Meclîsê Almanya Fermanê Êzidîyan nas kerd

Meclîsê Federalî yê Almanya de Fermanê Êzidîyan ame naskerdene. Partîya Çepe ra wekîle Dagdelene rexne kerd ke YPGyo ke êzîdîyî xelisnayî nêameyo vîrardene.

Meclîsê Federalî yê Almanya de seba ke Fermanê Êzidîyan o ke hetê çeteyanê DAÎŞî ra ame kerdene, sey qirkerdişî bêro naskerdene, roniştişêk ame kerdene. Melîs de vernîyazê qanûnî yê naskerdişê qirkerdişî bi pêro reyanê wekîlanê partîyanê hukmat  û muxaletî fe ame qebulkerdene.

Roniştişo ke temsîlkarê êzidîyan û rayberê dînî zî tewrê ci bîyî de qiseykerdişê akerdişî de hetê mesclîsî ra êzidîyî ameyî selamkerdene û dima ra yew bi yew temsîlkaranê grûbanê ke meclîs de yê qisey kerd û paştî dayî vernîyazî. Grûba Partîya Çepe seba ke vernîyaz de ca nêdîyayo YPGyo ke êzîdîyî xelisnayî, nêrazîbîyayîş mojna û waşt wa hêrişê Şingalî biqêdîyê.

Partlementerê Partîya Hewze Max Lucksî ard ziwan ke seba ke asayîşê înan çîn o êzidîyî nêeşkenê agêrê herra xo û bale ante hêrişê dewleta tirke û Îranî yê vera hêreme ser. Max Lucksî vat: ''No qerarê ma semedê asayîşê Şingalî muhîm o.''

Bi nameyê grûba CDU/CSU Michael Brandî vat: ''Ma pê nê qerarê ke ewro girewt, êzîdîyê ke binê tehdîtê qirkerdişî de yê ma înan reyde empatî kenê.''

Derya Turk-Nachbaura ke bi nameyê grûba SPDyî qisey kerd, qirkerdişê DAÎŞî yê 2ê Tebaxa 2014î vist vîrî û vat: ''Rixmo ke qirkerdişî 8 serrî xo dima verdayî, hema zî êzidîyî kampan de manenê û nêeşkenê agêrê herra xo. Hukmatê Iraqî ganî cade problemanê êzidîyan çareser bikero.''

Grûba AFDyî ra Martîn Sichertî zî ard ziwan ke çeteyê DAÎŞî yê ke Almanya de îltîca kenê, derheqê înan de cigêrayîşê qîmkerdeyî nînê kerdene. Sichertî ard ziwan ke Partîya Hewzan 2014 de paştî daye dewleta tirke ya ke paştgêra çeteyanê DAÎŞî ya û vat: ''Ganî ma êzidîyan fermanê 75. ra bixelisnê.''

Peter Heidtî zî bi nameyê qrûba FDPyî qisey kerd û ard ziwan ke wa êzidîyê ke remayî ameyî Almanya, paştî bidîyo înan.

Sevîme Dagdelan ke bi nameyê Partîya Çepe qisey kerd na roje sey roja tarîxe hesibna û vat:  ''Ma sey Partîya Çepe bi serran o seba ke qirkerdişê vera êzidîyan bêro naskerdene, têkoşîn kenê. La çi heyf ke partîyanê hukmatî ma teberê vernîyazî de verdayî. Çekê ke Erebîstanê Seûdî, Katar û Tirkîya ra dîyayî çeteyanê DAÎŞÎ Almanya ra şîyî. Coka nê qirkerdişî de sûcê Almanya zî est o.

Pêşmergeyan çekê êzidîyan arêdayî û Şingalî ra remayî. YPG resa Şingal û şar xelisna. La vernîyazo ke hetê partîyanê hukmatî ra ameyo amedekerdene de qala YPGyî nîna kerdene. Çîyo winayên nîno qebulkerdene. Dewleta tirke hema zî Şingal de êzidîyan dana bombayan ver.''

Dagdelene veng kerd Wezîra Karanê Annelena Baerbock û vat: ''Birêz  Baerbocke eke şima pawitişê Şingal û êzidîyan wazenê, ganî şima helêke cuwa ver hêrişanê dewleta tirke yê ke huqûqê mîyanneteweyî binpay kenê vindarnê.''

Baerbocka dima ra qisey kerd, cewab nêda Dagdelene. Baerbocke vat: ''Teberê nê qerarî de heme komelê Almanya zî hêrişê vera êzidîyan sey qirkerdişî qabul keno. Seba ke sûcdarî bêrê hukmkerdene û hinda qirkerdişî merê kerdene ma do Mehkemeya Sûcanê Şerî yê Mîyanneteweyî bifînê dewre.''

Badê qiseykerdişan semedê vernîyazî vîjnayîş ame kerdene. Vernîyazo ke heme partîyanê Meclîsê Fedaralî paştî daye ci bi heme reyan ame qebulkerdene.