Dêrsim de wextêkî ra nata tarîqatî binê nameyê cemaat û kemele de xo rêxistin kenê. sere de Komeleya Xizmetê Kultur û Perwerdeyî ya Munzurî (Suleymancî), Komeleya Ehlîbeytî (tarîqatê Menzîlî), Weqfa Ensarî, Weqfa Bîrlîk, Cemîyetê 'Ilim Yayma' (AKP), Weqfa Tugva xeylêk cemaat û tarîqatî şaristan de falîyetan kenê. Nê cemaat û tarîqatî zî sey metodanê cemaatê Fethullah Gulenî vila benê û Zanîngehê Munzurî, qeymaqamî û walîtîyan de bi destê dewlete xo rêxistin kenê.

Dêrsimijan vera rêxistinbîyayîşê tarîqatan nêrazîbîyayîşê xo mojna.

Hidir Gundoganî vat: ''Bi serran o vera bawerîya ma faalîyetê winasênî yenê kerdene. Ganî şarê ma vera nê kerdişan hîsger bibo û têkoşîn bikero.''

Hemwelatîya bi nameyê Aşkine Aylu vat: ''Dewlete destpêkî ra nata Dêrsim de polîtîkayanê asîmîlasyonî ana ca. Nika zî dewlete bi nameyê tarîqat û cemaatan asîmîlasyonê xo ana ca. Dêrsim cayê elewîyan o. Beno ke ewro şar eleqe nêmojneno înan la siba beno ke do bido. Ganî şar, keye, sendîka û partîyê ma rêxistinîya xo bikerê û bawerîya elewîtîye bipawê.''

Selvî Yildiz vat: ''Ma çew asîmîle nêkerd, kulturê xo qij nêdî. La nê tarîqatî bawerîya ma qij vînenê. Ma do rixmê her çîyan zî bawerîya xo bipawê. Şarê Dêrsimî do hetê tarîqatan de ca nêgêro.''

Ulaş Berkî vat: ''Dewlete tîya de polîtîkaya 'yew ala, yew bawerî, yew ziwanî' ca ana. Nê tarîqat û cemaatî Zanîngehê Munzurî de ca danê xo û ciwanan kenê hedef. Dêrsimijî do rayîr nêdê nê tarîqatan.''

Funda Tufan vat: ''Ganî şarê ma vera nînan bibo yew. Wa dêrsimijî seba merdimîye, yewîye û paştdayîşî bêro yewca. Ma wayîrê ziwan û kulturê xo vejîyê.''

Merale Suban Kirmizidaş vat: ''Elewîyê Dêrsimî tim wayîrê kultur û bawerîya xo vejîyenê. Coka ê do pê tarîqat û cemaatî mexapîyê. Tarîxê ma de mîsalê ney esto. Merdimî ganî naye bivînê û goreyê ci têbigêrê.''