CÎHAN

Xeberê peyênî

• Afrîkaya Mîyanêne de zêdeyê nîmeyê nufûse muhtacê xida yo 

  Programê Xida yê Dinya (WFP) yo ke pabesteyê Neteweyê Yewbîyayeyî yo, pêhesna ke Komara Afrîkaya Mîyanêne de tewr tay se ra 40’ê nufûsa ci vêşan o û nîme ra zêdeyêrê nufûse zî muhtacê xida yo.
• Trumpî peyamê 'hêrişî' da Îranî, wext da ci! 

  Çimeyanê hukmatê Îranî da zanayene, Serekê DYE Donald Trumpî derheqê nîyetê xo yê hêrişî û dîyalogî de Îran xeberdar kerd.
• YE wextê hêzanê caardişî yê ekomî yê vera Rûsya kerd derg 

  Yewîya Ewropa (YE), ke şerê vera rojakewtena Ûkrayna ra Rûsya berpirsîyar vînena, wextê hêzanê caardişî yê ekomî yê vera Rûsya kerd derg.
• KCDK-E: Seba tatîlî meşorê Tirkîya, mebê hemparê şerî! 

  KCDK-E, vengdayîş bi kesanê ke plan kenê Tirkîya de tatîl bikerê kerd û da zanayene, “Turîzm ameyeyo sereke yo ke seba şerî yeno bikarardene.”
• Hîmalayan de cemed helêno; do 800 mîlyon kesan ser o tesîr bikero 

  Yeno vatene bi zêdebîyayîşê germbîyayîşê globalî, cemedê Hîmalayan her ke şino helêno û eke wina dewam bikero do tesîrêko rasterast cuya mîlyonan kesanê ke Asya de ciwîyenê ser o bikero.
• Deryayê Sipîyî de tewr kêmî 20 koçberî bîyî vîndî  

  Ame vatene, tewr kêmî 20 koçberê ke Fas ra verê xo dayo Îspanya, Deryayê Sipîyî de xeniqîyayî.
• Malî de hêriş: Bi desan kesî merdî 

  Malîyo ke welatêkê rojawanê Afrîka yo, di dewan ser o hêriş ame kerdene. Ame pêhesîyayene ke bi desan kesî ameyê kiştene.
• Endonezya de ferîbote cûm bîye: Tewr tay 18 kesî merdî 

  Qeraxê Cava yê Endonezya de ferîbotêk cûm bîye. Ame zanayene ke tewr tay 18 kesan cuya xo kerda vînî.  
• Rûhanî: Îran nêwazeno vera tu welatêk şer bikero 

  Serekkomarê Îranî Hasan Rûhanîyî da zanayene, welatê înan nêwazeno vera welatêk şer bikero.
• DYA do hezar eskeranê bînan bişawo Rojakewtena Mîyanêne 

  Wexto ke Îranî reyde alozîye zêde bîye, DYA qerar da ke hezar eskeranê bînan bişawo Rojakewtena Mîyanêne.
• Tay mendo ke peynîya dinya bêro! 

  Yeno texmînkerdene ke germîya globale do serra 2050 de cuya dinya serûbin bikero. Ekspertî derheqê na babete de vanê, ‘senaryoyo tewr xirab’ rew yan zî erey do bica bêro.
• Hêrişê Boko Haramî yê Nîjerya de 30 kesî merdî 

  Vakurê Rojakewtena Nîjerya de rîyê hêrişanê xokiştişanê çeteyanê Boko Haramî yo ke DAÎŞ’î ra girêdayî yo, tew kêmî 30 kesan cuya xo vîndî kerde û 40 zêdeyî kesî zî bîyî birîndar.
• Hukmatê Bexda derezêno 

  Hukmato merkezî yê Iraqî ke Teşrîna Verêne ya 2018’î de bi serekîya Adil Abdulmehdîyî awan bi, hewna serrêkê xo nêkerdo temam ke derezêno. Lîsteya Hîkme Neteweyî ya Iraqî pêhesna ke ê ravêrtê bi muxalefetî.  
• Janê Ebola seba Kongo xeternak o, seba dinya muhîm nîyo! 

  Rêxistina Weşîye ya Dinya hîşyarîye daye ke janê ebola seba Komara Demokratîke ya Kongo xeternak o û vat, “Seba dinya rewşêka lezabeze çin a.”
• DYE derheqê hêrişê vera keştîyan Îran sucdar kerd 

  Kendawa Umanî de roja Pancşeme de vera 2 keştîyanê petrolî hêriş amebi viraştene. Rayberîya Washîngtonî, nê hêrişî ra Îran berpirsîyar girewt û dîmenêk pare kerd.
• Çîn de rîyê laserî ra tewr kêmî 61 kesî merdî 

  Xeylî herêmanê merkezî de û başûrê Çînî de rîyê laserî ra tewr kêmî 61 kesî merdî.
• Pîrikanê Plaza de Mayoyî tornê xo yo 130’in dî 

  Pîrikê Plaza de Mayoyî yê ke bi desan serran ê seba domananê xo yê vîndîbîyayîyan têkoşîn kenê, dimayo ke tornê înan o 130’in ame dîyayene eşkerayîyêk daye çapemenîye.
• Moskova: Îdlîb de adirbirnayîş ame îlankerdene 

  Artêşa Rûsya eşkera kerde ke herêma Îdlîbî de mabênê hêzanê hukmatî û grûbanê bisîlehan de pêkerdişê adirbirnayîşî ame kerdene.
• Qeraxê Yunanîstanî de 7 koçberî merdî 

  Qeraxê girawa Lesvosî (Midilî) ya Yunanîstanî de keştîyêka ke koçberî tede yê roşîyaye awe û tewr kêmî 7 koçberî merdî.
• Rayberîya Ortega bi desan mûxalîfî veradayî 

  Nîkaragûa de, serkêşê protestoyan ê vera hukmatê sosyalîstî zî mîyan de xeylî tepişteyê sîyasî seba peydakerdişê ‘aşitîya cimatkî’ ameyî veradayene.
• Kongo de dimayê Ebola janê surincan dest pêkerd 

  Kongo de dimayê janê Ebola na rey zî janê surincan vila bi. Seba ke bi mîlyonan domanî nêweşîye ra bêrê pawitene kampanyaya terpinî ameye destpêkerdene.
• Nîjerya de hêrişê ‘çeteyan’ de tewr kêmî 43 kesî merdî 

  Eyaletê Zamfara yê vakurê Nîjerya de vera dewan xeylî hêrişî ameyî kerdene, tewr kêmî 43 kesî merdî.
• Wezîrê Petrolî yê Îranî: Rewşe şerê Iraq-Îranî ra xirabtir a 

  Wezîrê Petrolî yê Îranî Bijen Namdar Zengene, ambargoyê DYE yê serê Îranî sey “Ambargoyo tewr giran ê tarîxî” name kerd û da zanayene ke rewşe wextê şerê Iraq-Îranî ra xirabtir a.
• Norweç de qirkerdişê heywananê kurkî do bêro qedexekerdene 

  Norweç de seba qedexekerdişê weyekerdişê heywananê kurkî, bi taybetî cayanê çolan de, qanûnêk yeno amadekerdene. Bi ney seba pawitişê heywanan gamêka mumîme do bêra eştene.
• Wezîrê Perwerdeyî yê Îranî îstîfa kerd 

  Wezîrê Perwerdeyî yê Îranî Muhammed Bethaî îstîfa kerd. Serekkomarê Îranî Hesen Rûhanî îstîfaya ey qebûl kerde.