Weşanxaneyê Mezopotamya yo ke 1995 ra nata şaristanê Kolnî de bi, bi ziwananê kurdkî, almankî, îngilîzkî, fransizkî, erebkî û farskî bi serran çap kerd û xîret kerd ke Almanya de kurdîstanijî ziwan, kultur û edebîyatê xo bişinasnê. Mîr Muzîk (MÎR Multimedia GmbH)o ke 2008 de ronîya, bi desan CDyê muzîkê kurdkî vetî û hunerê kurdan rê xizmetêko pîl kerd.

Wird dezgehî zî bi bira 1ê sibata 2009î ya Wezîrê Karanê Zereyî Horst Seehoferî ameyî qedexekerdene û qefilnayene. Polîsan pê na bire 12ê sibata 2019î de eşt di dezgehan ser, dest na malzemeyanê înan ser û mor da beran ro. Polîsan dest na bi dezaran kitab û CDyan ser. Wezaretî qedexeyê vera PKKyî seba na bire kerd bahane.

Vera qedexeyê nê dezgehan kurdî 3 serrî yo têkoşînê huqûqî kenê. Menga adare de Mehkemeya Îdare ya Federale de prosesê muhakemekerdişî dest pêkeno. Dewa roja çarşemeyî şaristanê Leipzigî de do bêra kerdene.

Mehkemeya Îdare ya Federale ya ke têkoşînê huqûqî yê kulturê kurdan ê vera krîmînalîzkerdişî de te muxatab a, do bi roniştişêkî bira xo eşkera bikera. 

Avûkatanê Weşanxaneyê Mezopotamya û Mîr Muzîkî Dr. Peer Stolle, Dr. Lukas Theune û Berthold Freseniusî îfade kerd ke bi qedexeyê 12ê sibata 2019î yê Wezaretê Karanê Zereyî tewr zaf vengê kulturê kurdan ame birnayene û ê wazenê no qedexe bêro wedaritene. Avûkatan da zanayene ke wird dezgehan zî bi serran seba kultur û muzîkê kurdkî xizmet kerd û no qedexe maneno qedexeyanê Tirkîya yê vera Kurdîstanî. Avûkatan waşt ke ganî kitan, arşîvê muzîkî û CDyê ke dest nîyabi ser wa bêrê teslîmkerdene.

Kurdîstanijî roja dewa de saete 10.00 de dostanê xo reyde verê mehkeme de adresê "Simsonplatz 1" de nawnayîşêkê pîlî do bikerê. Wina pawîyeno ke xeylêk nuştox, muzîsyen, hunermendî zî tewrê nawnayîşî bibê û wedarnayîşê qedexeyî biwazê.

Roniştişî ra verî tewr tay 100 nuştox, rojnameger, akademîsyen, weşanxane û dezgehanê medya eşkerayîyêka hempare daye û pare kerd ke no qedexeyê Almanya maneno tedayanê dewleta tirke. Nînan vat: ''Azadîya fikran û hunerî ya ke almanya de pê Qanûnê Bingeyî pawîyena, ganî seba kurdan zî derbaz biba.''