Endamê Komîteya Rayberdişî ya PKKyî Duran Kalkanî ajansê ma rê qala Komployê Mîyanneteweyî, sîstemê tecrîd û îşkenceyî yê Îmraliyî û têkoşîno ke vera nê yeno dayene kerd. Beşo hîrêyîn ê roportajî wina yo:
Sendîkayanê tewr pîlan ê Brîtanya ra UniteTheUnion û GMByî 2016 de startê Kampanyaya Ocalanî rê Azadîye dabî. Par zî rêxistinanê komelê sivîlî yê Afrîkaya Başûrî kampanyaya 'Wextê ci ameyo: Tirkîya de seba haştîya edîle Abdullah Ocalanî rê azadîye' daye destpêkerdene û çarçewa na kampanya de bi se hezaran merdiman Sekreterê Pêroyî yê Neteweyanê Yewbîyayeyan Antonio Guterresî rê mektubî şawitî. Guterres hema zî vera na kampanya bêveng o, no yeno çi mana?
Ez pê bawer a ke nê hemleyî do ser bikewê. Nê têgêrayîşî pêroyî Hemleya ma ya 'Wext Wextê Azadîye yo' aver benê. Afrîkaya Başûrî zî vera rejîmê Apartheidî têkoşîn kerdbi û rayberîya Nelson Mandelayî de ser kewtbi. Afrîkaya Başûrî û kurdî tim paştî danê yewbînan. Hetê bînî ra hukmatê Îngilîstanî dişmenê kurdan û Rayber Apoyî yo la sendîkayî, kedkar û karkerê Îngilîstanî wayîrê têkoşînê kurdan û Rayber Apoyî vejîyenê. Ma vînenê ke Şorişê Azadîye yê Kurdîstanî Şorişê Demokratîkî yê Dinya reyde şino.
Rixmê hende xîret, çalakî, mîtîng û aktîvîteyan zî Neteweyê Yewbîyayeyî (NY) bêveng ê. No zî yeno a mana ke ê duştê nê waştişanê kurdan, azadîya kurdan û azadîya Rayber Apoyî yê. NY hemkarê dewleta tirke û hemkarê qirkeranê kurdan o. Xora mîyanê NYyî de dewletê faşîst-dîktatorî wayîrvate û aktîf ê, dewleta tirke zî dewletêka winasên a. Coka ê cewab nêdanê nê mektuban. Dewleta tirke zî NY û NATOyî ra hêz gêna û hêrişê kurdan kena. NY têna vera nê mektuban nê vera pêro kerdişanê dewleta tirke bêveng o û tim kurdan binê nameyê 'terorîzmî' de krîmînalîze keno. Ganî çew NYyî ra çîyêk mepawo. Hukmê NYyî qedîyayo, pûç bîyo şîyo. Hêzê sey Fransa, Îngilîstan NYyî îdare kenê. Nê hêzî zî cara qirkerdişê kurdan anê ca.
Netîceya xoverdayîşê kurdan û dostanê înan de Konseya Ewropa Mehkemeya Heqanê Merdiman a Ewropa (MHME) bira 'binpaykerdişê heqê hêvîye' ya ke 2014 de dîyabî 7 serran ra dima viste vîrê dewleta tirke ke na babete de têbigêra û heta menga êlule wext dayo ci. Cenabê to na bira Konseya Ewropa senî ercnenî? Nê prosesî de çi wezîfe keweno dezgehanê heqanê merdiman û huqûqî? Çi wezîfe keweno milê kurdîstanijan û dostanê înan?
