Edebîyatê kirmanckî nê des seranê peyênan de reşt sewîyêka başe. Bi kirmanckî nuştiş her çî ke şono beno vêşî û roje bi roje aver de şono. Nê wareyî de şîîre zî sewîyêka başe de ya û xeylê kitabê şîîran hetê weşanxaneyanê cîya-cîyan ra ameyê weşanayene. Nê şaîran ra yew zî Çetîn Satici yo. 

Çetîn Satici, qezaya Gêxî ya Çewlîgî de dewanê Karêrî ra Derê Layî de ameyo dinya. Mektebê verên dewanê Karêrî ra Çafran de, mektebo mîyanên û lîse zî Îzmîr de wende. 1991 de Unîversîteya Înonu de beşê “Teknîk-Motor”î ra bî mezun. 

1996 de şî Awustralya, nika Awustralya de ciwîyeno. Serra 2002 de, Enstîtuya Northern Melbourne yê Unîversîteya TAFE de beşê “Sîstemê Komputure” qedêna. Nika unîversîteya RMIT de beşê “Komputîng û Teknolojîyê Înternet”î de wendekar o. 1988 de bi kirmanckî dest bi nuştişê şîîran kerd. 

Tayê kovare û rojnameyan de şîîrê ey ê verênî ameyî weşanayene.   

Çetîn Satici, hunerê fotografî û fîlmanê dokumanteran de zî eleqedar beno. Tayê rojname û televîzyonan de fotograf û fîlmê ey ê dokumanterî weşanîyayê.

 

Eserê eyê ke hetanî nika weşanîyayê:

 

1- Çetîn Satici, Ezebe (şîîre), Weşanên Sî, Îstanbul 2002, 112 rîpelî

2- Çetîn Satici, Roja Sîpîye (şîîre), Weşanên Elma, Îstanbul 2003, 83 rîpelî

3- Çetîn Satici, Şalîl û Bilbil (arêkerde), Köln 2007, 153 rîpelî

 

***

 

Şîîranê Çetîn Saticiyî ra çend nimûneyî:

 

DEJÎ

 

“Dejî ma henênê ke

Mayê ma

Pisîrê xo dirnenê duşt de

Bêşerm manenê, dejî bêşerm kenê”

Dejî nêqedînê

                        Dejî, dej danê

Xem dej dano

Xemê welatî tam dano

Zê birîna waştîye, 

Zê hemgênî tamin o

 

“To ra welatî ra hes kena”

 

“Rojê

ju roje, gerê ma pîya

şoreşê Azadîya ra kilaman

Bivajim”

 

Însan nêmiseno dej

Însan gerê nêmiso dej

Dejê welatî nêqedînê

Nêxelesînê xemî

 

Cayê bibo

Serdin, 

Varayin, jîl, xijik, hezaz

Wa bibo!

 

Wa welat bo!

Ez, ti, welatparezî îja bim

 

“Penîyanê nî şewan de

Pirîke kuna zerê mi”

 

Ma beme têlewe kî

Rêna dejî estê

Rêna benê girsî dejî

Tey rindekîya kîdanê jîyan

 

Dime ra

       Welatê

                Ma 

                    Veşnenê

                                 Tivana tîj a

                                              Her şodir 

                                                        Vejîna pê

                                                                     Koan de

Tîje

      Kila

            Xo

               Welatê

                          Ma ra

                                   Gureta 

 

(Azebe)

 

ŞÎYA NÊŞÎYA

 

Ti şîya nêşîya

Hîna verê adir de

Tutunê Amedî şimena

 

Ti şîya nêşîya

Rojê nêşîya sêyran

Qimê şerap nêşimit

 

Ti şîya nêşîya no şaristan ra

                        varan vareno

Vareno, vareno nêqedîno

Ara nêgêno, mecal nêdano

 

Ti şîya nêşîya

Adir lojina mi de seba to veşeno

 

Ti şîya nêşîya

Xemê to rûyê mi 

Gepanê mi

Lewanê mi

Qurmiçneno

Didananê mi şirêneno

Hêrs keno to ra.

 

                        (Roja Sîpîye)

 

ŞÎYE

 

“Mevajê wext, dilê mi qurîfîno”

 

Şîya dişmenan de şer kena

Şîya zimistanan de kay kena

Şîya wisaran de manena

Şîya endî pey de nêna

Ax şîya!

 

Kamo pey de berbeno

Kamo pey de zîbeno-naleno

Kamo rêça aye de şono

Kamo seba ci mireno,

Ax şîya!

 

Mordem gerê henî bibo

Eke şî pey de mero

Mordem gerê henî bibo

Zerrîye va çi, pey de şoro

Ax şîya!

 

Mordemî ke kelê xo tîje ra gurot

Endî beyît nêbeno

 

Şîya zimistanen de ciwîyena

Şîya pûkeleke de, mij de, dû de, dişmen de, şer kena

Şîya!

 

Aye jî zanitêne zê her mordemî bicîwîyo xoşhalîye xo de

Şîya, nika kotî der a?

 

Pêro şaristanê dinya ra vêrde ra

Ca û cangîyan ra destê xo anto

Şîya derman vila kena

Şîya her wext azeb manena

Şîya serê koyanê xo de şer dana

 

Şîya kesî nêdîya

 

                                               (Roja Sîpîye)

TEYNATÎYE

 

Teynatîye

Seba koçenî

Darîye xo ra

Dayîş a

 

Teynatîye zê cemedî serdin

Kowu ser de raye vîndîkerdena ra

Tersonek a

 

Zê 

Bê to mendena

Golanê bêbinan de

Xendeqîyan a

Bêveng, bêkes

Pê gula dişmenî

Hilpo-xazir de mendena       

 

Teynatîye nika bêkilam

Teynatîye nika bêgovend

Bêdaranê gazan

Bêdere, bêdewe(an) mendena

Teynatîye!

Çelê zimistanî de çuçuge ginena

Varo gilê dare ra

Ju qewe nêçîrvanî ra remena

Cemed de kêneke ginena varo

Teyna çîqen a

Mordem binê tawugî de maneno

 

Ju dewe de mordem o, juqek o peyên mireno

Pîrîke berbena verê lojine de

 

Çele zimistanî de

Serd ver ra

Weşanî ver ra

Însanî bêhiş manenê

Ju gerîla raye kena(o) vîndî

Bîrîndar kuno(a)

 

Teynatîye

Wexto en teng de

Dej de, zulmata vergan de

Bêdijaxtîye ver ra

Kes çînî bîyo kî

Însan virane bîyaro ser

 

Teynatîye

Hestir a 

Hestirê çiman ê

Teynatîye nika çimê waştîye de

Xafil de hestir ê

 

Teynatîye hestir a

 

                        (Azebe)