''Yew ziwan seba ke hetê zaf tay kesan ra yeno qalkerdene nê seba ke êyê ke ê ziwanî zanî qal nêkenê çîn beno'' Vatişê Baskî

Rojan ra rojêke Çewlîg de germîya hammnanî de cemê şanî hela ke hewa bîyo wenik qicî semedê kaykerdişî vejîyayî kuçeyan. Wexto ke veng danê yew bînan, çew hesret hewes keno goştarî bikero. Nameyê kurdkî yê sey Egîd, Zozene, Mazlûm, Şîlî, Zîlane, Sara kuçeyan de zimenî. Mîyanê nê qican ra têna yew nameyo tirkî bale anceno, o zî Alî Firat o. Nê nameyî ra zî  merdim fehm keno ke ewro nameyê kurdkî xeyrê têgêrayîşê azadîye yenê şuxulnayene. La çi heyf o ke nê qicê bi nameyanê rindan û erjîyayeyan têna kurdkî venga yew bînan danê û tirkî qal kenê.

Kênaye bi nameyê Wisare ya ke Almanya de ameya dinya, a zî nê qican dûrî ra seyr kena. Dayîka ci vana; 'Delala mi qey ti nêşina tewr qican kay nêkena' Wisare vana; 'Ê yewna qeyde (tirkî) qal kenê, ez înan fehm nêkena' Wisara yewendes serre bi xo kirdkî (zazakî)  almankî û îngîlîzkî zana la seba ke tirkî nêzana memleketê xo Çewlîg de xerîbîye ancena.

Dayîke û babîyê nê Egîd û Zîlanan senî qeymîş benê qicanê xo bêziwan verdî. Ê nêzanê wina hem ziwan û qicanê xo rê neheqîye kenê. Nêzanê ê çala xo bi destê xo kenenê. Qicanê xo bêziwan, ziwanê xo bêwayîr verdenê. Xora hîkayeya nameyê qicanê xo hol zanê ke nameyê înan girewto. Zaf hol zanê ke semedê şuxulnayîşê nê nameyan çi bedelê pîlî ameyî dayene. La têna pê nameyî girewtişî nêbeno, gereka heqê nê nameyan bêro dayene ke no zî qalkerdişê ziwanê dayîke yo.

Keyeyî semedê ameyoxê qicanê xo wazenê ke wa ziwanê serdestan bimusî la ganî bizanê ke bê ziwanê dayîke merdim bêqoq û bêruh o. Ameyoxo winayên  çewî şay nêkeno û serkewtiş nêano. Cayîyêkê Amerîka mesela zaf zelal arda ziwan: ‘'Seba ke ma dinya de bimanê ma ganî ziwanê merdimê sipîyî bimûsê la semedê ciwîyayîşê bêpeynî ganî ma ziwanê xo bizanê''

Ziwan têna semedê tekîlî ronayîş nîyo, fikrê ma pê ey yeno raameyene. Dej, hesret, têq, heskerdiş, bi qala kilme heme çîyê ke merdimî kenê merdim bi ziwanî pabesteyê. Coka semedê wayîrvejîyayîşê ziwanê xo, ameyoxê qicanê xo gereka ma kirdki qal bikerê, bidê qalkerdene. Ma bi mezg, zerrî û ruhê xo kirdkî bidê ciwîyayenê.

Xora vera kurdkî  hêriş û qedexeyî bêmabên dewam kenê. Çar leteyanê Kurdîstanî de serdestî semedê çînkerdişê kurdan verî hêrişê ziwanî kenê. Ê zî hol zanê ke ameyoxê netewa bêziwane çîn o. Nê semedî ra wazenê ziwanê ma destê ma ra bigerê. Tena cayanê fermîyan de nê zereyê keyeyanê ma de zî  nêwazenê ma ziwanê xo qal bikerê. La ewro çîyo ke ê nêeşkenê pê tifing, hêriş û qirkerdian bikerê, ma pê destê xo kenê.

Qalnêkerdişê kurdkî xirabîya tewr pîla ke ma xo rê kenê. Şuxulnayîşê kurdkî xobîyayîş o vera hêrişan serewedartiş û têkoşîn o. Qalkerdişê kurdkî her çîyî ra verî zaf weş o ke ganî ma qicanê xo na rindîye ra mehrum mekerê. 

Zaf 'entelektuel'ê ma gama ke derheqê muhîmîya ziwanê dayîke û wayîrvejîyayîşê kirdkî de qal kenê, tirkî şuxulnenî. Semedê pawitişê  ziwanê  dayîke qal kenê la waştişê xo bi ziwanê xo nêanê ziwan. Reyna keyeyê ma zî nameyanê kurdkî nanê qicanê xo ya la înan rû kirdkî nêmusnenî, tede tirkî qal kenê. Na nakokîyêka  pîl a. Şerm  û dejo xorî yo. Halêko yaman o ke gereka ma tira cade xo bixelisnê.