Heqê hêvîye sîstemê dewleta tirke de çin o. Wexto ke îdam wedariya herinda ci de cezaya muebede ya girankerde (heta hetî) ameye ardene. No sîstem vera Rayber Apoyî ronîya. Rayber Apoyî zî o çax hişyar kerd vat 'No qanûn vera mi yeno kerdene la dima do tepişteyanê bînan rê zî tesîr bikero. Wa her kes vera ney tewir bigêro.' La zaf çewî vengê xo nêkerd û AKPyî no sîstem ard. Ewropa de rewşa tepişteyanê ke cezaya muebede girewta, ge ge newe ra ercîyena. Rayber Apo 23 serrî yo tepişte yo la hema zî rewşa ci newe ra qetî nêameye ercnayene. MHME 2014 de na nakokîye ferq kerde û Tirkîya ra waşt ke wa na raşt bikera. Komîteya Wezîran a Konseya Ewropa zî 7 serran ra pey pê hesîyaye û na rewşe newe kerde rojdem. Ganî verî no ereykewtiş bêro rexnekerdene. Konseya Ewropa senî nêzdîyê kurdan û Rayber Apoyî bena bi nê ereykewtişî mojnayo.
Hetê bînî ra çira Konseye heta êlule yanî hende zaf wext dayo Tirkîya? Yanî Konseya Ewropa bi nê hawayî çi armanc keno? Tirkîya xora vera cezaya dîsîplînî dana. Beno ke ê do nê cezayan sey bahane bimojnê û Rayber Apoyî vera nêdê. Konseya Ewropa pê hende wext dayîşî Tirkîya rê îmkanan dana. Komîteya Wezîran a Konseya Ewropa kombîyayîşê xo yê peyênî de derheqê tecrîdî de çîyêk nêvat, birêke nêdaye. Eşkera yo ke CPT û Konseya Ewropa do reyna çîyêk nêkerê. Eşkera yo ke ê û dewleta tirke pîya biran gênê û anê ca. Ganî ma na rewşe teşhîr bikerê, vera net têkoşîn bikerê. Bi taybetî ganî avûkatî ney ser o hol vinderê. Reyna ganî sere de şarê ma yê Ewropa pêro kurdî na babete rojdem de bitepişê, çalakîyanê seba azadîya Rayberîye hîna zaf bikerê, vera dezgehanê bêhuqûqan hîna zaf vejîyê. Na babete de tedaya demokratîke zaf girîng a. Rîsk û tehlukeyêko cidî esto, ganî ma ney bivînê. Ganî şar û dostê ma dezgehan ser o teda bikerê.
Mabênê bira Amerîka ya vera kadroyanê partîy, hêrişê vera Garê yê 12ê Sibata 2021î, tecrîdê Îmraliyî û Komployê Mîyanneteweyî de çi eleqe esto? Xoverdayîşê gerîlayan parçekerdişê nê konseptê şerî de senî rol kerd?
Nê pêro çîyî dewamê Komployê Mîyanneteweyî yê. Şexsê gerîlayan, kurdan û partîya ma de nê hêrişî vera Rayber Apoyî yenê kerdene. 2018 de Amerîka derheqê mi û di embazanê ma de bira tepiştî daye. Amerîka verî zî bire daye ke dest nêra mal û mulkê ma. La dima ke înan dî ke mal û mulkê ma çin ê na bira tepiştişî girewte. Destpêkî ra nata ê armanc kenê ke gerîlayan çin bikerê. Serra 93 ra heta 98î înan vera gerîlayan hêrişê pîlî kerdî. La bin kewtî. Dima zî xora înan komplo plan kerd. Înan Garê de serkewtişê pîlî armanc kerdî la reyna sey xoverdayîşê ma yê Zapî yê 2008î bin kewtî. 23ê nîsane de vera Metîna, Avaşîn û Zapî hêrişî dest pêkerd. Nê cayan de zî ê bin kewtî. Nê xoverdayîşê gerîlayan xora hêrişê Komployê Mîyanneteweyî pûç kerdî. Garê de vera gerîlayan Tirkîya-Amerîka-PDK pîya bîyî. Operasyonê Garê PDK teşhîr kerd, AKP-MHPyî ard verê rijîyayîşî.
Nobeta Azadîye ya Strabourgî 25ê hezîrana 2012î de verê dezgehanê Yewîya Ewropa de dîyabî destpêkerdene. Nika na çalakîye ha dekewena serra 11. Beşdaranê nê çalakîkeran rê mesajê şima çita yo?
