Dengbêj Alîyê Bîngolî kulturê dengbejîye dano domnayene

Dengbêj Alîyê Bîngolî 10 serrîya xo ra nata kilaman vano û hetê Şakîroyî de zî kilamê xo vatî. Alîyê Bîngolî vat: ''Wexto ke ez kilaman vana zerrîya mi bena tenik, ez derdanê zo ra pak bena.''

Dengbêj Alî Dolguno ke Çewlîg de ciwîyeno 10 serrîya xo ra nata kilaman vano. Dolgun Çewlîg de sey Alîyê Bîngolî yeno şinasnayene. Alîyê Bîngolî sere de dengbêj Şakîro zaf debgbêjî şinasnayî û mîyanê înan de bi pîl. Bîngolîyî keweno ver ke dengbêjî bi hawayêkê qîmî qîmet nêvînenê. Seba ke Çewlîg de keyeyê dengbêjan çin o, Alîyê Bîngolî kilamanê xo qehwexaneyan de vano. Bîngolî wazeno ke şaristan de wina yew ca bêro akerdene.

Bîngolîyî ard ziwan ke ey qijkekîya xo de dengbêjê sey Şakîro, Huseyînê Ordunusê, Sedîkê Kanîreşê şinasnayî û zaf tesîrê înan de mendî. Bîngolîyî vat: ''Azo newe qîmet nêdano dengbêjan. Eke ma qîmet nêdê dengbêjîye do vîn biba. Ma verê cû dewe bi dewe gêrayêne û kilamê xo vatêne. Dewijî dormeyê ma de kom bîyêne û ma bi saetan kilamê xo vatêne. Ma veyvan de seba veyve û zama vatêne. La ê kulturî ra çîyêk nêmend. Rîxmê her çîyî nê wextanê peyênan de qîmetê dengbêjîye tay zêdîya.  Ge ge şewê dengbêjan yenê serûber kerdene, ma zî şinê uca de kilamanê xo vanê. Ez pê bawer a ke dengbêjîye newe ra do qîmet bivîna. Heta ke ma estbê ma nê kulturî danê ciwîyayene.''

Bîngolîyî kilamî sey yew dengizî name kerdî û vat: ''Ti çend vajî zî kilamî nêqedîyenê. Wexto ke ez kilaman vana zerrîya mi bena tenik, derdan û dejanê xo ra tay zî bibo pak bena. Dengbêjî derheqê eşq, çêrîye, keder, merg, qeder, dej û tarîxî de kilaman vanê. Dengbêjîye bi qerayîşî nêbena. Manaya her kilamî esta. Ganî ma kilamanê xo goreyê psîkolojîyê şarî vajê.''
 

Bîngolî serra 1978î de dengbêj Şakîro de 2 rojan keyeyê ci de mendo. Bîngolî qala ê rojan û Şakîroyî wina keno: ''Şakîro rojêke seba veyveyêkî amebi Çewlîg. 2 rojan keyeyê ma de bi meyman. Keyeyê mi ci rê vat ke ez zî kilaman vana. Şakîroyî waşt ke ez ci rê kilamêk vaja. Mi vat la ez verê Şakîroyî de lerzayêne. Çunke hîsêko bêhempa bi. Ti verê Şakîroyî de ya kilam xo vîrî ra kenî yan zî nêeftarenî ke vajî. Têna vengê ci nê, xoşebera Şakîroyî zî weş bîye. Ey tarîxî ra û qewimîyayeyan ra behs kerdêne. Şakîro têna dengbêj nêbi, yew dengiz bi nîmet bi.''