Çewlîg de serranê 90an ra nata pê HESan şaristan rijîyayîşê ekolojîkî reyde têrî mend. Pê 7 awbend û 6 HESan erazîyê zîretî binê awe de mendî. Wextanê peyênan de zî pê şewatê daristanan xozaya Çewlîgî çin bena.

Hetê bînî ra 16 rojan ra dima qezaya Kanîreşî de daristananê Karacehenemî de darî bi bahaneya 'asayîşî' birîyenê. Hemserekê Komeleya Kultur, Hetkarî û Averberdişî ya Gêxî, Depe, Azarpêr, Xorxol û Çêrme (KAYY-DER) Ahmet Tuzunî derheqê babete de Ajansê Mezopotamya rê qisey kerd. 

Tuzunî da zanayene ke HES û awbendî awhewayî vurnenê û vat: ''Herêma ma de nînan ra semed ziwatîye esta.  Pê projeyanê winasênan şaristan de zîret û heywankarîye yenê qedînayene. Merdimî bi nê hawayî mehkumê qoricîtîye yenê kerdene yan zî binê nameyê 'hetkarîya sosyale' de pabesteyê dewlete yenê kerdene.''

Tuzunî bale ante ser ke Çewlîg de verî ke 'Raporê Ercnayîşanê Tesîran ê Dormekîyan' (ÇED) şîrketî ruhsatê madenî gênê û vat: ''Selahîyetdarê ke tayînê şaristanî benê wina zerarêkê pîlî danê şarî. Goreyê ÇEDî ganî verê projeyêkî rizaya merdiman bêra girewtene. Ma nê rewşan de karanê madenî rê îtîraz kenê û projeyî vindarnenê. La narey zî şîrketî şinê cayê bînî  kenenê. ''

Tuzunî pare kerd ke Wezîrîya Daristanan û Zîretî şaristan de îhaleya seydwanîye akena û vat:''Çewlîg de seydwanê qeçaxî gêrenê. La dewlete firsend dana înan, Peymana Bernî binpay kena û destûr dana seydwanîye.  Seydwanîye spor nê cînayet a. Serra 2020î de ma Baroyê Çewlîgî reyde vera îhaleya seydwanîye dewa akerdbî û îhale amebî vindarnayene. La emser reyna îhale abena. Heyf ke ma nêeşkenê verê seydwanîye bigêrê.''

 Tuzunî vist vîrî ke 16 rojî yo daristananê Karacehenemî de darî birîyenê û vat: ''Birnayîşê daranê ma versîyonêkê polîtîkaya 'bêmerdimverdayîşî' yo. No halo peyên ê qirkerdişê ekolojîkî yo. Çewlîg de bi serran daristanî xo bi xo benê. Nika daristananê Karacehenemî de 35 hektaran de darî birîyenî. Cendirme vano 'semedê asayîşî' yo. Mudirîya Daristanan vana 'semedê weşkerdişê daran o.' Ma nê kerdişanê vera şaristanê ma şermezar kenê. Xoza hewceyê merdiman nîya merdimî hewceyê xoza yê. Eke xoza çin biba merdimî zî çin benê.''