KCK: Ziwan beden o, ma wayîrê bedenê xo vejîyê

KCKyî Roja Ziwanê Dayîke ya Dinya fîraz kerde û vat: ''Ganî ma xo vîr a mekerê ke ziwanêk wexto ke kêm qisey bibo nê wexto ke êyê ke ziwanî zanenê la pê qisey nêkenê, wayîrê ci nêvejîyenê û seba ci têkoşîn nêkenê, mireno.''

Komîteya Perwerdeyî ya KCKyî bi wesîleya 21ê Sibate Roja Ziwanê Dayîke ya Dinya mesajêk şawit.

Mesajê KCKyî wina yo:

''Ziwan seba şaran nasname, azadîya fikran, estbîyayîş o, ma wayîrê nasnameyê xo, azadîya xo û estbîyayîşê xo vejîyê. Ziwan beden o, wayîrê bedenê xo vejîyê.

Roja Ziwanî ya Dinya sere de sere de Rayber Apoyî rê, şehîdanê ma yê bêmergan rê û şarê ma yê xoverdayoxî rê fîraz bo ke înan seba ziwanê xo yê dayîke têkoşîn kerd, bedelî dayî, maruzê pêro teda û zorbazîye mendî.

Ziwano ke esaso tewr sereke yê merdimbîyayîş û komelbîyayîşî yo, afernayîş û averberdişê kulturê komelkî de zî esaso sereke û hacetê dîyalogan o. Her ziwan kiriştoxê kulturêkî yo. Ziwan heman wextî de esaso bingeyî yê awankerdişê komelkî yo zî.

Wexto ke şarêk wayîrê ziwanê xo vejîyo beno şar û têna bi nê hawayî eşkeno kombîyayîşê xo bipawo û aver bero. Ziwan esasê eqlê kolektîfî yo. Eke komel aver şoro ziwan aver şino. Komelo ke ziwanê xo vînî kerdo estbîyayîşê xo zî vînî kerdo. Çunke ziwan vîrê komelan o. Yew komel ziwanê xo çend aver bero hende standatanê xo yê cuye aver beno. Eke ziwanê xo vînî bikero keweno binê serdestîya komelêkê bînî û asîmîlasyon-qirkerdişî de têrî maneno.

Polîtîkayê fermî yê dewlete sey vizêrî ewro zî estbîyayîşê ziwanan rê gef wanenê. Rîyê polîtîkayanê netewe-dewletan ra ewro xeylêk welatî bîyî gorê ziwanan. Dewletê tekneteweyî şarî rê têna yew ziwanî ferz kenê, ziwananê bînan qir kenê, qedexe kenê. Yew komel têna bi qedexekerdişê ziwanê ci asîmîle beno. No komel bi qiseynêkerdiş, vîrakerdiş û dûrîvindertişê ziwanê xo rijîyayîşê tewr pîlî de têrî beno. Komelo ke ziwanê xo, xo vîr akeno kultur, tarîx, nasname û hefizaya xo zî do vîr a bikero. 

Şorişê ziwanî yo ke Kurdîstan de rayberîya cinîyan ê kurdan de ameyo kerdene, averşîyayîşê merdimîye de rayîr akerd. La ewro heman erdî de şarê ma rê bi ziwanê xo qiseykerdiş, nuştiş, wendiş, bermayîş û huyayîş yenê qedexekerdene.

Rixmo ke peymananê Ewropa û Neteweyanê Yewbîyayeyan de qedexekerdişê ziwanî sey qirkerdişê kulturelî ameyo pênasekerdene zî dewletanê ereb, tirk û fersan ziwanê kurdkî girewt binê mengene, şarê ma perwerdeyê bi ziwanê dayîke rê mehrum kerd. Ziwanê kurdkî rê kultur û hunerê kurdan reyde çinbîyayîş ame ferzkerdene. Vera nê kerdişan bêvengîya UNESCOyî zî paştî dana nê qirkerdişê ziwan û kulturî.