Kamuran Alî Bedîrxan, Kovara Hawarî

Kovara Hawar a ke hetê Celadetî ra yena weşanayene serra 15 Gûlane 1932 de dest bi weşanê xo kena, Kamuran zî na kovare de nuseno. Senî ke yeno zanitene na kovare de alabeya latînkî yena xebitnayene û lehçeya kirmanckî (zazakî) de zî nuşteyî vejîyenê.

Ma dosyaya Mîr Celadet Bedîrxanî de qalê xebatanê ey ê ziwanî û kovara Hawarî kerdîbî.  Ma do ewro na dosya xo de zî ca bidê Kamuran Alî Bedîrxanî. Çunke kovara Hawarî de çiqas keda û xizmetê Mîr Celadet Bedîrxanî est o hende ey zî nê xebatanê ziwan û kovaran de keda Kamuran Alî Bedîrxanî ya girde zî est a.

Kamuran Alî Bedîrxan serra 21 Tebaxe 1895î de Îstanbul de ameyo dinya. Serra 6 Kanûne 1978î de Parîs de cuya xo bedilnaya. Kamuran Alî Bedîrxan hem yew neteweperwerêde kurd o hem kî yew pawitox, nuştox û sîyasetmedar o. Ey lîse Îstanbul de lîsyeya Galatasarayî de wenda. Lîse ra dima Unîversîteya Îstanbulî de huqûq wendo û bîyo pawitox. Wexto ke Unîversîteya Îstanbulî ra mezun beno şono Almanya û tîya da doktora xo ya huqûqî temam keno û beno “Dr. Kamuran Alî Bedîrxan”.  Kamuran Alî Bedîrxan zî awankerdoxanê Cemîyeta Tealî ya Kurdîstanî ra yew kes o.

Kamuran tornê mîr ê Cîzîra Botan Bedîrxan Paşa, lajê Mîr Emîn Alî û birayê Celadet Alî Bedîrxanî yo. Serra 1948î ra hetanî serra 1970 Fakulteya Parîsî ya Ziwananê Rojhelatî de dersa ziwanê kurdkî û medenîyetî dano. Kamuran heto bîn ra yew kesêde ziwannas o. Serra 1954î de zewejîyeno. 

Kovara Hawar a ke hetê Celadetî ra yena weşanayene serra 15 Gûlane 1932 de dest bi weşanê xo kena, Kamuran zî na kovare de nuseno. Senî ke yeno zanitene na kovare de alabeya latînkî yena xebitnayene û lehçeya kirmanckî (zazakî) de zî nuşteyî vejîyenê. Kamuran Alî hem kovara Hawarî de hem kî Ronahî de bi kurdî û firansizkî nuşteyan nuseno. Hetê bîn ra zî Kamuran wexto ke Beyrut de maneno tîya de yew kovara bi nameye “Roja Nû” vejeno. 

Kamuran Alî û Nazim Hîkmet yewbînan Îstanbulî de nas kenê û wexto ke Kamuran Ewropa de maneno tîya de hevalîya xo dewam keno û yewbînan vînenê. Nazim Hîkmet derheqê kurdan û şarê kurdî de zaf çîyan Kamuran reyde qisey keno. Bado Nazim Hîkmet serra 1961î de Kamuranî rê yew nameye nuseno û na nameye de derheqê kurdan de fikranê xo ano ziwan. 

Nazim nameya xo de derheqê kurdan de fikranê xo nîya ano ziwan:

“Şarê kurd ke bingeha xo xorînîya seserran ra gêno, bi tarîx û hûnerê xo reyde zafêrî Anatolya de ciwîyenê. Şarê kurd, şarê tirk ke qismê bîn ê Anatolya de ciwîyenê sey birayê xo vîneno. … Wexto ke Komara Tîrkîye awan bena, dime ra îdarekerê tirk û desthilatdarî, heqê netewe û merdîmîye ke sond bi şarê kurd rê kerdîbîy nêardîy ca. Nînan dime ra estbîyayîşê şarê kurd sey millet nêdîy û înkar kerd. … Pêrodayîşê şarê kurd ke seba heqanî xo yê netewî yeno kerdene hetê welatperestanê rastikên ê tirkan ra yeno paştdayene. Hetê bînî ra zî welatperestê rastikên ê kurd zî pêrodayîşê demokrasî û xoserîya netewî ya tirkan rê pîştî danê.”

Kamuran Alî Bedîrxan serra serra 1978 de Parîs cuya xo bedilnena û peyê xo de zaf eseranê hêjayan verdano.

 

Eserê Ey

-Zerrîya xorîn a mi. 1923 Şam

-Vewra Roştîye, 1935 Berlin

-Wendişê Kurdî, 1935, Şam

-Der Adler von Kurdistan, 1937, Berlin

-Siltanê Kurdistan,

-Kitabê dersî yê Le Kurde Sans Peine, 1953 Paris

-Langue kurde, 2 cîlt, 1953 Paris