Dîwan û Dîwano Nêmcet ê W. K. Merdimînî

Şaîr û nuştox Merdimîn, yew xebatkarê ziwanê Kirdkî yo. Xususan Çewlîgi de semedê ziwanê kirdki xebatêka erjîyaye kerda.

W. K. Merdimîn Dewa Çewlîgî Wisifun de ameyo dinya. Mektebo verên, mektebo mîyanên û lîse Çewlîgî de wendî. Enqere de Fakulteya Ziwan-Tarix-Coxrafya de kismê Edebîyatê Tirkî wend. 

Çend serrî Çewlîgî de malimîya edebîyatî kerde. Dima Enstîtuye Perwerdeyîya Çewlîgî de bi endamê heyete perwerdeyî. Miyanênê serran de Unîversîteya Gazî de dewamê îktsatî kerd û mezun bi. Badî mezunîyetî de sektorê finans de bi mufettîş û heta teqautîyeno sektor de xebîtîya.

Şaîr û nuştox Merdimîn, yew xebatkarê ziwanê kirdkî yo. Xususan Çewlîgi de semedê ziwanê Kirdki xebatêka erjîyaye kerda. Seke yeno zanayîş ke serranê peyînan de bipolîtîka û  propagandayanê nêyaran miyanê şarê ma de semedê Kirdkî yew fîkro beyum vila bibi. Her kes vatênê ke Kirdkî vîndî beno. Xususan Çewlîgi de hetê xebatê ziwanî de yew “sûrhewayî” zî çinbi. No hetê ra yew halê mergîbi. 

W. K.  Merdimîn bi şîîranê xo moti Çewlîgijan ke Kirdkî hemaganî ya û eke “merdim” bibo eşkeno pê şîîranê irfanî zî binuso. Badê xebatê ey Çewlîgi de hetê ziwanê dayikî de yew hewayo pozîtîf virazîya. Heto bînra xebatê ke wareyê ziwanî de ameyê kerdiş sey xebatê Grube ya Vateyî, Çewligi de ameyê şinasnayîş û qiymetdîyayîş.

Merdimîn, xebata ke miyanê şarî ma de ameya kerdiş heme vetî meydan û çap kerdî. Xebata kirdkî zedê ra melanê ma kerdibî. Xebatêyin sey mewlîd, diwan û hikayebî. Merdimîn nê xebatî heme latînîze kerdî û heme çap kerdî... Xebatê Mela Kamîlê Puex, Mela Mehemede Muradan û Mela Mehemed Elî Hunîînan ra çend heb î.

Xebatê Merdimîn kovaranê Vate, Nubihar û Esmere de weşanîyayî. Xebatê Merdimînî ra çend numuneyî cêr de yê: 

Eserê eyê ke hetanî nika weşanîyayê:

1- W. K Merdimîn, Dîwan Kirdkî/Zazakî (şîîre). Weşanxaneyê Vate. Îstanbul 2004, 99 rîpelî

2- W. K Merdimîn, Dîwano Nêmcet (şîîre). Weşanxaneyê Peywendî. Îstanbul 2016, 102 rîpelî

                                                                                                         

AMEYÎŞ

Heme ganî geno nefes, bêîmkan o peynî bires

Xeyr û şer kerdişê her kes, destan û lingan ra yeno!

 

Her kes veşayê adiran, wayîr tewirêk awiran

Her tim belayo tewr giran, huşk û biringan ra yeno

 

Pê wendiş û îlm û îrfan, xo aver berdo merdiman

La, keyfê tay bêaqilan, çek û tifingan ra yeno

 

Qedenayîş gureyan, pabey peyanê cesuran 

Labelê derbeyo giran, şêr û pilingan ra yeno

 

Çîyo ke qewm û miletan, apey verdano bi qernan

Sey yew janêko bêderman, mezganê kungan ra yeno

 

Cehdo ke ma pay wareznen, resneno cayanê berzan

Merdimîn timûtim bizan, deman û hingan ra yeno.

 

                                    Temmuze - 2010

                                    (Dîwano Nêmcet )

 

ÇI PAWENΠ

 

Çendêk bena wa xeyrin bo, wazen’ wazerd û sîmin bo

Gama ke zad û werd çin bo, dêze w’ xilra çi pawenî!

