Gujîye bi taybetî Dêrsim de tradîsyonanê kahanan ra yew o. Dayîke Xecê (Hatîce Dîkme) PÎRHA rê qala gujîye û rîtuelanê ci kerd.

Dayîke Xecê îfade kerd ke wexto ke sibate dîyena yew cinîya kokime (Pîre) destê ci de çuya ci keye bi keye gêrena û her roje bena meymana keyeyêkî.

Dayîke Xecê vat: ''Pîre, wayîra keyeyî û cîrana keyeyî pîya ê keyeyî de nan werdêne. Eke a roja firtine estbo pîre nêna û cîranî zî vanê wayîra keyeyî pîre hêrs kerda.

Pîre çuya xo gêna şina keyeyêkî. Wayîra keyeyî sobaya xo visnena ta, serê masa de şûşe û erd de minderêk nana ro. Dima wayîra keyeyî şina venga pîre dana vana 'Fuqara bê ronişe.' Wexto ke hewa hînî beno germ zerfet pewjîyeno. Heta ke sibate biqeda pîre wina keyeyan ra gêrena. Wexto ke gujîye qedîyena hînî adare dest pêkena.

Adare de zî hewtemalo qij û pîl dest pêkeno. Adare de seba ke bibereket bo ma vejîyenê teber, wexto ke varan bivaro ma dûa kenê. Ma layan ra awe anê, pê dest û rîyê domananê xo şiwenê, awe eştêne axûr û keyeyan. Reyna ma hewtemal de roje gênê, nîyazê xo vila kenê.''