Endamê Komîteya Rayberdişî ya PKK’yî Dûran Kalkan planê dewleta Tirkî ya seba îşxalkerdişê Başûrê Kurdistanî û polîtîkayê PDK’yî ercnayî. Kalkanî cewab da persanê ANF’yî.
Kalkanî qiseykerdişê xo de nê vatî:
“Hewna awankerdişê grûba îdeolojîke de Rayber Apoyî ardibi ziwan ke Kurdistan de çarçewaya meterîsê neteweyîyî de organîzasyonêk ke heme têgêrayîşan ra yeno pê virazîyo. Bi nê amacî serra 1975 de mesuldaranê heme partîyan û organîzasyonanê Kurdistanîyan dir pêvînayîşî kerdîbî. Mîyanê nînan de Partîya Demokrat a Kurdistanî ya Tirkîya zî estbî. Seke yeno zanayene na partî perrêkê PDK’yî ya Iraqî bîye. Labelê a game pêvînayîşan ra netîceyêk nêvejîya. Tu organîzasyonî pêşnîyarê Rayber Apoyî yê bi nê hawayî rê beşdar nêbi, a game mesuldarê PDK-T’yî vatibi ke vînayîşê Rayberîye seba şarî û Kurdistanî xeylî bitehluke yê.
Dimayo ke Rayber Apo vejîya teberê welatî û derbeya 12’ê Êlule virazîyaye, wareyê Lubnan, Filistîn, Sûrîye û Rojakewtena Mîyanêne de kewt mîyanê cigêrayîşanê awankerdişê meterîsê Kurdistanî û Tirkîya yê hemverê faşîzmî. Destpêkê serra 1981’î de partîyanê Vakurê Kurdistanî paytextê Sûrîye Şam de tayê kombîyayîşî viraştî û munaqeşeyî kerdî. YNK’yo ke binê serekîya Celal Talabanîyî de bi ke têgêrayîşanê Başûrê Kurdistanî ra yew bi bi xurtî hêz û pastî dayêne nê munaqeşeyan. YNK partî û grûbanê bînan ê Vakurê Kurdistanî dir wayîrê têkilîyêka rinde bi. Bingeyê PDK’yî a game bibi zihîf. Labelê hem serra 1975 de hem zî serra 1981 munaqeşeyanê awankerdişê meterîsê neteweyîyî yê Şamî ra netîceyêk nêame girewtene.
Prosesêkê winayênî de têkilîyê PKK-PDK’yî virazîyayî. Nê têkilîyê ewilênî bîyî ke bi hawayêkê cidîyî aver şîyî. Nê têkilîyî zemînê Rojakewtena Kurdistanî de bi hemra Mehmet Karasûngûrî aver şîyî. A game PDK’yî xo newe organîze kerdêne, Mesûd Barzanî bibi serek, Îdrîs Barzanî bibi hetkarê ê û Alî Abdullah zî sekretero pêroyî bi. Hemra Karasûngûrî înan dir dereceyêk de têkilî ronayêne. Îhtîyacîya her di partîyan bi têkilîyêka winayêne estbî. Halêko wina virazîyabi ke YNK’yo ke binê serekîya Celal Talabanîyî de bi kerdêne ke Kongreya Neteweyîye ya Kurdistanî bê PDK’yî virazo. Bi nê hawayî waştêne ke PDK’yî bi temamî tecrîd bikero. Rayber Apo hemverê nê vînayîşî de vejîya, rast nêdî. Eşkera kerd ke ‘Eke do kongreyêka neteweyîye virazîyo ganî heme partî û organîzasyonê Kurdan tewrê ci bibê. Ganî xîlafê mabênê partîyan nêbê sebebê vernîgirewtişê bicaameyîşê kongreya neteweyîye.’ No vînayîşêko muhîm bi. PDK bi nê hawayî tayê tecrîd û teng bibi. Îhtîyacîya ê bi têkilîyanê PKK’yî estbî.
