Cigêrayoxe Netîce Altune bi wesîleya 21ê Sibate Roja Ziwanê Dayîke ya Dinya Jinnewsî rê qisey kerd û qala girîngîya ziwanê dayîke kerde.

Netîce qiseykerdişê xo de bale ante muhîmîya 21ê Sibate Roja Ziwanê Dayîke ser û vat: ''Seba hayîbîyayîşê muhîmîya serê ziwan tena rojêke mird nêkena û ganî nizdîbîyayîşê vera ziwan timî ganî bibo. Amacê UNESCOyî oyo ke vajo dewlemendîya kulturî bi rayîrê pawitişê ziwanan mumkun o. Bi na roje waştî ke bala neteweyanê bînan biancî serê ziwananê ke kêm yenê qiseykerdene. Coka ra na roje pêroyê dinya ser de bi çalakî û bernameyanê cîya cîyayan yena pêşwazîkerdene. La seba ziwanê kurdkî rewşe cîya ya. Ziwanê kurdkî hetê mîlyonan kesan ra yeno qiseykerdiş. Şarê kurd bi taybetî na roje sey destfînayîşê heqê perwerdeyîya ziwanê xo vîneno. Bi serran o vera ziwanê kurdkî teda û hêrişî estê. Verê cû seba qiseykerdişê kurdkî cezaya pere ameyêne dayene. Tu cayêko dinya de çîyêko winasîn çin o. La reyna zî bi serran o seba pawitişê ziwanê kurdkî têkoşînêko gird yeno dayene.''

 'Ganî ma ziwanê dayîke de israr bikerê'

Netîce vat ke seba ziwanê kurdkî nêro qiseykerdene û nêro musnayene her tewir polîtîkayî yenê rayraberdene û wina dewam kerd: ''Her kes xo bi ziwanê xo eşkeno îfade bikero. Her çend ke ez sewbîna ziwanêk bizana û qisey bikera zî ziwanê dayîke cîya yo. Ziwanê kurdkî ziwanêko kehen û qedîm o. La dewlete çimî tersnayî û êdî şar ame merheleya şermkerdişê ziwanê xo. Ziwanê kurdkî bi dewlemendî û qedîmîya xo yeno zanayene. Ziwanê kurdkî wayîrê prestîjî yo. Eke şar ferqê muhîmîya ziwanê xo de bibo, do polîtîkayê asîmîlasyonî zî çin benê. Goreyê UNESCOyî se ra 40ê ziwanî binê tehlukeyê çinbîyayîşî de yê. Serra verên Platformê Torra Ziwan û Kulturê Kurdan muracatê UNESCOyî kerd ke ziwanê kurdkî bibo ziwanê perwerdeyî. No xeylê baş bi. Rewşa kurdan yena zanayene. Coka ganî ma îmkananê seba ziwanî baş bixebetnê û ziwanê xo de israr bikerê.''

Netîce vat ke êdî muhîmîya ziwan hetê şarî ra yena zanayene û vat: ''Ganî ziwanê kurdkî her kuçe û raşteyî de bêro qiseykerdene. Mi gore ganî 21ê Sibate Roja Ziwanê Dayîke vîşêrê panel û bernameyan bi çalakîyanê hîna renginan bêra pêşwazîkerdene. Çimkî bi saya têgêrayîş û dezgeyan xebatî yenê kerdene. Waştişê heqê perwerdeyî muhîm o.''  

'Hînî kirdî kurmancan, kurmancî zî kirdan wa fam bikerê'

Netîce pare kerd ke êyê ke do ziwanî binê tehlukeyê çinbîyayîşî ra bixelisnê domanî bi xo yê û wina vat: ''Pawitişê pêroyê zarawayanê kurdkî nuqtaya yewin a. Ganî kesê ke bi zarawaya xo qisey kenê, zarawayanê bînan ra zî fam bikerê û ganî kurmancî kirdan, kirdî zî kurmancan fam bikerê. No do ziwan aver bero. Kurdê ke ameyê koçkerdene înan rê tirkî yea ferzkerdene. Na nuqta de otoasîmîlasyon aver şono. Ganî ma nifşê neweyî reyde ziwanê xo qisey bikerê. Nêbo do ziwan çin bibo.''

Netîce tewr peynî de vat ke ganî keyeyî berpirsîyarîya xo bîyarê ca û ziwanê kurdkî bixelesnê û vat: ''Serbestveradayîşê qiseykerdişê ziwanê kurdkî heqêko xozayî yo. Na nuqta de seyyewbînanîya ziwanî lazim a. Yan zî ganî peymanêke seba seyyewbînanîya ziwanî bêra viraştene. Keyeyî domananê xo ra berpirsîyar ê û musnayîşê ziwanî de rolê keyeyan wa nêro peygoşkerdene. Statuyê ziwanî zaf muhîm o. La çîyo ke keweyo serê milê dadî û pîyan zî muhîm o. Seba ke tay kurdî qîmet nêdanê ziwanê xo, ziwanê kurdkî keweno verê vayê polîtîkaya asîmîlasyonî.''