Buroyê Huqûqî yê Asrinî raporê Îmraliyî yê 2022î eşkera kerd

Buroyê Huqûqî yê Asrinî vist vîrî ke no 23 aşmî yo ke Rayberê Şarê Kurdî ra xebere nêyena girewtene û raporê xo yê binpaykerdişê heqan ê Îmraliyî yê 2022yî eşkera kerd.

Buroyê Huqûqî yê Asrinî serrgêra Komployê Mîyanneteweyî de  bi eşkerayîyêka nuştekîye raporê xo yê binpaykerdişê heqan ê  Zîndanê Îmraliyî yê 2022yî eşkera kerd.

Eşkerayîye wina ya:

''Sere de ma seba erdlerzanê Pazarcix û Elbîstanî serweşîye û şîfa wazenê. Ma hêvî kenê ke birînê şarê ma bi lez û bez bêrê piştene. Nê erdlerzî de ma şahîd bîyî ke şarê ma yê na cografya senî paştîya yewbînan gêna û no zî hêvîya ma ya na cografya vêşî kena. Ma bawer kenê ke şarê ma dest dano yewbînan û birînanê xo pêşeno.

 '23 aşmî yo ke ma xebere nêgênê'

23 aşmî yo ke ma Birêz Abdullah Ocalan û mûwekîlanê xo yê bînan ê ke Îmrali de yenê tepîştene Birêz Hamîlî Yildirim, Birêz Omer Hayrî Konar û Birêz Veysî Aktaşî ra xebere nêgênê. No halo ke goreyê mewzûatê mîyanneteweyî û erjanê universalan nîyo, na felakete de zî biîsrar dewam keno. Ma vînenê ke seba ke nê îşkenceyê Îmraliyî dewam bikerê, tawîzê ke huqûqî ra dayî, welat dekerdo çi hal. Îdareyo ke demokrasî û çareyê demokratîkî seba xo tehtîd vîneno, beno sebebê zaf dejanê giranan ke telafîyê ci mumkun nîyo. Gere bêro zanayene ke, bi çareyê problemê kurdan, goreyê şerefê însanetîye cuyêka biweşîye, refahe û arame munkun a. Muhatabê nê çareyî Birêz Abdulah Ocalan o.

Coka seba problemanê huqûqî ney, seba mifteyê çareyêkê komelkî, gere tecrîtê Îmraliyî biqedîyo. Birêz Ocalan kompolî ser o 24 serrî vîyarnayî. Amancê bêîdarekerdiş û bêtesîrkerdişî hetê Birêz Ocalanî ra ameyî puçkerdene. La sîstemê tecrîdî êdî nêyeno îdarekerdene. Seba ke wexto dergo Îmraliyî ra xebere nînan girewtene, ma sememedê muwekîlanê xo qesewat kenê.''

Buroyê Huqûqî yê Asrinî raporê xo de yew bi yew heme binpaykerdişê heqan rêz kerdî ke nê goreyê huqûqê Tirkîya ne zî goreyê huqûqê mîyanneteweyî yê. Rapor de ca dîya muracatanê pêvînayîşan ke nêameyî cewabkerdene û qeraranê qedexeyî ke nimite yenê rayraberdene.''

Tespît û netîceyî:

1- Zîndanê Îmraliyî sey pabesteyê Wezîrîya Edaletî bêro vînayene zî, eslê xo de hetê mekanîzmaya krîzê îstîsnayî ra yeno îdarekerdene. Qerarê polîtîkî yê nê mekanîzmayî Îmrali de vîyartbar ê. Îşkenceyê Îmraliyî tim pê metodanê cîya cîyayan yeno meşrûkerdene. Bi hewayêkê sîstematîkî heme heqê bingeyênî yê muwelîlanê ma ameyî bipaykerdene, çînhesibnayene û dimayê 2015î bi polîtîkaya tecrîdê giranî nê heqî bi temamî orte ra ameyî wedaritene.

2-  Heta prosesê Halê Îstîsnayî yo ke serra 2016î ame îlankerdene, pêvînayîşê avûkatan û keyeyan bi bahaneyanê ''muxalefetê hewayî'', ''erizaya kosterî'' ameyî astenkerdene. 20ê temmuza 2016 de  serê Dadgerîya Înfazî ya 1ine ya Bursa ra qerar ame girewtene ke heqê zîyaret, telefon, resnayîş heme heqê merdiman ê bingeyî orte ra ameye wedaritene.

3- 2018 de rixmo ke Halo Îstîsna ame wedaritene qedexeyê pêvînayîşanê keye û avûkatan, telefon, mektub, faks heme her qeyde resnayîşî dewam kerd. Pê cezayanê disîplînî yê ke bi hewayêkê sîstemakî her hîrê aşman de rayêke yenê dayene, heqê pêvînayîşê keyeyan yeno binpaykerdene û bi qerarê mehkeme yo ke şeş aşman de rayêke yeno newekerdene pêvînayîşê avûkatan û heqê telefon, resnayîşî yenê binpaykerdene.

4- 25ê adara 2021î ra nata qet muwekîlanê ma ra xebere nêameya girewtene û tekîlîya înan dinyaya teberî ra ameya raqilnayene. 2022 heme muracatê pêvînayîşî yê avûkatan bêcewab ameyî verdayene.

5- Mehkemeya Heqanê Merdiman a Ewropa 18ê adara 2014î qerarê No:2 yê Ocalanî de vat qedexeyê îşkenceyî yeno binpaykerdene û veng da Tirkîya ke wa şertan bibedilno. Rixmê nê şertê tecrîdî ameyî girankerdene. Birêz Abdullah Ocalan 24 serrî yo û muwekîlê ma yê bînî 2015î ra nata 8 serrî yo raştê îşkenceyê Îmraliyî yêne.

 6- Rejîmo ke sere de Îmrali de heme zîndanan de yeno caardene bîyo polîtîkaya bêhuqûqîye ke heme welatî ra vila bîya. Gama ke Birêz Ocalanî dir dîyalog beno heme welat nefes geno. Wextê qedexekerdişê pêvînayîşan de ma vînenî welat çi hal de yo.

7- Tecrîdê Îraliyî yo ke pede pede giranêr beno, yeno manaya xorîkerdişê şerî û esasgirewtişê şîdetî. Êyê ke xo pê şer û rantî weye kenê vera çareserîya demokratîke û muzakareyanê haştîye sîyasetê şerî rayra benê û welatî fînenê mîyanê krîzan. Ganî çarekerdişê meseleyan kurdan newe ra bibo aktuel, tecrîd bêro wedaritene ke Birêz Ocalan bieşko rolê xo kay bikero. Eke wina bibo, welat eşkenê mîyanê krîzan ra vejîyo.

8- Prosesê Îmraliyî ke 24 serrî xo dima verdayî de, Birêz Ocalanî tim ard ziwan ke meseleya kurdan eşkena bi hewayêkê demokratîkî bêro çareserkerdene. Birêz Ocalanî her dewrî de vera hêzanê ke dîyalog û çare nêwezenê, tim sîyasetê haştîye û cuyedayîşî înşa kerd û rolê xo yo tarîxî kay kerd.

9- Sey netîce ganî polîtîkayê tecrîd û îşkenceyî yê Zîndanê Îmraliyî bêrê caverdayene, huqûqo unîversal bero caardene, pêvînayîşê keye û avûkatan bêrê kerdene. Îmraliyî ra xebere bêro girewtene, şertê weşî, azadîye û asayîşî bêrê caardene.