15ê Gulane serra 1932 de rayberîya Celadet Alî Bedîrxanî de yew grûba roşvîranê kurdan hûmara verên a kovara bi nameyê“Hewar“î vete. Na roje seba miletê kurdî bîye rojêka girînge. Serra 2006 de roja 15ê Gulane Roşanê Ziwanê Kurdkî ameye îlankerdene.
5ê Gulane serra 1932 de rayberîya Celadet Alî Bedîrxanî de yew grûba roşvîranê kurdan hûmara verên a kovara bi nameyê“Hewar“î vete. Na roje seba miletê kurdî bîye rojêka girînge. Serra 2006 de roja 15ê Gulane Roşanê Ziwanê Kurdkî ameye îlankerdene.
Celadet Alî Bedîrxan û yew grûba kurdan xebata ke 1930 de dest pêkerda seba ziwanê kurdkî zaf gîring a. Celadet Alî Bedîrxan û ziwanzanayoxo fransiz Roger Lescot gramerê ziwanê kurdkî û afabeya ci ser o cigêrayîşî kerdî.
Raberîya Celadet Alî Bedîrxanî de 15ê Gulane serra 1932 de kovara Hawarî bi harfanê latînkî de bi weşanayîşî kerd û heta serra 1943 57 hûmarî ameyî weşanayene. Na kovare nuştişê tarîxê kulturê kurdî de sey mîlat yena erjnayene.
No şoreşê kulturî yo ke 91 serrî verê cû Celadet Alî Bedîrxan û hevalanê ci rayberîya ci kerda, ewro zî îlham dano xebatanê kultur û ziwanê kurdkî.
• Kurdkî
Kurdî, bi hezaran serrî yo ke Rojhelato Mîyanên û Mezopotamya de ciwîyenî. Ziwanê kurdkî bi heme lehçeyanê xo ziwanêko qedîm û dewlemend yê famîlyaya ziwananê Hînd-Ewropa yo. Miletê kurdî bi ziwan, tarîx, kultur, urf û adetanê xo tarîx de û ewro komelêko biîstîqar o; grûbanê etnîkan yê bînan reyde cayo ke tira Kurdîstan vajîyeno de ciwîyeno.
Alfabeya Kurdî ya Latînî 31 herf ê. Alfabeyêka fonetîk a. Her herfe teqrîben yew veng temsîl kena. Zaf asan a, kesê ke Tirkî wendo, eşkeno miyanê çend deqayan de alfabeya Kurdî bişinasno. Mesela, 23 herfê alfabeya Kurdî û yê alfabeya Tirkî mişterek ê, eynî sey yewbînî yê: Aa, Bb, Cc, Çç, Dd,Ee, Ff, Gg, Jj, Hh, Kk, Ll, Mm, Nn, Oo, Pp, Rr, Ss, Şş, Tt, Vv, Yy, Zz
Enê 23 herfê corînî eynî sey alfabeya Tirkî yenê wendiş.
Çar herfê ke alfabeya Tirkî de estê la yê ma de çinê yê: Ğğ, İ, ı, Öö, Üü
Kurdî de herfa “i“ gama ke gird nusîyeno, sey alfabeya Îngilîzî bênuqta, sey “I“ nusîyena.
Herfê ke alfabeya Tirkî de çinê yê la yê ma de estê zî enê yê: Êê, Îî, Qq, Ûû, Ww, Xx
Şarê kurdî herçiqas bi yew ziwan qisey bikero zî sey zaf ziwananê neteweyanê dinya wayîrê zaf lehçe û fekan o.
Lehçeya kurdan wina yê:
• Kirmanckî/zazakî
• Kurmanckî
• Kelhûrkî
• Gorankî
• Lûrkî, sorankî
