'Kurdî bi yewbîyayîşî eşkenê verê qirkerdişan bigêrê'

Dr. Kamûran Berwarîyî îfade kerd ke ganî şarê Kurdîstanî Helebçe, Enfal û Şingalî ra dersan bigêro, nêbo do qirkerdişî dewam bikerê. Berwarîyî vat: ''Kam destê dişmenî bigêro o hemkarê qirkerdişan o.''

Akademîsyenê Zanîngehê Dihokî Dr. Kamûran Berwarîyî bi wesîleya serrgêra 34. ya Qirkerdişê Helebçe ANFyî rê qisey kerd. Dr. Kamûran Berwarîyî ard ziwan ke no qirkerdiş şexsê kurdan de vera pêro merdimîye ame kerdene û ganî qetî nêro vîrakerdene. 

Dr. Berwarîyî vat: ''Tarîxê qirkerdişan kahan o. O çax çekê kîmyew-bîyolojîkî çin bîyî la rayîrê bînî est bîyî. Hedefê nê hêrişan tim çinkerdişê kurdan bîyî. Serranê 1960an de qirkerdişê dewa Sorî ya Dihokî de, Qirkerdişê Sînemaya Amûdê de û qirkeranê 1970an de her hawayî çekî şuxilîyayî. Dewleta Iraqî têna Helebçe de nê, Silêmanî, Hewlêr, Balîsan, Germîyan, Behdînan û xeylêk herêmanê bînan de çekê kîmyewî şuxilnabî. Qirkerdişê Helebçe de 5 hezar merdimî kişîyayî, 12 hezar merdimî birîndar bîyî. 

Qirkerdişê Helebçe ra dima merdiman koç kerd, kanî û çimeyê awe ameyî xerakerdene, dar û baxçeyî ameyî vêşnayene. Cayo ke tede 'Şorişê Kurdîstanî' tede amebi kerdene, ame qedexekerdene. Rayaumûmîye vera Qirkerdişê Helebçe bêveng mende. Çunke Kurdîstan kolonyal o. Îşxal û parçekerdişê Kurdîstanî de têna bara Tirkîya, Iraq, Îran nê bara dewletanê mîyanneteweyîyan est a. Serra 1988î ra dima pêro Kurdîstan de çekê kîmyewî şuxilîyayî. 2011 ra nata Rojawan yeno bombakerdene. 2021 de vera gerîlayan 350 reyî hêrişê kîmyewîyî ameyî kerdene. Ganî dinya vera ney tewirê xo bimojnayêne la bêveng mende. Pêro hêzê mîyanneteweyî wazenê ke kurdî bêpawitiş bimanê. Şerwan, gerîla û pêşmergeyan ra nêbîyêne kurdî do bibîyêne qurbanê îşxalkeran.''

Dr. Kamûran Berwarîyî da zanayene ke Başûrê Kurdîstanî ra dima yeno waştene ke destkewteyê Rojawan, Vakurê Kurdîstanî û Şingalî zî bêrê çinkerdene. Berwarîyî vat: ''Hêrişê vera kultur û ziwanê kurdan, vurnayîşê demografî, bêvengîya vera îmhaya kurdan, bêvengîya vera hêrişan  mojnenê ke pêkerdişêko mîyanneteweyî est o. Mesuldarî, rêxistinî, fikr û felsefeya şarê kurdî, estbîyayîşê sîstemê Konfederalîzmê Demokratîkî û xeta rayîrê hîrêyînî do verê nê pêkerdişî bigêrê.

Ganî şarê çar perçeyanê Kurdîstanî bizanê ke dişmenê ma yew o. Eke ma Qirkerdişê Helebçe, Enfal, Şingalî ra ders megêrê peynîya kurdan do bêra. Kam destê dişmenî bigêro o hemkarê qirkerdişan o. Kurdî seba ke verê hêrişan bigêrê ganî yewîya xo ya neteweyîye bîyarê ca.''