Serra 1982 de têkilîyî hîna zaf ameyê xurtkerdene û peynîya serra 1982 de ez ne şaş bî protokolêk ke new madeyan ra ameyêne pê ame amadekerdene. Her di hetan metnê protokolî qebûl kerd, bi nê hawayî mabênê PKK û PDK’yî de bi hawayêkê fermîyî têkilî û tîfaq virazîya. Prosesê wisarî yê serra 1983’î de çarçewaya serdana Mesûd Barzanî yê Sûrîye de protokol ame îmzakerdene. Bi nameyê PKK’yî sekreterê pêroyî yê PKK’yî Abdullah Ocalanî û bi nameyê PDK’yî zî serekê pêroyî yê partîye Mesûd Barzanîyî more xo da binê protokolî ro. Bi îmzaya payeberzanê dereceya tewr berze yê her di partîyan têkilîya mabênê her di partîyan bîye fermî û kewte faalîyetî. No protokolo ke serra 1982 de amebi amadekerdene 1983-1984 de kewt pratîk.
Na têkilîye heta wisarê serra 1985’î dewam kerde. Dima ra ez bawer kena menga Tebaxî bîye ke bi nameyê îdareyê PDK’yî eşkerayîyêk amî dayene. Rayapêroyîye pêhesnaye ke înan peymana ke nameyê ci ravêrto betal kerda. Heto ke xo têkilîye ra ant PKK nêbi, heto ke xo têkilîye ra ant û tîfaq betal kerd îdareyê PDK’yî bi.
Nîsan a 1983’yî de PKK’yî Lolan de kombîyayîşêk viraşt û çarçewaya qeraranê nê kombîyayîşî de na rey grûbê gerîlayan Başûr û Rojakewtena Kurdistanî ra ameyî şirawitene bi Vakur. Nê ser a TC bi hawayêkê fermîyî reya ewilêne ravêrt mîyanê erdanê Iraqî û 25’ê Gulan a 1983’yî de hêrişê ewilênî yê bi nameyê ‘operasyonê teberê sînorî’ viraşt. No operasyon rojakewtena royê Xabûrî de ame viraştene. Dewleta Tirkî qasê 5 kîlometreyî kewte zereyê erdê Başûrê Kurdistanî. Seba têkilîyanê aye yê PKK’yî dir dewleta Tirkî PDK’yî ra aciz bîye. Haya dewlete agêrayîşê PKK’yî yê sere sînorî ra virazîyabî, na yewe ra PDK’yî ra zî aciz bîbî.
Dima ra 1985 de gama ke PDK’yî bi zorê TC’yî eşkera kerd ke xo protokolî ra anto prosesêkê xîlaf û şerî dest pêkerd. Naye ra serra 1985 ra nata prosesêkê şerî kewt rojdem. Heto ke zext kerdêne TC bi. Dewleta Tirkî nêwaştêne Vakurê Kurdistanî de hemverê kolonyalîzmê Tirkî yê faşîstî seba heqanê demokratîkan ê neteweyîyan mucadeleyêko sîyasî û çekdarî bêro dayene. Derbeya leşkerî yê faşîstî yê 12'ê Êlule tena hêrişê PKK'yî nêkerd. Hêrişê organîzasyonê Kemal Bûrkayî, DDKD, Rizgarî û înanê ke qe sîleh nêşuxulnayo zî kerd û ê girewtî.
Ê serran de hemrayanê ma ra yo ke viraştişê têkilîyanê Başûr û Rojakewtena Kurdistanî de zaf aktîf bi hemra Hamît Avci bi. Hemra Avci Kercews ra bi û wendekarê Enstîtuya Perwerdeyî yê Amedî bi. Kurdkîya ê zaf rind bîye, edebîyat de wendêne. Hemra Mehmet Karasûngûr seba Rojakewtena Kurdistanî ê wezîfedar keno. Sere de grûbêk Êlih ra gêno û wisarê 1980’î de ravêreno Rojakewtena Kurdistanî.
