Rojawan de perwerdeyê bi kurdkî senî dest pêkerd?
Şorişî ra verî kurdkî qedexe bî û cezaya ci giran bîye. Labelê şerwananê ziwanê kurdkî no qedexe wedarit. Berê dibistanî hîşmendîya qedexekere yew bi yew şikîyayî û perwerdeyê bi kurdkî dest pêkerd.
Şorişî ra verî kurdkî qedexe bî û cezaya ci giran bîye. Labelê şerwananê ziwanê kurdkî no qedexe wedarit. Berê dibistanî hîşmendîya qedexekere yew bi yew şikîyayî û perwerdeyê bi kurdkî dest pêkerd.
Menale Mihemed Emîn ê mamostayan ra yew bîye ke Rojawan de bi destpêkerdişê şorişî seba perwerdeyê bi kurdkî têkoşîn kerd. Menala dêrikije wendişê zanîngehî ra nata seba kurdkî têkoşîn kena.
Menale wexto ke Zanîngehê Helebî de wendêne seba ke bi hawayêkê nimiteyî derdê kurdkî dayêne hetê rejîmî ra ameye hukmkerdene. Rixmo ke zanîngeh qedîna rejîme a viste kategorîya 'şikdaran' û dîploma nêdaye ci.Wexto ke Rojawan de vengê Şorişî ameyêne eşnawitêne Menale zî verê xo da Dezgehê Ziwanê Kurdkî û nika Qamişlo de Vervatoxa Komîteya Perwerdeyî ya Kantonê Qamişloyî ya.
Ma Menale ra waşt ke wa qala Rojawan de destpêkerdişê perwerdeyê bi kurdkî bikera. Menale vana: ''Ma şorê cayo ke gama verêne tede erzîyaya.'' û verê xo dana Dêrik.
Menale vist vîrî ke Rojawan de merdiman seba perwerdeyê bi kurdkî xeylêk bedelê pîlî dayî û xeylêk kesî nê sebebî ra tepişîyayî. Menale eşkera kerd ke rejîmê Sûrîye perwerdeyê bi kurdkî qet qebul nêkerd û kurdan bi nimitkî dersê kurdkî girewtêne û dayêne.
Wexto ke ma resayî Tirbêsipî Menale ard ziwan ke tîya de cayêkê înan o ke bi nimitkî dersê kurdkî dayêne estu, no ca zî Dibistana Şehîd Nezîrî ya.
Dibistane de mamostayê ê çaxî Goran Şakirî pare kerd ke ê wextan de hûmara înan qasê engiştanê di destan bîye la înan reyna zî perwerdeyê bi kurdkî dayêne. Şakirî vat: ''Êyê ke tîya de perwerde dî, bîyî mamostayê verênî yê şorişî.''
Ma ancî kewtî rayîr û resayî Girkê Legê. Goreyê vatişê Menale tîya de zî keyeyêk sey dibistane şuxilîya. Serê keyeyî de tabelaya bi nuşteyê 'Merkezê Kultur û Ziwanî yê Şehîd Kawa Dilî yê Girkê Legê' esta.
Menale vana ke Şehîd Kawa wexto ke şibi zanîngeh 'seba kultur û ziwanê xo verê xo da koyan' û no keye zî hetê keyeyê ci ra seba karanê perwerdeyî dîya înan.
Têkoşînê seba perwerdeyê bi kurdkî
Mamosta Menale pare kena keye de xeylêk kesî perwerde vînenê û vana: ''Wexto ke Sûrîye de şerê zereyî dest pêkerd ma bire daye ke seba perwerdeyê bi kurdkî tedaya rejîmî bikerê.''
Ma dima şinê xeylêk dibistananê şaristanî û Menale wina qala înan kena: ''Kombîyayîşê ma yê na dibistane de ma bire daye ke derbazê perwerdeyê bi kurdkî bibê. Xeylêk merdimî vera ma weriştî payan ser. Înan vatêne rejîm do qet no qebul nêkero. Xora wina bi. Kombîyayîşê xo yê şewe de ma bire daye ke perwerdeyê bi kurdkî hînî wa nimtkî nêbo, derbazê dibistanan bibo. Ma hêverî şîyî dibistanêka Çilaxa. Dekewtî odaya mudirî û vat ma do perwerdeyê bi kurdkî bidê. Rejîm no qebul nêkerd, tay cayan de hêriş kerd la hêzanê xopawitişî cewab da înan. Tay embazê ma tepişîyayî. La ma qet tawîz nêda. Ma berê dibistanan şiknayî û dest pê perwerdeyê kurdkî kerd. Karê şiknayîşê beran zî ê dadîyan bi. Bi nê hawayî ma herême de perwerdeyê bi ziwanê dayîke da destpêkerdene. Sûrîye de zaf şaristanî destê rejîmî ra şibî. La tewr zaf perwerdeyê bi kurdkî zorê rejîmî şi. Çunke rejîm estbîyayîşê xo sîstemê perwerdeyî ser o awan kerdbi. ''
Ma bi hîkayeya Menale şinê heta dewa Besta Sûsê ya herêma Koçeratê ya Dêrikî ke tede dibistana verêne abibî.
Dibistana Şehîde Dîcle ya Besta Sûsê Rojawan de dibistana verêne ya perwerdeyê bi kurdkî bibî. Cayo ke ma tira vanê dibistane keyeyê bi di odayan o. Nika zî tede keyeyêk esto. Mamosta Ciwan Îbrahîm qala hîkayeya na dibistane keno.
Sey xeyalêkî bi...
Mamosta Ciwan vano: ''Ma bi coşêk na dibistane akerde, sey şayîye bi. Têna domanî nê kokimê 70 serreyî zî ameybî merasîmê akerdişî. Sey xeyalêkî bi.''
Mamosta Menale agêrayîş de wina vana: ''Nika Rojawan de se hezar mamostayî û 900 hezar wendekarê ziwanê kurdkî estê. Sîstemê perwerdeyî bi 3 ziwanan o; kurdkî, erebkî û sûryankî. Ma ziwanê xo çewî rê ferz nêkenê la ma seba ziwanê xo destê ma ra çi bêro kenê.
Pêvînayîş de ez hîrê mamostayan ra waştişê ENKSî yê 'Perwerdeyê bi kurdkî nêno qebulkerdene, ganî ma abigêrê sîstemê rejîmî.' persena.
Goran Şakîr vano: ''Dinya de pêro neteweyî pê ziwanê xo şinasîyenê. Ziwanê ma ercê ma yo hempar o.'' Ciwan Îbrahîm vano: ''Nê şorişî de destkewteyê ma yo tewr pîl ziwan bi. Çunke ziwan estbîyayîşê şarêkî yo, erco tewr pîl ê şarêkî yo. Êyê ke wazenê ma ziwanê xo ra fek vera bidê bi ziwanê dişmenî qisey kenê.''
Menal Mihemed Emîn zî wina cewab dana: ''Seba ziwanê xo ma zaf bedelî dayî la tawîz nêda. Seba weşkerdişê zerrîya tay kesan ziwan nêbeno babeta bazarîye. Ziwan serê sîyasetî de yo û heqê çewî çin o ke na babete de bire bido.''