî, Bradost û Mamsalî hamnan vejîyenê wareyanê Kelaşîn, Lolan, Xinêrê û Xakurkê. Vera koçberanê Herkî hêrişo verên 1992 de dest pêkerd û heta 1995 dewam kerd. 1997 de 8 teyarayanê Mêrga Hewşê, Lolan, Xinêrê û Şewa Bihikê de da koçberan ro. Reyan 1999 de eynî hedef ame pirodayene.

Artêşa tirke 5ê tebaxa 2000î de Deşta Kendakolê ya ke ewnîyena dolanê Qamkukê û Avxwarî yê mabênê Xenêrê û Lolanî de 100 xeykê koçberan rê hêriş kerd. 30 kesî ameyî qetilkerdene û xeylêk kesî birîndar bîyî. kesê ke ameyî qetilkerdene nameyê înan wina yê: M. Ali Uzeyir (35), Fatma Nebî (25), Bêrîtane M. Ali (4), Bahare Eshed (18), Gilawêj Simaîl (18), Ferzande Şakir (1), Xelat Qadir (18), Beyaz Îbrahim (70), Besê Îbrahim (68), Sonya Mihê (35), Fadima Sewdîn (18), Peyman Qadir (17), Rêzan Qadir (12), Fatma Hesen Esen (60), Hedîya Mele Hesen (45), Nejat Maîn (10), Xecîca Maîn (11), Baxtîyar Hecac (16), Faxir Bakî Ali (40), Surmê Esmer (30), Şehnaz Faxir (15), Dilnaz Faxir (10), Kusret Faxir (5), Zuhre Sadî Şêxo (70), Semîr Mihê (25), Raîd Qadir (15), Fatma Rahman (30). Reyan hîrê tutê ke nasnameyê înan nêame tesbîtkerdene eynî hêriş de ameyî qetilkdene. Birîndarê ke ameyî berdene bi Diana û Hewlêrî înan ra zî tayî merdî.

7 serrî vindert

Badê bedilnayîşê stratejî ya Têgêrayîşê Azadîye yê Kurdan  7 serrî operasyonê teberê sînrorî‘ nêameyî kerdene. La badê vîjnayîşê 7ê temmuze 2007 hukmatê AKPyo ke reyna bi îqtîdar cade operasyon girewt rojdemê xo. Dima ke Erdogan û Bushî 3ê teşrîna peyêna 2007 de pêvînayîşêk kerd, konsepto newe kewt dewre.

Teyarayê verênî yê keşfî

Reya verêne îHA yê Amerîka nê demî de dest pê firdayîşê keşfî kerd. HPGyî da zanayene ke 1ê kanûna 2007 de bi paştîdayîşê nê firdayîşê keşfî herişê bi hawan û obusan ame kerdene. Hêrişo tewr gird o ke pê nê teyarayan ame kerdene zî 16ê kanûne de qewimîya. Dewleta tirke mabênê 1ê kanûna 2007 û 1ê kanûna 2018î de raya verêne semedê îşxalkerdişê Başûrê Kurdîstanî erdî ra hêriş kerd. Hêrişo verên vera Xakurkê ame kerdene.

Hêrişê Zapî û vînkerdişê artêşa  tirke

Hêrişê dîyin ê erdî zî 20ê sibata 2008 de vera Zapî ame kerdene. Hêrişê 9 rojan de artêşa tirke rixmê heme îmkananê xo ne hawa ra ne zî erdî ra nêeşaye aver şire û 29ê sibate de hêzê xo peyser antî. 9 rojan 123 leşkerî ameyî kiştene. Teberê na hûmara de bi desan leşkerî zî bi misîyelbîyayîşî bîyî merdî.

Qirkerdişê Kortekî

Artêşa tirke 17ê tebexa 2011 de dest pê hêrişê hawayî kerd û roja 5ine ya hêrişî de qirkerdişêk kerd. 21ê tebaxe de rayîrê Kortek-Ranya ser o nizdê dewa Bolê de wesayîtêk hedef ame girewtene. Wesayît de 4ê înan tutî 7 sivîlî ameyî qetilkerdene ke heme eynî keyeyî ra bî. Babî Huseyîn Mustafa, dadî Mêr Mam Kak, Rêzane Huseyîna digane (34) Zana Huseyîn (11) Oskar Huseyîn (10) Sonya Huseyîn (4)  û derguşa 7 aşmîye Solîne. Dewleta tirke reyna qirikerdiş red kerd bi la dima ra Beşîr Atalayo AKPyîjî programêk de vat bi herêma Iraqî de xetayêk ame kerdene û qirkerdiş îtîraf kerdbi. Hukmatê Başûrî heme murcatê kesanê merdimê xo nê qirkerdişî de vînî kerdî, red kerdî.

