Dinya multecîyî xo vîrî ra kerdî, tehluke esto ke pê koman bimirê

Vilabîyayîşê Korona ra dima hetkarîya seba multecîyan vinderte. Hîşyarîye yena kerdene ke beno ke multecîyî bi hawayêkê komî bimirê.

Hûmara qurbananê vîrusê Korona hêle bi hêle bena zêdêr. Seba pawitişê weşîya merdiman temamîya dinya de tebdîrê bêhempayî yenê girewtene. Rewşêka winasêne de multecîyê ke hûmara înan bi mîlyonan kesî yê ameyî vîrakerdene.

Tewr peyêne de Komîserîya Berze ya Multecîyan a Neteweyanê Yewbîyayeyan (UNHCR) û Ajansê Koçî yê Neteweyanê Yewbîyayeyan (IOM) pare kerd ke dima ke sînorî ameyî girewtene înan bernameyê xo yê derheqê multecîyan de vindarnayî. Bernameyê hetkarî yê seba xizmetanê werdî, weşîye û cayê mendişî yê multecîyan bîyî û Sûrîye ra heta Kongo, Myanmarî ra heta Lîbya warêkê hîrayî de multecîyan ci ra fayde girewtêne. Multecîyê ke mîyanê şert û mercanê giranan de yê û bi taybetî mabênê mexdûranê şerî ra ameyêne weçînayene welatanê rojawanî de ameyêne qebulkerdene. Heta nika mengane nêzedîyê 5 hezar multecîyî ameyî qebulkerdene. Labelê vîrusê Korona ra heta menga gulane do têna 2 hezar multecîyî derbazê nê welatanê rojawanî bîyî

UNHCRî bernameyê agêrayîşî vinderna. Bi taybetî multecîyî seba ke derbazê Ewropa bikerê Lîbya de vindenê û wazenê aibêgêr welatê xo, coka UNHCRyî ra hetkarîye girewtêne. Nika bi seyan multecîyê Ruanda û Nîjerya yê Lîbya nêeşkenê abigêrê welatê xo û mîyanê şert û mercanê giranan de yê. UNHCRyî peynîya hewteyî de 406 multecîyî Dengizê Sipî ra resna Lîbya. La UNHCR vîrusê Korona ra do nê karî hînî nêkero.

Yewîya Doktoran ê Sînornênasan a Mîyanneteweyîye zî pare kerd ke vîrusê Korona ra meseleyê werdî, hîjyenî û weşîye yê multecîyan kampan de bîyî giranêr. Yewîye hîşyarîye daye ke vindertişê hetkarîye yê seba kampan ra dima beno ke bi hawayêkê komî merdimî bimirê. Rêxistine bi taybetî bale ante kampanê Yunanîstanî ser. Rewşa nikayêne de girawanê Lesbos, Chîos, Samos, Leros û Kosî yê Yunanistanî de 42 hezar multecîyî kampan de manenê. Yewîye da zanayene ke nika ra meseleyê awe, werdî û pakîye kampan de vejîyayî werte û venga Yewîya Ewropa da.