Hemra Avciyî heme mesuldaranê organîzasyonan û kadroyanê Başûr û Rojakewtene nas kerdêne. Xebatêka aktîve mabênê serranê 81-85 de rayra berde. Hem karê dîplomatîkî kerdêne hem zî xebatê propaganda kerdêne. A game îdarekaranê PDK û fermandar û pêşmergeyanê PDK’yî ra çew çinbi ke hemra Hamît Avciyî nas nêkero. Kesêk ke hende ameyêne naskerdene bi.
Hemra Hamît Avci hamnanê 85‘î de seba xebatanê propaganda seba ke şiro Behdînan, şi Avaşîn. Xebatê xo yê propaganda hem nûştekî hem zî mîyanê şarî de kerdî. Şîyêne dewanê serê sînorî. Xusûsen Rojakewtene de mendibi, hemwelatijê koçerî yê Gerdî û eşîranê bînan o nas kerdêne. Heman wextî de xeta Rûbarok-Mûsaka û xeta Herkîyan de zî mîyanê dewan de xebatî kerdêne. Heta qedêyayîşê têkilîyanê fermîyan ê mabênê PDK û PKK’yî, yew wezîfedaranê PKK’yî ra oyo ke PDK’yî dir têkilîyî rayra berdêne o bi.
Gama ke têkilîyî birîyayî, peynîya serra 85’î de mîyanê PDK’yî de tayê hetan dest bi hêrişanê komplogeran kerd. Xusûsen serê xeta sînorî de damî dayêne ro û hêrişê kesanê ke xebate rayra berdêne kerdêne. Peynîya 86’î de xeylî kadroyê PKK’yî û gerîlayî rîyê nê hêrişan ra şehîd bîyî. Nînan ra yew zî hemra Hamît Avci bi. Şemzînan de dormeyê Beroxê de hetê PDK’yî ra amebi dawetkerdene, seba pêvînayîşî şi û hendî nêgêra a. Ma dima ra pêhesîyayî ke damêk de o qetil kerdo. Nê ra zî Berûxlûyî mesuldar ê. Nê dewijê Mûsakayî yê. Eşîra Gerdîyanî ra yê. Serê nameyê PDK’yî de înan no kerd. Ê wextî de zî û nika zî girêdayeyê PDK’yî yê. Xebatanê PDK’yî de ca gênê. Ver bi zimistanî înan qeraxê royê Xabûrî de Emîn Hoca qetil kerd. Dima ra zî înan hemrayêko bîn wina qetil kerd.
PDK herinda ke çarçewaya xeta demokratîke ya neteweyîye de PKK’yî dir têkilîyanê xo hîna bikero xurt û bi tewrbîyayîşê heme organîzasyonanê bînan ê Kurdan Kongreya Neteweyîye ya Kurdistanî virazo û bikewo mîyanê mucadeleyêk ke xusûsen Vakur de û Başûr de problemê Kurdan çareser bikero; bi têkilîya xo ya TC’yî dir, bi zihîfkerdişê hêzê PKK’yî yo ke hetê îdeolojîk-leşkerîyî ra roje bi roje beno xurt sey xelate TC’yî ra hêz girewt, hetêna ra zî bi sînorkerdişê averşîyayîşê PKK’yî kerd ke bingeyê hemverîya PKK’yî de estbîyayîşê xo bidomno. Xetêk ke welatperwerîye û fehmê neteweyê demokratîkî aver bena û viraştişê hêzbîyayîşê hemparî yê partîyan xo rê kena amac nê; xetêk ke bi vernîgirewtişê averşîyayîşê PKK’yî, tengkerdişê ci, derbepirodayîşê hêzê êyê leşkerîyî û zihîfkerdişê PKK’yî amî şopnayene û înan waşt ke estbîyayîş û averşîyayîşê PDK’yî bi nê hawayî bica bîyarê. Na xete xetêka şaşe bîye. Na xete pêkewtişanê xomîyanênan xo reyde ardêne, kolonyalîzmî hîna kerdêne bihêz. Xora netîceyê ci zî wina bîyî.”