Çîgdeme Dogu: Cinîyî her ke zanaye bibê do ser bikewê

Endama Koordînasyonê KJKyî Çîgdeme Dogu: Cinîyî her ke hayîdar bibê û zanaye bibê do ser bikewê. Xozaya cinîyan de parekerdiş û haştîye est ê û hetê rêxistinbîyayîşî ra zî cinîyî westa yê.

BERNAMEYÊ XWEBÛNÎ

Endama Koordînasyonê KJKyî Çîgdeme Dogu tewra bernameyê 'Xwebûnî' yê JIN TVyî bîye û xozaya cinîyan ercnaye.

Qiseykerdişê Çîgdeme Dogu ra tay noqtayê girîngî wina yê:

''Seke yê camêrdan est a, xozayêka cinîyan zî est a. Estbîyayîşê cinîye tarîxê serdestîya camêrdan de tim ame nîqaşkerdene. Cinîyî xora tim bi fîzîk, fikr û hîsanê xo est bîyê la sey merdiman nêameyê qebulkerdene. Bi kapîtalîzmî cinîyî narey bîyî meta. Mîyanê sîstemê kapîtalîzmî de ruh, hîs, raştî, ziwan û xozaya cinîyan sey malî qebul benê. Mîyanê netewa dewlete de wexto ke cinîyî û komelî dewlete rê girê dîyayî meseleyî giranêr bîyî. Ganî ma ney deşîfre bikerê ke cinîyî obje yenê kerdene. 

Cinîyî her dewrê tarîxî de rolê yewcaardişî kay kenê. Xozaya cinîyan de parekerdiş û haştîye est ê û hetê rêxistinbîyayîşî ra zî cinîyî westa yê. Ancî xozaya cinîyan de zerrîhîratî, berardiş, empatîkerdiş û afernayoxîye est ê. Bi nê hawayî cinîyî cuya komelî serûber û dîzayn kenê. 

Heyf ke xozaya cinîyan raştê zaf hêrişan yena. Cinîyî tim binê hêriş, teda, îşkence, qetilkerdiş û şîdetî de yê. La rixmê nînan zî hêzê înan ê xoverdayîşî est o. Cinîyî xêrê nê hêzê xoverdayîşî ra payan ser de vindenê. Cinîyan rê yeno musnayene ke wa bişermê. Pêro dinya de no wina yo. No zî yew rayîrê objekerdişê cinîyan o. Bedenê xo ra şermkerdiş zî bedenê xo pêşkêşkerdişê xizmetê camêrdan zî felaket o. Wina bedenê cinîyan benê hacetê îstîsmarî.Ganî cinîyî bedenê xo ra şerm nêkerê la bedenê xo teşhîr zî nêkerê. Seba ke cinîyî hîna bihêz bibê ganî bedenê xo bişinasnê. Çunke bedenê cinîyan fîraz o. 

 Cinîyî ge ge nêeşkenê heqê meseleyan ra bêrê û krîzan derbaz kenê. La sîstem nê krîzan seke krîzê şexsî yê mojneno. No raşt nîyo. Ez cinîyan rê tawsîye kena ke wa nêşorê psîkologan. Cinîyî wa yewbînan de derman bivînê. 

Rayber Apo vano ke 'nasnameyê cinîyan nasnameyê bikrîzî yê.' Çunke vera nê nasnameyan zaf mudaxeleyî est ê. Çunke eqlê cinîyan aver û bihêz ê. Mîsal a raşte doktorê verênî pêro cinîyî bîyê. La nika cinîyî kewtê destê doktoranê camêrdan. Camêrdî warê zanistê tipî gênê binê serdestîya co. Cinîyî bîyî qurbanê sîstemê nînan. Bedenanê înan ser o cinîyî xo rê yenê dişmenkerdene. Cinîyî çend ke bedenê xo bişinasnê hende hêzê ci yê xoverdayîşî pîlêr beno. Coka girîng o ke cinîyî xozaya xo bişinasnê. Cinîyî her ke hayîdar bibê û zanaye bibê do ser bikewê.''