'Wayîrvejîyayîşê kulturî wayîrvejîyayîşê welatî yo'

Beşdaranê Konferansê Têgêrayîê Kulturî yê Cinîyanê Kevana Zêrîne yê 2. vat: ''Ganî şarê Kurdîstanî wayîrê kulturê xo vejîyo. Çunke wayîrvejîyayîşê kulturî wayîrvejîyayîşê welatî yo.''

Beşdaranê  Konferansê Têgêrayîê Kulturî yê Cinîyanê Kevana Zêrîne Ruha Amanos, Têkoşîne Cûdî, Adare Gabar, Arîne Cûdî û Kurdê Tavya derheqê hêrişê vera kulturê kurdan, armanc û biranê konferansî de ANFyî rê qisey kerd.

Ruha Amanos vat: ''Konferansê ma prosesê nê hêrişanê giranan de ame kerdene. Ma konferansî de nîqaşê ci kerd ke serkêşîya cinîyan vera nê hêrişanê serê kulturî têkoşînêko senîn wa bêro kerdene. Vera sîstemê kapîtalîzmî û sîstemê pederşahîye ma xo rê sîstemê cinîyan esas gênê. Modernîteya kapîtalîste vana ke huner seba hunerî yo la ma vanê ke huner seba komelî yo. Ma hunerî visnenê binê xizmetê komelî. Her beşê hunerî de ma ney xo rê kenê esas.''

Adare Gabar vat: ''Vera cinîyan her roje hêrişê qirkerdişê fîzîkî, kulturelî yenê kerdene. Embazê ma yê sey Hevrîne Xelef, Vîyane, Mîzgîne nê hêrişan de şehîd bîyî. Ganî cinîyî tarîxê xo bizanê. Sîstem cinîyan rê vano 'Ti têna eşkena biba kêbanî.' Rayberîye no şikna. Xopawitiş têna pê çeke nêbeno. Cinîyî bi fikr, îrade û çêrîya xo zî eşkenê xo bipawê. Konferansê ma de na babete bi giranî ameye nîqaşkerdene. Cinîyî têna waranê sînemai muzîk û tîyatroyî de nê her warî de eşkenê bixebitê.''

Têkoşîne Cûdî vat: ''Dişmeno ke warê qijî yê Kurdîstanî ser o bi desan bombayan varneno çirey destûr dano muzîkê kurdkî? Nika şerê kulturî ho qewimîyeno. Nê warî de wezîfeyê pîlî kewenê milê cinîyan ser. Deyîrbazê cinîyî yê nikayênî ganî bizanê ke muzîk eke serkêşîya şorişî, xoverdayîş, serewedaritiş û serkewtişî nêkero ganî nêro kerdene. Wext wextê newe ra ganîkerdişê muzîkê Mizgînan û Eyşe Şanan o. No wezîfeyê hunermendan ê cinîyan o. Muzîkê kurdkî têna bi ruhê xoverdayîşî aver şino.''

Kurdê Tavya vat: ''Bi serran o vera her warî hêrişê komelkî yenê kerdene la hêrişê peyênî hêrişê barbarî yê. Kultur û hunerê kurdan hedefê dişmenî de yê. Mîsal xeylê kayê tîyatroyî yê embazanê ma yenê qedexekerdene. Vera ney ganî ma hunerê xo her ca de bikerê. Keye bi keye, kuçe bi kuçe ganî ma tîyatroyê kurdan biresnê şarî. Ganî ma bi deyîr, sînema, tîyatroyê xo wayîrê kultur û hunerê kurdan vejîyê.''

Arîne Cûdî vat: ''Konferansê ma bi kelecanî derbaz bi. Modernîteya kapîtalîste seba ke erjanê exlaqî û kulturelan çin bikera vera kurdan bi her hawayî hêrişan kena. Ganî ciwanî vera ney xo ver bidê. Ciwanê ke karê kultur û hunerî kenê ganî xo xeta modernîteya kapîtalîste ra bixelisnê û wayîrê kultur û hunerê xo vejîyê. Çunke wayîrvejîyayîşê kulturî wayîrvejîyayîşê welatî yo. Coka ganî ma şerê şarî yê şorişgêrî reyde şorişê kulturî bîyarê ca.''

Sarya Golan vat: ''Qirkerdişê kulturî têna Kurdîstan de nê pêro waran de yeno kerdene. Labelê hêrişê tewr giranî yê kulturelî vera kulturê kurdan yenê kerdene. Hunermendê kurdî têna nênê astengkerdene yenê qedexekerdene zî. Bi taybetî hunermendê cinîyî ganî çi beno wa bibo huner û têkoşînî ra fek vera medê. Huner eşq, xoverdayîş, têkoşîn û estbîyayîş o.''