 

Derd û kulan bêhiş kerdo, vera dar û jehri werdo

Awe ame arê berdo, purt û pil ra çi pawenî!

 

Zanîyan de derman çin bo, qelbê ma de îman çin bo

Hêga de ran diman çin bo, pişk û sil ra çi pawenî!

 

Camêrdo ke bêwahar bo, ha peye bo, ha suwar bo

Eke ristim wişk û warbo, pel û gil ra çi pawenî!

 

Homayî ra çi ke bêro, qiymetê ey hemin ser o

Zanayey’ ma hewna şêro, ti cahil ra çi pawenî!

 

Qey ti eşkera nêvanî, hîşê tayên sere n’anî

Gulistan bi sey zindanî, gul û vil ra çi pawenî!

Wayir ziwan ewam û xas, qeynê tehmnen’ kird û kirdas

Vîndî bîyo durr û elmas, ti çaxil ra çi pa wenî!

 

Tayên qedik, tayên kirbas, pira girewt tayên atlas

Qiymetçin o çend û çiqas, belg û cil ra çipa wenî!

 

Merdimîn ti erey kewtî, bîy têmîyan raşt û çewtî

Peynî d’ ba’sûba’de’l-mewtî, ti xafil ra çi pawenî!

 

                        Hezîrane, 2010

                        (Dîwano Nêmcet )

 

DIMA MEKUR

 

Pêrodayiş heqî ser o, ters şikena hele bêro

Awe serî ser de şêro, mekur çeng û wirdês dima!

 

Eke alim aya nêbi, bi rûmet û paye nêbi

Şarî r’ xizmet xaye nêbi, mekur hes û hewes dima!

 

Çin o hewcey xem û keder, zerrê xo ra berzi teber

Wazen hezer, wazen sefer, mekur puk û vewrês dima

 

Kam bo wayir çi ziwan bo, mumîn yan zî bêîman bo

Camêrdo ehlê wîjdan bo, mekur dam û qefes dima!

 

Heqbeyê ey veng û varit, nêzana kamî tirawit

Eke pê hikmet nêvawit, mekur qala abes dima!

 

Her kes kewt derdê canê xo, xebtîyeno qey nanê xo

Semêd warpay linganê xo, ti mekur purt û rês dima!

 

Gureyanê qijan ca verd, kamî çi semed ra se kerd,

Ti barê Homay tede verd, hinî mekur qesas dima!

 

Merdimîn qey ti bêhêş î, na dinya de zehmetkeş î

Însanan ra zerrîweş î, mekur fikro teres dima!

 

                                    Hezîrane, 2010

                                    (Dîwano Nêmcet )

 

EZ ÇA RA BÎYARÎ?

Ez zanaye merdiman ça ra bîyarî?

Derd û kûlan rê derman ça ra bîyarî?

 

Qey Homay, no çi xirs û çimvêşanî ya

Wayîr’ însaf camêrdan ça ra bîyarî?

 

Dormey ma de şek û şûbhe zêd o

Bawerîya bêgûman ça ra bîyarî?

 

Na hel hînî tepya ewnîyayiş beno?

Ez zemanê verînan ça ra bîyarî?

 

Gama ke zer hîro bo, ca z’ ben’ hîra

Ez kesan nemiran ça ra bîyarî?

 

Ek’ camêrdî wayîr xetay’ xo nêvejî

Qey ceza, ez vîjdanî ça ra bîyarî?

 

Belê, heme kesî de sereyêk esto

La, qêy vînayiş çiman ça ra bîyarî?

 

Xeta ra ageyrayiş zî, yew pîlî ya

Ez, zerrê tewbekaran ça ra bîyarî?

 

Hêgawo bêj re çare, aw ci dayiş o

La, mezgo bêj rê varan ça ra bîyarî?

 

Pey qalanê vengan gûre qedîyeno?

Zerra safî ra îman ça ra bîyarî?

 

Ek’ verê cû ma kamîyê xo nêzana

Ma dest ra şi, hîn ziwan ça ra bîyarî?

 

Heqbeyê ma hetî zanayiş a pir o

Vatiş rê, dem û zeman ça ra bîyarî?

 

Merdimîn, pey zorkanî gûre nêbeno

Ez bi aqil roşnvîran ça ra bîyarî?

 

                                    Tebaxe, 2003

 

                                          (Dîwan)