Newe ra şer: 24ê temmuze

Badê 2012  bombardumano verên 30 hezîrena 2015 de ame kerdene.  No bombarduman ameyêne manaya qedîyayîşê adirbirnayîşê yewhetî yo ke 2013 ra dewam keno. Hêrişê tewr pîlî şewa 24ê temmuze ame kerdene. Herêmê sey Qendîl, Metîna, Heftanîn, Avaşîn, Xakurkê, Xinêrê, Garê yê ke pabesteyê Herêmanê Pawitişî yê Medya yê hetê 50 teyarayan ra ameyî bombardumankerdene. No hêriş bi destpêkê konseptê şerî yê vera kurdan. Badê nê hêrişî Vakûrê Kurdîstanî d operasyonanê qirkerdişê sîyasîyî dest pêkerdî û bi şerê bajaran dewam kerd.

Qirkerdişê Zergelê

24ê temuze ra tepîya hêrişê ke her şewe dewam kerd de cayê sivîlan sey  hedefî ameyî girewtene. Teyarayanê şerî yê artêşa tirke 1ê tebaxa 2015 de  dewê Binarê Qendîlî bombarduman kerdî. Nê dewan ra yewe zî dewa Zergelê bî. Hêrişî de Ayşe Xidir cuya xo vînî kerde tay dewijî zî birîndar bîyî. Dewijê ke semedê hetkarîye vaz dayî keyeyê Mam Xidirî ê zî raştê hêrişî ameyîî 7 sivîlî ameyî qetilkerdene. Netîceya hêrişî de 8 kesî ameyî qetilkerdene û 10 kesî zî birîndar bîyî. Hukmatê Başûrî sey Kortekî vera Qirkerdişê Zergelê zî têna nêrazîbîyayîş ramot, vera naye çîyêk nêkerd.

Mabênê 2017-2018

Artêşa tikre 14ê kanûna 2017 de qezaya Şemzînanî ya Colemêrgî ra kewt herra Başûrî û warê 30 kîlometreyî îşxal kerd û Lêlîkan, Çîyadêl û xeylêk cayanê bînan de baregehê leşkerî nayî ro. Goreyê Sekreterê Pêroyî yê Wezîrîya Pêmergeyan Cebbar Yaverî 1ê Çelêyê 2015 ra heta 31ê kanûna 2018 teyarayanê şerî yê tirkî 398 rey  hêrişê hawayî kerd û 425 rey  topî eştî. 288 dewî bîyê hedefê nê hêrişan.

Badê Dêralokî Şêladizê

Dewleta tirke 23ê çêleyê 2019 de hêrişê vera bajarekê Dêralokî yê Amedîye de 4 sivîlî qetil kerdî. Şarê Başûrî ke bi serranê binê hêrişê dewleta tirke de yo vera naye hêrsê xo ard ziwan. Şarê Bedhînanî ke bi nasnameyê xo yo xoverdayî yeno naskerdene vera qirkerdişanê dewleta tirke 25ê çeleyî de vejîya meydanan û xoverdayîşo xurt ramot. Şêladizê de bi hezaran kesî ver bi baregehê Sîrê raya şi û baregeh fîna ta û eşt kuçan ver. Hemwalîyanê ke waştêne wa arêtşa tirke herra înan ra vejîyo raştê hêrişî ameyî di sivîlî ameyî qetilkerdene û 6 kesî birîndar bîyî.

Newe ra Kortek de

27ê gulana 2019 de bi nameyê ''Pençe'' Başûrê Kurdîstanî de operasyonê îşxalî ame kerdene û têdima sivîlî ameyî qetilkerdene. Netîceyê nê hêrişan de herêma Goşînî ya qezaya Soranî ya Hewlêrî de 25ê hezîrane de sivîlêk, 27ê hezîrene de warê Kortekî yê Ranya de Abdulla Alî Mîne (53) û tutê ey Kurdistan Abdula (30)  û Heryad Abdula (19) ameyî qetilkerdene.

Hêriş û qirkerdişî dewam kenê

Dewleta tirka ke 1983 ra nata  Başûrê Kurdîstanî de hêrişê îşxalî rayra bena nizdê 30 kîlometreyî îşxal kerdo. Tewr tay 20 baregehê ci yê leşkerî estê.  Bi hêrişanê peyênan wazena ke îşxalê xo bikero mende. Rojanê peyênan de Sîdekan, Sîda û Golka de 7 sivîlî qetil kerdî.