Komîteya Mîrasê Dinya ya UNESCOyî da zanayene ke înan şaristanê Hewremanî yê Rojhelatê Kurdîstanî bi hawayêkê fermî sey mîrasê dinya şinasna û girewt lîsteya xo ya mîrasê dinya.

Hewraman herêmêka koyî ya Rojhelat û Başûrê Kurdîstanî yo ke hemwelatîyê ci bi lehçeyê hewramkî qisey kenê. Goreyê cigêrayîşê tarîxnasan, tarîxê lehçeyî reseno heta 300 hezar serrî verê. Belgeyê destpêkî yê arkeolojîkî ramojnenê ke cuya Hewramanî agêrena çaxa Paleolotîkî. Berardişê hacetê kerra ke bi destê merdimê Neandertalan virazîyayî nêzdîyê dewa Hecîcî ya Hewramanî hetê arkeologan ra dîyayî. Sewbîna hîn dokumentê serê dewrê Paleolotîkî şikefteyêkê Gelîya Pirda Mala ra peyda bîyî.

  Hewramanî ra boya xoza û cuye, dîn, şîîre, mûzîk, îrfan, ziwan, huner û mîmarî yenê.