Êzidîyan Fermanê 73. ra dima xo rêxistin kerd

Qirkerdişê Til Izêr û Sîba Şêx Xidirî 15 serrî xo pey de verdayî ke tede nêzdîyê hezar kesî ameybî qetilkerdene. La birîna êzidîyan sey ewroyî teze ya. Êzidîyan Fermanê 73. ra dima xo rêxistin kerd û ê bîyî wayîrê îradeyî.

14ê tebaxa 2007î de bajarekê Til Izêr û Komelgehê Sîba Şêx Xidirî yê Şingalî bi 4 wesayîtanê bombabarkerdeyan hêrişêko çetin ame kerdene. Hêriş de goreyê doneyanê fermîyan Til Izêr de 350 û Sîba de 600 kesî şehîd bîyê, 7 kesî zî birîndar bîyê. Aqîbetê xeylêk hemwelatîyan zî hema nêzanîyeno.

Wextê hêrişî de asayîşê herême destê PDKyî û hukmatê Iraqî de bi. Rayîrê ke şinê Sîba û Til Izêrî zî binê kontrolê PDKyî de bîyî û rayîran ser de 3 noqtayê kontrolî yê PDKyî est bîyî.

2007 de Til Izêr û Sîba Şêx Xidirî yê Şingalî de çar teqayîşî qewimîyayî. Tugayê Qesasî yê Tirkan (TIT) mesuldarîya hêrişan girewte xo ser ke TITî pê suîkastanê vera çepgîranê tirkan şinasîyeno.

Rixmo ke o çax PDK û Hukmatê Iraqî pê asayîş û pawitişê herême erkdar bîyî, înan erkê xo nêard ca.

Qirkerdişê Til Izêr û Sîba Şêx Xidirî ra 7 serran dima narey 3ê tebaxa 2014î de cerganê DAÎŞî vera êzidîyanê Şingalî qirkerdişêko pîl (Fermano 73.) kerd. Wextê nê fermanî de zî 12 hezar pêşmergeyan reyna şar nêpawit û ê remayî. Komelê êzidîyan Qirkerdişê Til Izêr û Sîba Şêx Xidirî sey destpêkê Fermanê 3ê Tebaxa 2014î pênase keno.

Têgêrayîşê Azadîya Cinîyan ê Êzidîyan (TAJÊ) serrgêra 8. ya Fermanê 73. de derheqê netîceyanê fermanî û gefanê vera Şingalî de raporêk amade kerd.

Rapor de ca dîyeno nê doneyanê serê Fermanê 3ê tebaxa 2014î:

Cinîyê ke ameyê remnayene:3 504

Camêrdê ke ameyê remnayene: 2 869

Kesê ke hema zî destê DAÎŞî de yê: 2 941

Domanê ke sewir mendê: 2 166

Kesê ke dîyayê koçkerdene: 360 000

→ êyê ke kampanê Başûrî de manenê: 200 000

→ êyê ke Iraqî ra vejîyayê: 10 000

Kesê vînîbîyayeyî: 220

Gorê komkîyî: 87

→ gorê ke ameyê akerdene: 33

Cinîyê ke ameyê xelisnayene: 1 184

Camêrdê ke ameyê xelisnayene: 337

Êzidîyê ke agêrayê Şingalî: 150 000

Êzidîyan Fermanê 73. ra dima xo rêxistin kerd û ê bîyî wayîrê îradeyî. Êzidîyan yewinê xo yê pawitişî YBŞ û YJŞ awan kerdî, warê sîyasîyî de zî Partîya Azadîye û Demokrasî ya Êzidîyan (PADÊ) û TAJÊ awan kerdî. Reyna êzidîyan Îdareyo Xoser ê Şingalî na ro.

Êzidîyî nika vera gefanê hêrişî yê dewleta tirke ya îşxalkere û Iraqî seba xoserî û statuyê xoserî yê Şingalî têkoşîn kenê.