Na çalakîya tewr emrderge ya têkoşînê kurdan a. Şarê ma bêtawîz hende serran wayîrê na çalakîye vejîya. Na nobete de qala tecrîdê Îmraliyî, têkoşînê kurdan û xoverdayîşê gerîlayan bêmabên ameye kerdene. Na çalakîye perwerîya kurdan a bi Rayber Apoyî eşkera kena coka çalakîyêka girîng a. Ez nê xoverdayîşê bêmabênî selam kena. Na çalakîye esasê têkoşînê seba azadîya Rayber Apoyî ser o yena kerdene. Na çalakîye tesîrê pêro şarê ma kerd. Ruhê nê xoverdayîşî seba azadîye heta peynî do dewam bikero.
Çarçewa Hemleya 'Wext Wextê Azadîye yo' de seba azadîya Abdullah Ocalanî xoverdayîşê kurdan vurîya waştiş û têkoşînêkê globalî. Şima 2022 de na hemle senî bîyarê ca? Warê komelkîyî de çita eşkeno bêro kerdene, na çarçewe de yew vengdayîşê şima esto?
Ma bire daye ke serra 50. ya PKKyî bikerê serra azadîya Rayber Apoyî. Coka ma Hemleya 'Wextê Azadîye' îlan kerde. Ma do bi xoverdayîşê gerîlayan, averberdişê şerî na hemle bîyarê ca. Ma do 2022 de bi metodanê neweyan şerê gerîlayan hîna zaf aver berê, AKP hêrişê kamca bikero ma do uca de xo ver bidê. Ajan û xayînî do bibê hedefê ma. Ma do vera hêrişanê AKP-MHPyî şerê qesasî bikerê. Ma do têkoşînê îdeolojîkî aver berê, vera hêrişanê lîberalan têkoşînêkê aktîfî bikerê, xeta Rayberîye hîna zaf aver berê, sîstemê modernîteya kapîtalîzmî çin bikerê, Rojhelatê Mîyanênî û Kurdîstan de perwerdeyê şorişgêrî aver berê, Konfederalîzmê Demokratîkî biresnê her cayî, xebatanê xo yê enternasyonelan, paştdayîş, yewîya xo bihêz bikerê û ma bikerê ke her kes tewrê nê têkoşînî bibê.
Warê komelkîyî de ma do çalakîyanê şarê xo aver berê û bidê dewamkerdene, girseyanê cinî, ciwan, bindest û karkeranê dinya bidê têgêrayene, metodanê xo yê çalakîyan aver berê, çalakîyanê xo hîna zengîn û bitesîr bikerê, çalakîyanê mendeyan bikerê. Ganî pêro welatperwerî na babete de hîsger bibê. Hetê bînî ra metodê xopawitişî zaf girîng o, reyna ganî ma asayîşê xo, bi sereyê xo bîyarê ca. Nê zî pê rêxistinbîyayîş, hişmendîye û perwerdeyî benê. Ma xo destê kanwazîye, sîstemê serdestîya camêrdan û sîstemê kapîtalîstî de meverdê. Cinîyî wa xo vera sîstemê serdestîya camêrdan rêxistin bikerê. Ma do têkoşînê antîfaşîstî her ca de aver berê, têkoşînê şorişgêrî bingeyê xopawitişî de bikerê. Êyê ke nê bingeyî ser de nîyê nêeşkenê azad bibê. Ma do pêro xebatanê xo yê girseyan, perwerdeyê komelkîyî û rêxistinîya xo bingeyê xopawitişî ser o awan bikerê.
Ez venga pêro cinî, ciwanan, şarê ma yê welatperwerî û dostanê ma dana ke nê çîyan biercnê û nê bingeyî ser o xo newe bikerê. Ez bi na wesîle reyna Komployê Mîyanneteweyî yê 15ê Sibate şermezar kena, xoverdayîşê 'Şima nêeşkenê tîja ma tarî bikerê' selam kena. Ez venga pêro kesan dana ke 15ê Sibate Roja Reşe bikerê, 15ê Sibate hol fam bikerê, Hemleya 'Wextê Azadîye' aver berê. Her kesî rê serkewtiş wazena.