Dewleta Tirkî seba ke Minbicî îşxal bikero hetêk ra mabênê Rûsya û Amerîka de şina yena, hetêna ra ronişteyê şaristanî hemverê bazarîyanê ke înan ser o yenê kerdene reaksîyon ramojnenê. Dimayê qerarê ancîyayîşî yê Amerîka Tirkîya seba ke bieşko destûrê îşxalî bigîro mabênê Moskova û Washingtonî de xeylî pêvînayîşan kena.   

TRAFÎKO DÎPLOMATÎK

Zîyaretê heyetê Tirkîya yê Moskova de ame vatene ‘qismêkê Minbicî rê qismêkê Idlîbî.’ Ancax Rûsya zî verê qebûlkerdişê nê teklîfî wazena netîceyanê mabênê Tirkîya û Amerîka bivîno. Dewleta Tirkî ra heyetêk do 8ê Çile de şiro Washington. Rojêk verê nê pêvînayîşî zî yeno pawitene ke şêwirmendê Asayîşê Neteweyî yê Amerîka John Bolton bêro Tirkîya.

Dimayê gefanê dewleta Tirkî yê îşxalî ra îdareyê Vakur û Rojakewtena Sûrîye netîceyê pêvînayîşanê dîplomatîkan de qerar girewt ke şaristenekê Erîma û tayê dewanê vakurê Minbicî de pawitişê hemparî bica biyarê.   

CUYA ROJANEYE ALELADE YA

Nê rojanê peyênan de dewleta Tirkî Idlîb, Efrîn, Cerablûs, Ezaz û Bab ra xeylî grûbê cîhadperwerî neqlê sînorê Minbicî kerdî. Hetêna ra teyareyanê şerî yê Rûsya û Sûrîye hemverê dewanê başûr û başûrrojawanê Idlîbî de hêrişî hewayîyî viraştî.  Xeylî nuqteyê grûbanê çeteyan ê ke girêdayeyê dewleta Tirkî yê ameyî bombardûmankerdene.

Tirkîya 2019 de biisrar çim fînayo Minbic, la Rûsya û rejimî zî giranîya xo daya Idlîbî ser. Minbico ke serra 2016 de hetê hêzanê YPG/YPJ û Meclîsê Eskerî yê Minbicî ra ame azadkerdene de şar cuya xo ya  rojanaye bi hawayêkê aleladeyî domneno. Hetêna ra zî şar ano ziwan ke ê do îşxalê dewleta Tirkî qebûl nêkerê.

'MA DO NÊVERDÊ KE TARÎX TEKRAR BIKERO'

Esnafanê şaristanî ra Mihemed Ebû Ebdullahî vat: “Şaristanê ma de hetê asayîşî ra zihîfîyêk çinya. Ma mîyanê huzûrî de ciwîyenê. Rixmê gefanê dewleta Tirkî de şarê ma tedbîranê xo gêno.” Hemsereka Komîteya Kultur-Hunerî ya Minbicî Doha Eşrîyate vat: “Ma do sultanêkê Osmanî yê neweyî rê destûr nêdê. Dewleta Tirkî gefan wena la ma do nêverdê ke tarîx tekrar bikero. Ma DAÎŞî ra di serrî yê ke xelisîyayê. Ma do nêverdê ê rojî reyna bêrê.”    

'MA DO ÎRADEYÊ XO TESLÎM NÊKERÊ'

Doha wina vat: “Ma do nêverdê ke ê erdanê Sûrîye  îşxal bikerê. Şarê ma haya yo û tarîxê xo rind zano. Ma tîya çarçiwaya neteweya demokratîke de cuya xo ronaye. Ma do îradeyê xo teslîmê yewna hêzî nêkerê.”

Hemserekê Şaredarîya Minbicî Celîl Xelîl Îbrahîmî zî nê vatî: “Dewleta Tirkî wazena ke mabênê şaranê herême de dişmenî virazê. Ma şarê Ereb, Kurd, Çerkez û Tirkmenî pîya ciwîyenê. Hedefê dewleta Tirkî ra yew zî no atmosferê biratî û demorkasî yo.”    

TARÎX DE MINBIC

Minbic serra 2012 de kewt destê Artêşa Azade ya Sûrîye (OSO) û serra 2014 de zî kewt destê DAÎŞî. 15ê Tebaxe 2016 de Minbic hetê hêzanê YPG/YPJ û Meclîsê Eskerî yê Minbicî ra ame xelisnayene.

Şaristanê Minbicî sere de yê Mogolan 7 reyî raştê îstîlayan ame û binê serdestîya Asûrî, Ereb, Roma û Osmanîyan de mend. Şerê Mercîdabikî yê serra 1516î nê bajarî de virazîya. Netîce de berê coxrafyaya Misir û Ereban Osmanîyan rê abi. Dewleta Tirkî zî wazena ke ewro bi heman şeklî şaristanî îşxal bikero.