Planê dewleta tirke û ENKSî yê semedê meşrûkerdişê îşxalî

Efrîn de 2 menganê peyênan de serebûtê remnayîşê sivîlan û waştişê fîdye zêdîyayî. Beşêkê kesanê ke hetê îşxalkeran ra ameyê remnayene ê kurd ê ke îşxalî ra koçê Şehba û Helebî kerdbi la pê propagandaya ENKSî agêrayê Efrînî.

Efrîn nêzdîyê 3.5 serrî yo binê îşxalê dewleta tirke de yo.Demografîya şaristanî hetê dewleta tirke ya îşxalkere û cerganê ci ra ameye vurnayene. Verî şaristan de se ra 96-98 kurdî estbîyî nika se ra 22 kurdî estê. Şaristan de dewleta tirke ya îşxalkere, cergê Artêşa Mîlî ya Sûrîye îşkence, remnayîş, talan, tecawuz kenê.

Goreyê Rêxistina Heqanê Merdiman a Efrînî îşxalî ra nata Efrîn de 7 hezar û 810 kesî ameyî remnayene, nînan ra aqîbetê 3 hezar kesî hema zî eşkera nîyo. 50 efrînijî ameyî remnayene bi Tirkîya û uca de tepişîyenê. 

Dima ke Endamê Serekê Komîsyonê Şorişgerî û Muxalîfanê Sûrîye (SMDK) yê Tirkîya û Endamê Heyetê Rayberdişî yê ENKSî Abdulhekîm Beşarî vat 'îdîayê serê sûcanê merdimîye yê Tirkîya raşt nîyê' Efrîn de remnayîşê sivîlan zêdîyayî.

Goreyê Rêxistina Heqanê Merdiman a Efrînî menga temmuze de 37, tebaxe de 42 kesî ameyî remnayene. Nînan ra 5 tenî cinî yê û yewa bîne zî domana kênaye ya 14 serre ya. 

Vervatoxê Komeleya Heqanê Merdiman ê Efrînî Îbrahîm Şêxo û Huqûqnas Cebraîl Mistefayî  serebûtanê remnayîşî de rolê ENKSî, vurnayîşê demografîya Efrînî û îşkenceyê ENKSî ser o ANFyî rê qisey kerd.

Cebraîl Mistefayî pare kerd pê remnayîşê merdiman armancê dewleta tirke vurnayîşê demografî yo û vat: ''Polîtîkaya înan a qirkerdişî ya vera Vakurê Kurdîstanî ewro tîya de dewam kena. Efrîn de berhemê tarîxî, xoza, şehîdgehî yenê talankerdene. Raporê mîyanneteweyî, raporê rêxistinanê heqanê merdiman sûcanê merdimîye yê Tirkîya eşkera kenê. La herinda ke nê sûcî kêm bibê vera zêdîyayî. Çarçewa planê vurnayîşê demografî û qirkerdişê kurdan de dewleta tirke, SMDK û ENKS pîya sîyasetêkê gemarinî kenê. Nasir Herîrî na çarçewe de teşrîna verêne ya 2020î de ame Efrînî.

Sey gama diyîne înan bi nameyê 'Komîteya teslîmkerdişê heqan' komîteyêke awan kerd. Na komîte semedê xapînayîşê şarî ameye awankerdene. Zîyaretê peyênî yê SMDKyî de înan dîyarîye daye fermandarê cerganê Tugayê Suleyman Şa Ebû Emşayî. Nê pêro îsbat kenê ke Tirkîya, ENKS û SMDK semedê vurnayîşê Efrînî xebitîyenê.''

Vervatoxê Komeleya Heqanê Merdiman ê Efrînî Îbrahîm Şêxoyî da zanayene ke tebaxe û temmuze de xeylêk merdimî Efrîn de ameyî remnayene û nê merdimî rixmê îşxalî şaristan de mendbîyî, tayê înan zî dima Şehba û Helebî ra reyna agêraybî Efrînî.

Şêxoyî vat: ''ENKS wina propaganda keno ke wa roniştoxê Efrînî abigêrê. ENKS semedê ney medya zî şuxilneno. Keyepelê ENKSî na menge tay xeberî amade kerdî. Nê xeberan de pare kerd ke 'Îdareyo Xoser do 500 keyeyan bero Reqa û serê sînorê Iraq û Sûrîye de ca bikero. Eke şima nêrê Efrînî şima do şorê Reqa. Keye, zeytûnêrê şima do destî ra şorê.' Ê semedê şiknayîşê xoverdayîşê Şehba û Îdareyê Xoserî wina kenê. Bi nê hawayî zî wazenê dest nanê Efrînî ser. Nê merdimî wexto ke agêrênê Efrînî cade maruzê kerdişanê Tirkîya benê. Eİşkence vînenê, yenê remnayene. Înan wina soz da ke kam abigêro eşkeno keye û zeytûnêranê xo reyna bigêro la no zî xapînayîş o.

Înan qaşo 'komîteya teslîmkerdişê heqan' awan kerda. La qetî mal û mulkî teslîm nêbenê. Merdimê ke agêrenê Efrînî ya kişîyenê yan zî yenê remnayene. Tirkîya tîya de kerdişanê DAÎŞî rê dewam lena. Merdimê ke agêrenê kewenê binê nê zulmî.''